DoT to block 1.8mn SIM Card: ટેલિકોમ કંપનીઓ 18 લાખ મોબાઈલ નંબર બંધ કરવા જઈ રહી છે. સાયબર ક્રાઈમ અને ઓનલાઈન છેતરપિંડી પર સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલી આ અત્યાર સુધીની સૌથી મોટી કાર્યવાહી હોઈ શકે છે. તાજેતરમાં, ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ (DoT) એ 28 હજારથી વધુ મોબાઇલ હેન્ડસેટને ડિસ્કનેક્ટ કરવાનો આદેશ જારી કર્યો હતો. આ મોબાઈલ હેન્ડસેટનો ઉપયોગ સાયબર ક્રાઈમ માટે થતો હતો. હવે સરકારે ટેલિકોમ કંપનીઓને આ મોબાઈલ હેન્ડસેટમાં ઉપયોગમાં લેવાતા મોબાઈલ નંબરને બ્લોક કરવાની સૂચના આપી છે.
18 લાખ મોબાઈલ નંબર બ્લોક થશે!
રિપોર્ટ અનુસાર સાયબર ક્રાઈમ અને ઓનલાઈન છેતરપિંડી પર અંકુશ લગાવવા માટે સરકાર દેશભરમાં લગભગ 18 લાખ મોબાઈલ નંબર બ્લોક કરવાની તૈયારી કરી રહી છે. જુદા જુદા વિભાગોની તપાસ એજન્સીઓને આ મોબાઈલ નંબરો નાણાકીય છેતરપિંડીમાં સંડોવાયેલા હોવાનું જણાયું છે. 9 મેના રોજ, દૂરસંચાર વિભાગે ટેલિકોમ ઓપરેટરોને 28,220 મોબાઈલ હેન્ડસેટ બ્લોક કરવાનો આદેશ જારી કર્યો હતો. આ સિવાય 20 લાખ એટલે કે લગભગ 20 લાખ મોબાઈલ નંબરને ફરીથી વેરિફાઈ કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું, જેનો ઉપયોગ આ મોબાઈલ હેન્ડસેટમાં કરવામાં આવ્યો હતો.
ટેલિકોમ વિભાગના અધિકારીઓનું કહેવું છે કે 20 લાખ મોબાઈલ નંબરમાંથી માત્ર 10 ટકા જ રિ-વેરિફિકેશન થયા છે. ટેલિકોમ કંપનીઓએ 15 દિવસની અંદર આ નંબરોની ચકાસણી કરાવવાની હતી. NCRP (નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ) અનુસાર, 2023માં સાયબર ફ્રોડ દ્વારા 10,319 કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થયું છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, NCRP પોર્ટલ પર સાયબર છેતરપિંડીની કુલ 6.94 લાખ ફરિયાદો નોંધવામાં આવી હતી.
આ કારણોસર કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી
DoT અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, સાયબર ગુનેગારો છેતરપિંડી કરવા માટે વિવિધ ટેલિકોમ વર્તુળોના સિમનો ઉપયોગ કરતા હતા. તેઓ તપાસ એજન્સીઓથી બચવા માટે મોબાઈલ નંબર અને હેન્ડસેટ વારંવાર બદલી રહ્યા હતા. ઉદાહરણ તરીકે, દિલ્હી-એનસીઆરમાં ઝારખંડ અને પશ્ચિમ બંગાળના સિમ કાર્ડનો ઉપયોગ થતો હતો. તપાસ એજન્સીઓના રડાર હેઠળ ન આવે તે માટે તેઓ માત્ર એક આઉટગોઇંગ કોલ કરીને સિમ કાર્ડ અને હેન્ડસેટ બદલી નાખતા હતા.
ગયા વર્ષે તપાસ એજન્સીઓએ છેતરપિંડીના કારણે લગભગ 2 લાખ સિમ કાર્ડ બ્લોક કરી દીધા હતા. હરિયાણાના મેવાતમાં સૌથી વધુ 37 હજાર સિમ કાર્ડ બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે. સાયબર ક્રાઈમને ટ્રેક કરવા માટે સરકારનું કહેવું છે કે ટેલિકોમ કંપનીઓએ સિમ કાર્ડના ઉપયોગની પેટર્ન પર ચાંપતી નજર રાખવી પડશે. જે સિમ કાર્ડનો ઉપયોગ ઘરની બહાર થઈ રહ્યો છે તેની ખાસ કાળજી લેવી પડશે.