Chaturmas 2024: ભારતમાં કેટલાક સ્થળોએ ચાતુર્માસને ચૌમાસા પણ કહેવામાં આવે છે. ચાતુર્માસમાં, વિશ્વના પાલનહાર ભગવાન શ્રી હરિ વિષ્ણુ યોગ અથવા નિદ્રામાં જાય છે અને સમગ્ર સૃષ્ટિને ચલાવવાની જવાબદારી ભગવાન શિવના હાથમાં સોંપે છે. ચાતુર્માસમાં શુભ અને શુભ કાર્યો પર પ્રતિબંધ છે. અષાઢ માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિથી ચાતુર્માસ શરૂ થાય છે. આ વખતે 17મી જુલાઈથી ચાતુર્માસ શરૂ થઈ રહ્યો છે. આ સમય દરમિયાન કેટલાક નિયમોનું પાલન કરવું જરૂરી છે. શ્રી હરિ તેનાથી પ્રસન્ન થાય છે અને વ્યક્તિને સુખ અને સમૃદ્ધિના આશીર્વાદ આપે છે. આવો જાણીએ ચાતુર્માસના નિયમો શું છે.
ચાતુર્માસમાં આ વસ્તુઓ ટાળો (What to avoid in Chaturmas)
ચાતુર્માસ દરમિયાન દહીં, તેલ, રીંગણ, સોપારી, પાંદડાવાળા શાકભાજી, ખાંડ, મસાલેદાર ખોરાક, માંસ, દારૂ વગેરેનું સેવન ન કરવું જોઈએ. એવું માનવામાં આવે છે કે ચાતુર્માસમાં સોપારી છોડવાથી આનંદ મળે છે, દહીં છોડવાથી ગોલોક મળે છે, ગોળનો ત્યાગ કરવાથી મીઠાશ મળે છે અને મીઠું છોડવાથી પુત્રનો જન્મ થાય છે. ચાતુર્માસમાં લીલા પાંદડાવાળા શાકભાજી, ભાદ્રપદ અથવા ભાદો મહિનામાં દહીં, અશ્વિન મહિનામાં દૂધ અને કારતકમાં લસણ અને ડુંગળી ખાવાની મનાઈ છે. આ સાથે ચાતુર્માસ દરમિયાન કાળા અને વાદળી રંગના કપડાં ન પહેરવા જોઈએ.
ચાતુર્માસ નિયમો (Chaturmas Rules)
- ચાતુર્માસ અષાઢ માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશીથી શરૂ થાય છે અને કારતક માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશી સુધી ચાલુ રહે છે. આ 4 મહિના દરમિયાન દરરોજ સૂર્યોદય પહેલા ઉઠીને સ્નાન કરવું જોઈએ. તેમજ ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવી જોઈએ.
- ચાતુર્માસ દરમિયાન તમામ નિયમોનું પાલન કરવું જોઈએ. મનમાં ખરાબ વિચારો અને ખરાબ બાબતોથી અંતર રાખવું જોઈએ. વ્યક્તિએ પૂજામાં ધ્યાન આપવું જોઈએ.
- ચાતુર્માસ ઉપવાસ સંપૂર્ણ ભક્તિ અને શિસ્ત સાથે કરવા જોઈએ. આ સમય દરમિયાન તમારે તમારા ગુસ્સા અને વાણી પર નિયંત્રણ રાખવું જોઈએ. તેમજ બીજા વિશે ખરાબ બોલવાનું ટાળવું જોઈએ.
- ચાતુર્માસ દરમિયાન વ્યક્તિએ દિવસમાં માત્ર એક જ વાર ભોજન કરવું જોઈએ. આ દરમિયાન વ્યક્તિએ જમીન પર સૂવું જોઈએ. આમ કરવાથી પુણ્યનું ફળ મળે છે. ચાતુર્માસ દરમિયાન ઉપવાસ, જપ, તપ, ધ્યાન, યોગ વગેરે કરવા જોઈએ.
- ચાતુર્માસ દરમિયાન દરરોજ સાંજની આરતી કરવી જોઈએ. નવો પવિત્ર દોરો ધારણ કર્યા પછી 4 મહિના દરમિયાન ભગવાન વિષ્ણુ, મહાદેવ, માતા લક્ષ્મી, માતા પાર્વતી, શ્રી ગણેશ, રાધા-કૃષ્ણ અને પિતૃદેવની પૂજા કરવી જોઈએ.
- ભગવાન વિષ્ણુ ચાતુર્માસ દરમિયાન સૂઈ જાય છે, તેથી આ સમયગાળા દરમિયાન લગ્ન, સગાઈ, ગૃહસ્કાર વગેરે જેવા શુભ કાર્યો ન કરવા જોઈએ. આમ કરવાથી આ કાર્યોમાં સફળતા મળતી નથી.
