Rishi Pancham : ઋષિ પંચમી તિથિ સપ્તઋષિઓની પૂજા માટે સમર્પિત માનવામાં આવે છે. આ વ્રત મુખ્યત્વે સ્ત્રીઓ કરે છે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર આ દિવસે ઉપવાસ કરવાથી સાધક જાણ્યે-અજાણ્યે કરેલા પાપોમાંથી મુક્તિ મેળવી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, વ્રતના દિવસે, ઋષિ પંચમી (ઋષિ પંચમી 2024 તારીખ) ની ઉપવાસ કથાનો પાઠ કરો.
દર વર્ષે ભાદ્રપદ માસના શુક્લ પક્ષની પાંચમી તિથિએ ઋષિ પંચમી વ્રત કરવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, આ વખતે આ ઉપવાસ 08 સપ્ટેમ્બર 2024 ના રોજ રાખવામાં આવશે. જો તિથિ પ્રમાણે જોવામાં આવે તો આ વ્રત ગણેશ ચતુર્થીના એક દિવસ પછી કરવામાં આવે છે. વ્રત કથા વિના કોઈપણ વ્રત અધૂરું ગણાય છે. આવી સ્થિતિમાં આવો જાણીએ ઋષિ પંચમીની કથા.
ઋષિ પંચમીની વાર્તા
ઋષિ પંચમીની વાર્તાઋષિ પંચમીની કથા અનુસાર, એક શહેરમાં એક ખેડૂત અને તેની પત્ની રહેતા હતા. એકવાર તેની પત્નીને માસિક ધર્મ આવ્યો, પરંતુ આ જાણતા હોવા છતાં તેણે પોતાનું કામ ચાલુ રાખ્યું. જેના કારણે તેણીને દોષ લાગ્યો, કારણ કે આ દરમિયાન તેનો પતિ પણ તેના સંપર્કમાં આવ્યો, તે પણ આ દોષનો શિકાર બન્યો, જેના કારણે તે બંને આગામી જન્મમાં પશુ બની ગયા. પત્ની કૂતરીનો જન્મ થયો, જ્યારે પતિ બળદ બન્યો.
દીકરાએ બધું સાંભળ્યું
આ સિવાય બંનેમાં અન્ય કોઈ ખામી ન હતી, તેથી તેમને તેમના પૂર્વજન્મની બધી વાતો યાદ રહી ગઈ. આ સ્વરૂપે બંને પોતાના પુત્રના ઘરે રહેવા લાગ્યા. એક દિવસ બ્રાહ્મણો પુત્રના ઘરે આવ્યા અને તેની પત્નીએ બ્રાહ્મણો માટે ભોજન બનાવ્યું. પરંતુ આ દરમિયાન એક ગરોળી ખીરમાં પડી હતી, જેને તેની માતાએ જોઈ હતી.
પોતાના પુત્રને બ્રાહ્મણ હત્યાથી બચાવવા માટે તેણે ખીરમાં પોતાનો ચહેરો નાખ્યો, પરંતુ કુતરીનું આ કાર્ય જોઈને પુત્રવધૂને ખૂબ ગુસ્સો આવ્યો અને તેણે તેને માર મારીને ઘરની બહાર ફેંકી દીધી. જ્યારે તે રાત્રે બળદના રૂપમાં તેના પતિને આ બધું કહી રહી હતી ત્યારે તેના પુત્રએ તેની બધી વાત સાંભળી. પછી તે એક ઋષિ પાસે ગયો અને તેનો ઉપાય પૂછ્યો.
ઋષિએ આ ઉપાય જણાવ્યો
ઋષિએ પુત્રને કહ્યું કે તેના માતા-પિતાને આ દોષમાંથી મુક્ત કરવા માટે તારે અને તારી પત્નીએ ઋષિ પંચમીનું વ્રત કરવું પડશે. ઋષિની સલાહ મુજબ પુત્રએ પણ એવું જ કર્યું, જેના કારણે બંને પશુ સ્વરૂપમાંથી મુક્ત થઈ ગયા. તેથી મહિલાઓ માટે ઋષિ પંચમીનું વ્રત ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો – ગણેશ ચતુર્થીના બીજા દિવસે કેવી રીતે પૂજા કરવી, જાણો ભગવાન ગણેશને પ્રસન્ન કરવાના ચોક્કસ ઉપાયો અને શુભ સમય.
