ભાદ્ર માસમાં શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાના દિવસથી પિતૃપક્ષ શરૂ થાય છે. પિતૃ પક્ષ અશ્વિન મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની અમાવાસ્યા સુધી ચાલે છે. પિતૃપક્ષ ( Pitru Paksha 2024 ) નું હિન્દુ ધર્મમાં ઘણું મહત્વ છે. પિતૃ પક્ષને શ્રાદ્ધ પક્ષ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. પિતૃ પક્ષ દરમિયાન પિતૃઓનું શ્રાદ્ધ અને તર્પણ કરવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર પિતૃપક્ષ દરમિયાન પિતૃઓ સંબંધિત કાર્ય કરવાથી પિતૃઓ મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરે છે. 17 સપ્ટેમ્બર 2024 ના રોજ સ્નાનદાન પૂર્ણિમા આવતાની સાથે જ પિતૃ પક્ષ શરૂ થશે. પિતૃ પક્ષ 17 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થશે અને 2જી ઓક્ટોબર સુધી ચાલશે. બ્રહ્મ પુરાણ અનુસાર, માણસે પોતાના પૂર્વજોની પૂજા કરવી જોઈએ અને તેમને પ્રસાદ ચઢાવવો જોઈએ. પિતૃઓનું ઋણ શ્રાદ્ધ દ્વારા ચૂકવી શકાય છે.
તર્પણ ચઢાવવાથી પિતૃઓની આત્માને શાંતિ મળે છે.
શ્રાદ્ધ વખતે સવારે સૌપ્રથમ સ્નાન કરીને પિતૃઓને જળ, કુશ, અક્ષત, તલ વગેરે હાથમાં લઈને અર્પણ કરવાને તર્પણ કહેવાય છે. આ પછી, હાથ જોડીને, વ્યક્તિ પૂર્વજોનું ધ્યાન કરે છે અને તેમને પાણી પીવા માટે આમંત્રણ આપે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તર્પણ ચઢાવવાથી પિતૃઓની આત્માને શાંતિ મળે છે. ઉપરાંત, વ્યક્તિ તેમના આશીર્વાદ પણ મેળવે છે. વ્યક્તિએ ભગવાનની પૂજા કરવી જોઈએ. આ પછી, વ્યક્તિએ પોતાના પૂર્વજોને યાદ કરવા જોઈએ અને તેમને માન આપવું જોઈએ અને તેમના ગુણોને યાદ કરવા જોઈએ.
પિંડ દાન દ્વારા પિતૃઓને ભોજન આપવામાં આવે છે
પિંડ દાન એટલે પોતાના પૂર્વજોને ભોજન દાન કરવું. એવું માનવામાં આવે છે કે પિતૃ પક્ષ દરમિયાન આપણા પૂર્વજો ગાય, કૂતરા, કૂવો, કીડી અથવા દેવતાના રૂપમાં આવે છે અને ખોરાક લે છે. તેથી, પિતૃ પક્ષ દરમિયાન, ખોરાકના પાંચ ભાગ દૂર કરવાનો નિયમ છે. પિંડ દાન દરમિયાન, મૃતક માટે જવ અથવા ચોખાના લોટને ભેળવીને ગોળ આકારના દડા બનાવવામાં આવે છે. તેથી જ તેને પિંડ દાન કહેવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો – પરિવર્તિની એકાદશી ઓળખાય છે આટલા નામોથી, આ દિવસે કરી લીધો આવો ઉપાય તો ઘર ભરાઈ જશે પૈસાથી