હિન્દુ ધર્મમાં અમાસ તિથિનું વિશેષ મહત્વ છે. ખાસ કરીને માઘ મહિનાની અમાસ, જેને મૌની અમાવસ્યા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તેનું મહત્વ શાસ્ત્રોમાં ખૂબ જ વર્ણવવામાં આવ્યું છે. આ દિવસ ભગવાન વિષ્ણુ અને પૂર્વજોને સમર્પિત છે. આ પ્રસંગે ગંગા નદીમાં સ્નાન અને દાનનું વિશેષ મહત્વ છે. આ વખતે મૌની અમાવસ્યાની તારીખ અંગે લોકોમાં મૂંઝવણ છે. કેટલાક લોકો કહી રહ્યા છે કે મૌની અમાવસ્યા 28 જાન્યુઆરીએ આવશે, જ્યારે કેટલાક કહી રહ્યા છે કે તે 29 જાન્યુઆરીએ હશે. આવી સ્થિતિમાં, ઉજ્જૈનના આચાર્ય આનંદ ભારદ્વાજે મૂંઝવણ દૂર કરી અને સાચી તારીખ જણાવી.
તેને અમાસ ક્યારે ગણવામાં આવશે?
આચાર્યએ જણાવ્યું કે વૈદિક કેલેન્ડર મુજબ, માઘ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની અમાસ તિથિ 28 જાન્યુઆરી, 2025 ના રોજ સાંજે 7:35 વાગ્યે શરૂ થશે. તે 29 જાન્યુઆરી, 2025 ના રોજ સાંજે 6:05 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આવી સ્થિતિમાં, ઉદય તિથિ અનુસાર, મૌની અમાવસ્યા 29 જાન્યુઆરી, બુધવારના રોજ ઉજવવામાં આવશે. આવી સ્થિતિમાં, ગંગા જેવી પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન અને દાન કરનારા ભક્તોએ 29 જાન્યુઆરીએ સાંજ પહેલા પૂજા કરવી જોઈએ, તો જ તેમને પુણ્યનો લાભ મળશે.
આ દિવસે શ્રાદ્ધ અને તર્પણનું મહત્વ
મૌની અમાવસ્યા પર ગંગા નદી અથવા કોઈપણ પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવાથી બધા પાપો ધોવાઈ જાય છે. વ્યક્તિને મોક્ષ મળે છે. આ દિવસે પિતૃઓની શાંતિ માટે શ્રાદ્ધ, જલ તર્પણ અને પિંડદાનની વિધિ પણ કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે દાન કરવાથી અને બ્રાહ્મણો અને ગરીબોને ભોજન કરાવવાથી પૂર્વજો પ્રસન્ન થાય છે. મૌની અમાવસ્યા પર મૌન ઉપવાસ પણ કરવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે અમાસના દિવસે પૂર્વજો તેમના વંશજોને મળવા આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, આ દિવસે શ્રાદ્ધ, તર્પણ અને પિંડદાનના કાર્યો કરવાથી પરિવારના સભ્યો પર પૂર્વજોના આશીર્વાદ રહે છે.
મૌની અમાવસ્યાના દિવસે શું કરવું
– મૌની અમાવાસ્યાના દિવસે, પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન અવશ્ય કરો.
– ભગવાન વિષ્ણુ, લક્ષ્મીજી અને માતા ગંગાની પૂજા કરો.
– મૌન ઉપવાસ અથવા ઉપવાસ રાખો.
– સાંજે તુલસી પાસે ઘીનો દીવો પ્રગટાવો.
– ખોરાક, પૈસા, કપડાં વગેરેનું દાન કરો.
– સૂર્યદેવને જળ અર્પણ કરવાનું ભૂલશો નહીં.
– ‘ॐ पितृ देवतायै नम:’ મંત્રનો ૧૧ વાર જાપ કરો.