2025 નજીકમાં છે અને સ્કેમર્સે લોકોને છેતરવા અને તેમની અંગત માહિતીની ચોરી કરવા માટે નવી પદ્ધતિઓ અપનાવવાનું શરૂ કર્યું છે. નકલી હોલિડે ગિફ્ટ વાઉચર્સથી લઈને લોકપ્રિય ઈ-કોમર્સ વેબસાઈટ્સ માટે ડિસ્કાઉન્ટ કૂપન્સ સુધી, સાયબર ગુનેગારો દર વર્ષે વધુ સ્માર્ટ થઈ રહ્યા છે. ચાલો આ નવા વર્ષની પૂર્વ સંધ્યાએ ઓનલાઈન સ્કેમથી બચવાની કેટલીક રીતો જાણીએ.
1. વેબસાઈટ તપાસો
1. વેબસાઈટ તપાસોનવા વર્ષની તૈયારીઓ વચ્ચે, છેતરપિંડી કરનારાઓ એ હકીકત પર ગણતરી કરી રહ્યા છે કે વપરાશકર્તાઓ વધુ ધ્યાન આપશે નહીં અને ઑનલાઇન કૌભાંડોમાં તેમના પૈસા ગુમાવશે. જો કોઈ સોદો તમને ખૂબ આકર્ષક લાગે છે, તો તે કદાચ નકલી છે. ટ્રાવેલ ઑફર્સ અને સ્માર્ટફોન જેવા ઇલેક્ટ્રોનિક્સ પર ડિસ્કાઉન્ટના કિસ્સામાં આ ખાસ કરીને સાચું છે. ખાતરી કરો કે તમે જે વેબસાઇટ પરથી ખરીદી કરી રહ્યા છો તે નકલી નથી. ઈ-કોમર્સ પ્લેટફોર્મની અધિકૃતતા અને વિશ્વાસપાત્રતા ચકાસવા માટે, તમે Google પર “[વેબસાઈટ નામ] સમીક્ષા” શોધી શકો છો અથવા Trustpilot જેવી તૃતીય-પક્ષ સેવાઓનો ઉપયોગ કરી શકો છો.
2. શંકાસ્પદ લિંક્સ પર ક્લિક કરવાનું ટાળો
જો કોઈ મિત્ર અથવા કુટુંબના સભ્ય તમને વેબસાઇટની લિંક મોકલે છે, તો તેને ખોલતા પહેલા બે વાર વિચારો, કારણ કે સ્કેમર્સ તમારા પૈસાની ચોરી કરવા માટે તેને સેટ કરી શકે છે. છેતરપિંડી કરનારાઓ નવા વર્ષના વલણનો લાભ લે છે અને ઘણીવાર શંકાસ્પદ વેબસાઇટ્સની લિંક્સ સાથે ઇમેઇલ્સ મોકલે છે. કોઈપણ અજાણ્યા ઈમેલ સેન્ટરમાંથી મળેલી લિંક પર ક્લિક કરવાનું ટાળો. Instagram અને Facebook જેવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર દેખાતા ઉત્પાદનોને જોતી વખતે સમાન સાવચેતી રાખો. જો તમારા મિત્રએ ડિસ્કાઉન્ટેડ પ્રોડક્ટની લિંક મોકલી છે, તો ખાતરી કરો કે તે અસલી છે. તેમને કૉલ કરીને પુષ્ટિ કરવી વધુ સારું રહેશે.
3. તમારા એકાઉન્ટ્સ માટે 2FA સક્ષમ કરો
મોટાભાગના સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ, ઈમેલ સેવાઓ અને બેંકો વધારાની સુરક્ષા માટે ટુ-ફેક્ટર ઓથેન્ટિકેશન (2FA) લાગુ કરે છે, પરંતુ કેટલીક સેવાઓ આવા સુરક્ષા પગલાંનો ઉપયોગ કરી શકતી નથી. જો તમે કોઈ અજાણી વેબસાઈટમાં લોગઈન કરી રહ્યાં હોવ અથવા ગોપનીય માહિતી (જેમ કે પાસવર્ડ અથવા કાર્ડની માહિતી) દાખલ કરી રહ્યાં હોવ, તો ખાતરી કરો કે વેબસાઈટ અસલી છે. સામાન્ય રીતે, તૃતીય-પક્ષ સેવાઓ અને વેબસાઇટ્સ કે જેનાથી તમે અજાણ હોવ તેના પર પાસવર્ડ દાખલ કરવાનું ટાળો.
4. બેંક સાઇટ્સથી સાવધ રહો
આજકાલ સ્કેમર્સ આર્ટિફિશિયલ અને હ્યુમન ઇન્ટેલિજન્સનો ઉપયોગ કરીને પ્રતિષ્ઠિત બેંકોના અવાજો અને ફોન નંબરની નકલ કરી શકે છે. કોઈપણ વ્યક્તિગત અથવા સંવેદનશીલ માહિતી ઓનલાઈન અથવા ફોન કોલ્સ પર શેર કરતા પહેલા સાવચેત રહો. ભારતીય બેંકોએ વારંવાર સ્પષ્ટ કર્યું છે કે કોઈ સત્તાવાર બેંક પ્રતિનિધિ તમારી પાસેથી કાર્ડ નંબર અથવા પિન જેવી માહિતી માંગશે નહીં. જો તમને કોઈ અજાણ્યા અથવા સત્તાવાર દેખાતા નંબર પરથી આવો કૉલ આવે, તો તરત જ કૉલને ડિસ્કનેક્ટ કરો, કારણ કે તે સ્કેમર હોઈ શકે છે.
સ્કેમર્સ દ્વારા સૌથી વધુ ઉપયોગમાં લેવાતી વ્યૂહરચનાઓમાંની એક છે નકલી ભેટો દ્વારા વપરાશકર્તાઓને લલચાવવાની. જો તમને ભેટમાં ભાગ લેવા માટે તમને આમંત્રિત કરતી કોઈ વ્યક્તિ તરફથી સંદેશ અથવા ઈમેલ પ્રાપ્ત થાય, તો પણ તેનાથી દૂર રહો, કારણ કે તે સંભવતઃ કૌભાંડ છે. દરેક કૌભાંડ તમારા પૈસાની ચોરી કરશે એવું નથી, પરંતુ ઘણા નકલી ભેટો વપરાશકર્તાઓને તેમના ઇમેઇલ, ફોન નંબર અને જન્મ તારીખ જેવી સંવેદનશીલ માહિતી માટે પૂછે છે, જે પછી ડાર્ક વેબ પર વેચી શકાય છે.
