ભારતમાં હોળીનો તહેવાર ખૂબ જ ઉત્સાહ અને ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. દરેક રાજ્યમાં તેને પોતાની ખાસ રીતે ઉજવવાની પરંપરા છે. કેટલીક જગ્યાએ લઠ્ઠમાર હોળી રમાય છે, તો કેટલીક જગ્યાએ ફૂલો અને અબીરથી રમાય છે. કેટલીક જગ્યાએ, મસાન હોળી પ્રખ્યાત છે, જ્યારે અન્ય સ્થળોએ તેને રંગ પંચમી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. બરસાનામાં લઠમાર હોળીનું વિશેષ મહત્વ છે, અને આ તહેવાર દેશભરમાં ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવે છે. આ અનોખા અનુભવનો ભાગ બનવા માટે ઘણા વિદેશી પ્રવાસીઓ પણ અહીં આવે છે. મથુરાની હોળી આખા દેશમાં સૌથી પ્રખ્યાત છે, જ્યાં લોકોમાં એક અલગ જ ઉત્સાહ જોવા મળે છે.
વ્રજ ક્ષેત્રમાં, હોળી વસંત પંચમીના દિવસથી શરૂ થાય છે અને લગભગ 40 દિવસ સુધી ચાલે છે. આ તહેવાર દરમિયાન, લોકો પોતાની જૂની ફરિયાદો ભૂલી જાય છે અને એકબીજાને રંગો અને અબીર લગાવે છે. ઉત્તર પ્રદેશના મથુરા અને વૃંદાવનમાં હોળીની ઉજવણી ખાસ કરીને મનમોહક હોય છે.
બરસાનાની લઠમાર હોળી દુનિયાભરમાં પ્રખ્યાત છે. તમને જણાવી દઈએ કે આ પરંપરા ભગવાન કૃષ્ણ અને રાધા રાણી દ્વારા શરૂ કરવામાં આવી હતી. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કે બરસાનામાં લઠમાર હોળી કયા દિવસે રમાશે. લઠ્ઠમાર હોળી માત્ર એક રમત નથી પણ શ્રી કૃષ્ણ અને રાધાની પ્રેમકથાની એક ઝલક છે. આ તહેવાર રંગો, આનંદ અને ભાઈચારોનું પ્રતીક છે. જો તમે હોળીને સાચી બ્રજ શૈલીમાં જોવા માંગતા હો, તો બરસાના અને નંદગાંવની લઠમાર હોળી ચોક્કસ જુઓ.
લઠમાર હોળી ક્યારે છે?
વ્રજમાં હોળીની ઉજવણી લગભગ 40 દિવસ સુધી ચાલે છે, પરંતુ લઠમાર હોળી સૌથી ખાસ છે. ફાલ્ગુન મહિનાની નવમી તિથિ 7 માર્ચે સવારે 9:18 વાગ્યે શરૂ થશે અને 8 માર્ચે સવારે 8:16 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આવી સ્થિતિમાં, ૮ માર્ચે ઉદયતિથિના રોજ લઠમાર હોળી ઉજવવામાં આવશે.
લઠ્ઠમાર હોળી કેમ ખાસ છે?
દર વર્ષે હોળી પહેલા, મથુરા અને બરસાના ગામોમાં લઠમાર હોળીનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આ ઉત્સવમાં નંદગાંવ (હુરિયારે) ના પુરુષો અને બરસાના (હુરિયારિન) ની સ્ત્રીઓ ભાગ લે છે. પુરુષો ઢાલ સાથે આવે છે, જ્યારે સ્ત્રીઓ લાકડીઓથી તેમના પર હુમલો કરે છે. આ સમય દરમિયાન, ખાસ બ્રજ ગીતો ગવાય છે અને ચારે બાજુ રંગો ફેલાય છે. આ ખાસ પ્રસંગે ભાંગ અને ઠંડાઈનો આનંદ માણવામાં આવે છે. કીર્તન જૂથો આખા ગામમાં ફરે છે અને શ્રી કૃષ્ણ-રાધાના ભજન ગાય છે.
લઠમાર હોળીની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ?
આ પરંપરા રાધા અને કૃષ્ણની પ્રેમકથા સાથે સંકળાયેલી છે. પ્રાચીન કથાઓ અનુસાર, ભગવાન કૃષ્ણ નંદના ગામમાં રહેતા હતા, જ્યારે રાધા બરસાણામાં હતી. એકવાર, કૃષ્ણજી રાધાને મળવા બરસાણા પહોંચ્યા, જ્યાં તેમણે રાધા અને તેના મિત્રોને ચીડવવાનું શરૂ કર્યું. આનાથી ગુસ્સે થઈને, રાધા રાણીએ તેના મિત્રો સાથે મળીને કૃષ્ણ અને ગોપાલોને લાકડીઓથી મારવાનું શરૂ કર્યું. આ ઘટના પછી, બરસાના અને નંદ ગામમાં લઠમાર હોળીની પરંપરા શરૂ થઈ. ત્યારથી અહીં મહિલાઓ પુરુષોને લાકડીઓથી મારવાની રમત રમે છે, જ્યારે પુરુષો પોતાને બચાવવા અને આ લઠમાર હોળીનો આનંદ માણવાનો પ્રયાસ કરે છે. આ પ્રસંગે રંગોની સાથે ફૂલોની હોળી પણ ઉજવવામાં આવે છે.
લઠ્ઠમાર હોળી કેવી રીતે રમાય છે?
લઠમાર હોળીના અવસર પર, નંદગાંવના યુવાનો માથા પર પાઘડી, કમર પર પટ્ટો અને ઢાલ લઈને આવે છે. તે જ સમયે, બરસાનાની સ્ત્રીઓ લાકડીઓ ચલાવે છે અને તેમના ચહેરાને પલ્લુથી ઢાંકે છે. જો કોઈ હુરિયારાને લાકડી વાગે છે, તો મજાક તરીકે તેણે સ્ત્રીઓના કપડાં પહેરીને નાચવું પડે છે. આ બધું એક મજેદાર અને રમૂજી વાતાવરણમાં થાય છે જેમાં કોઈને નુકસાન થતું નથી.
