Vat Purnima 2024 Vrat Katha: હિંદુ ધર્મમાં વટ પૂર્ણિમા વ્રત દર વર્ષે જ્યેષ્ઠ માસના શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમા તિથિએ રાખવામાં આવે છે. આ વ્રત માત્ર મહિલાઓ જ પોતાના પતિના લાંબા આયુષ્ય માટે રાખે છે અને જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિની કામના કરે છે. પશ્ચિમ ભારતમાં, આ વ્રત જ્યેષ્ઠ પૂર્ણિમાના દિવસે રાખવામાં આવે છે. અને ઉત્તર ભારતમાં, વટ સાવિત્રી વ્રત જ્યેષ્ઠ અમાવસ્યા પર રાખવામાં આવે છે. આ ખાસ દિવસે વડના ઝાડની સાથે બાલ વૃક્ષની પૂજા કરવી પણ શુભ માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે વટવૃક્ષમાં ત્રિમૂર્તિ બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશ રહે છે, તેથી જો તેની પૂજા કરવામાં આવે તો ત્રણેય દેવતાઓના આશીર્વાદ એકસાથે વરસે છે.
પંચાંગ અનુસાર, આ વખતે પૂર્ણિમા તિથિ 21 જૂન, શુક્રવારે સવારે 7:32 વાગ્યે શરૂ થશે અને 22 જૂન, શનિવારે સવારે 6:38 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આ રીતે વટ પૂર્ણિમાના વ્રત 21મી જૂને જ રાખવામાં આવશે.
આ રીતે પૂજા કરો
- વટ પૂર્ણિમાના વ્રતના દિવસે પરિણીત મહિલાઓએ સવારે સૌ પ્રથમ જાગીને વ્રત કરવાની પ્રતિજ્ઞા લેવી જોઈએ.
- આ વ્રતની સંપૂર્ણ વિધિ કરવા ચોથ વ્રત જેવી જ છે.
- ઉપવાસ કર્યા પછી, સ્ત્રીઓ પોતાને શુદ્ધ કરે છે અને નવા વસ્ત્રો પહેરે છે અને મેકઅપ કરે છે.
- પૂજાની થાળીમાં લગ્નની વસ્તુઓ પણ સજાવો અને તમારા ઘરની નજીક આવેલા વડના ઝાડની પૂજા કરો.
- સૌથી પહેલા તો વટવૃક્ષને પ્રાર્થના કરો કે તમારી પૂજા સ્વીકારો.
- વટવૃક્ષની આસપાસનો વિસ્તાર સાફ કરો અને તેને પાણી અર્પણ કરો.
- ભગવાન ગણેશનું ધ્યાન કરો અને પૂજા શરૂ કરવાની પરવાનગી માગો.
- માતા પાર્વતી અને પિતા શિવનું ધ્યાન અને પૂજા કરો.
- સાવિત્રી અને સત્યવાનની મૂર્તિઓ બનાવો અથવા તેમના ચિત્રોને ફૂલોની માળાથી સજાવો.
- વટવૃક્ષની પરિક્રમા કરો અને સાવિત્રીને લગ્નની વસ્તુઓ અર્પણ કરો.
- વડના ઝાડને પણ કુમકુમ અને હળદરના પાણીથી સિંચાઈ કરો.
- પૂજા દરમિયાન વડના ઝાડ પર રોલી અને લાલ સુતરાઉ દોરો વીંટાળવો. લાલ રંગ હનીમૂનનું પ્રતીક છે.
- વડના ઝાડ નીચે બેસીને વટ સાવિત્રી પૂર્ણિમા વ્રતની કથા સાંભળો.
- તમારા વડીલોના આશીર્વાદ લો અને તમારા પતિના ચરણ સ્પર્શ કરીને પણ આશીર્વાદ લો.
- વ્રતના દિવસે જરૂરિયાતમંદોને કંઈપણ દાન કરો. તેનાથી પૂજાનું પૂર્ણ ફળ મળે છે.
વટ પૂર્ણિમા પર આ વ્રત કથા સાંભળો
વટ પૂર્ણિમા એ ઉપવાસના દિવસે સાવિત્રી અને તેના પતિ સત્યવાનને યાદ કરવાનો અનોખો તહેવાર છે. દંતકથા અનુસાર, સાવિત્રી રાજા અશ્વપતિની પુત્રી હતી અને તે ખૂબ જ સુંદર અને ચારિત્ર્યવાન હતી. ખૂબ કાળજી રાખીને સાવિત્રીના લગ્ન સત્યવાન નામના યુવક સાથે થયા. સત્યવાન અત્યંત કર્તવ્યનિષ્ઠ અને ભગવાનનો સાચો ભક્ત હતો. એક દિવસ નારદજીએ સાવિત્રીને કહ્યું કે સત્યવાનનું જીવન ટૂંકું છે. પછી સાવિત્રીએ સત્યવાનના જીવન માટે કઠોર તપસ્યા કરી, પરંતુ નિર્ધારિત તિથિ પ્રમાણે જ્યારે યમરાજ સત્યવાનનો પ્રાણ લેવા આવ્યા ત્યારે સાવિત્રીએ પોતાના પતિની શક્તિથી યમરાજને રોક્યો. ત્યારે યમરાજે સાવિત્રીને વરદાન માંગવા કહ્યું.
સાવિત્રીએ 3 પ્રકારના વરદાન માંગ્યા હતા, પરંતુ અંતે સાવિત્રીએ પુત્રનું વરદાન માંગ્યું હતું અને વિચાર્યા વિના યમરાજે સાવિત્રીને આ વરદાન આપ્યું હતું, પરંતુ પતિ વિના પુત્રનો જન્મ શક્ય નથી. તેથી, પોતાનું વચન પાળવા માટે, યમરાજે સાવિત્રીના પતિ સત્યવાનનું જીવન પાછું આપવું પડ્યું. વટ સાવિત્રી વ્રતના દિવસે મહિલાઓ સાવિત્રીની આ કથા સાંભળીને પોતાનું વ્રત પૂર્ણ કરે છે અને માને છે કે તેમના પતિનું પણ અકાળ મૃત્યુથી રક્ષણ થશે અને તેમનો પરિવાર વટવૃક્ષ જેવો હરિયાળો રહેશે.
વટ પૂર્ણિમાના વ્રતનું મહત્વ
દંતકથા અનુસાર, સાવિત્રીએ તેની તપસ્યા અને પવિત્રતાની શક્તિ દ્વારા, મૃત્યુના દેવ યમને તેના પતિ સત્યવાનને પાછું જીવન આપવા દબાણ કર્યું, તેથી પરિણીત મહિલાઓ તેમના પતિની સલામતી અને લાંબા આયુષ્ય માટે વટ સાવિત્રી વ્રતનું પાલન કરે છે. આ વ્રત કરવાથી સૌભાગ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે. તેમજ પતિ સાથેના સંબંધો સારા રહે છે અને દામ્પત્ય જીવન મધુર બને છે. આ સિવાય ઘરમાં સુખ-સમૃદ્ધિ પણ રહે છે.
