સાઉદી અરેબિયામાં આઠ હજાર વર્ષ જૂની પુરાતત્વીય જગ્યા મળી આવી છે. નવી ટેકનોલોજી દ્વારા આ શહેરનો વ્યાપક સર્વે કરવામાં આવ્યો હતો. પુરાતત્વવિદોને અહીં એક મંદિર મળ્યું છે. આ સાથે જ અહીં વેદીના ભાગોના અવશેષો પણ મળી આવ્યા છે. આ સિવાય અહીં 2,807 કબરો પણ મળી આવી છે.
સાઉદી અરેબિયામાં 8000 વર્ષ જૂની પુરાતત્વીય જગ્યા મળી આવી છે. આ સ્થળ દેશની રાજધાની રિયાધના દક્ષિણ-પશ્ચિમ વિસ્તારમાં અલ-ફાની સાઇટ પર મળી આવ્યું છે. સાઉદીની આગેવાની હેઠળ ઘણા દેશોના પુરાતત્વવિદોની ટીમે આ સ્થળનું વ્યાપક સર્વેક્ષણ હાથ ધર્યું હતું. આ અભ્યાસમાં ઉચ્ચ ગુણવત્તાની એરિયલ ફોટોગ્રાફી, કંટ્રોલ પોઈન્ટ સાથે ડ્રોન ફૂટેજ, રિમોટ સેન્સિંગ, લેસર સેન્સિંગ અને અન્ય ઘણા સર્વેનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.
આ સ્થળ પર ઘણી શોધ સાથેનું મંદિર સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. અહીં એક વેદીના ભાગોના અવશેષો મળી આવ્યા છે. સ્પષ્ટ સંકેતો છે કે તે સમયે અહીં એવા લોકો રહેતા હતા જેમના જીવનમાં વિધિઓ, પૂજા અને ધાર્મિક વિધિઓ મહત્વપૂર્ણ હતી. આ મંદિરનું નામ તુવૈક પર્વતની બાજુમાં આવેલું પથ્થર કાપેલું મંદિર છે, જે અલ-ફવ તરીકે ઓળખાય છે.
2,807 કબરો શોધી કાઢવામાં આવી છે
નવી ટેક્નોલોજી દ્વારા નવપાષાણ યુગના માનવ વસાહતોના અવશેષો શોધવામાં સફળતા મળી છે. આ સાથે જ આખી જગ્યા પર 2,807 કબરો મળી આવી છે, જે અલગ-અલગ સમયની છે. તેઓ છ જૂથોમાં વહેંચાયેલા છે. અહીં મેદાનને ભક્ત શિલાલેખથી શણગારવામાં આવ્યું હતું જે તે સમયે અલ-ફાના લોકોની ધાર્મિક માન્યતાઓની ઝલક આપે છે. જબલ લહક અભયારણ્યમાં અલ-ફવના દેવતા કાહલનો ઉલ્લેખ કરતો એક શિલાલેખ છે.
સિંચાઈ વ્યવસ્થા જાહેર કરી
આ સાઇટ પર સાંસ્કૃતિક સંપત્તિ ઉપરાંત એક સુઆયોજિત શહેરની શોધ કરવામાં આવી છે. જેના ખૂણા પર ચાર ટાવર છે. આ પુરાતત્વીય અભ્યાસે વિશ્વની સૌથી સૂકી જમીન અને કઠોર રણના વાતાવરણમાં નહેરો, જળાશયો અને સેંકડો ખાડાઓ સહિત જટિલ સિંચાઈ પ્રણાલી જાહેર કરી છે. અલ-ફાવ પુરાતત્વીય વિસ્તાર છેલ્લા 40 વર્ષથી પુરાતત્વીય અભ્યાસનું કેન્દ્ર છે. વધુ મહત્ત્વની વાત એ છે કે મંદિરો અને મૂર્તિઓની પૂજાની સંસ્કૃતિ હતી.
