ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, માર્ગશીર્ષ મહિનામાં શુક્લ પક્ષની એકાદશી પર ભગવાન કૃષ્ણે કુરુક્ષેત્રમાં અર્જુનને ગીતાનો ઉપદેશ આપ્યો હતો. ત્યારથી માર્ગશીર્ષ મહિનામાં શુક્લ પક્ષની એકાદશીના દિવસે ગીતા જયંતિ ઉજવવામાં આવે છે. શ્રીમદ ભગવદ્ ગીતા વિશ્વનો શ્રેષ્ઠ ગ્રંથ છે. જે વ્યક્તિ આ પુસ્તકનો પાઠ કરે છે તેને જીવનમાં ક્યારેય પરેશાનીઓનો સામનો કરવો પડતો નથી. જે વ્યક્તિ શ્રીમદ ભગવદ્ ગીતાને અનુસરે છે તે મૃત્યુ પછી મોક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે. આ દિવસે ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ અર્જુનને ધર્મ અને કર્મ સમજાવતા ઉપદેશ આપ્યો હતો. મહાભારતના યુદ્ધમાં શ્રી કૃષ્ણ દ્વારા આપવામાં આવેલ ઉપદેશને ગીતા કહેવામાં આવે છે. ગીતાના ઉપદેશોમાં જીવન જીવવાનું, ધર્મ અને કર્મનું પાલન કરવાનું મહત્વ સમજાવવામાં આવ્યું છે. માર્ગશીર્ષ માસમાં શુક્લ પક્ષની એકાદશી મોક્ષદા એકાદશી તરીકે ઓળખાય છે. ભગવાન શ્રી કૃષ્ણની પૂજા કરીને અને મોક્ષદા એકાદશીનું વ્રત રાખવાથી ભક્તો મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરે છે. આ દિવસે વ્રત રાખવાની માન્યતા છે. ગીતા જયંતિના દિવસે ઉપવાસ કરવાથી મનની શુદ્ધિ થાય છે અને શરીર સ્વસ્થ રહે છે. આ સાથે બધા પાપોમાંથી પણ મુક્તિ મળે છે.
ગીતાના કેટલાક પસંદગીના શ્લોકો
नैनं छिन्दन्ति शस्त्राणि नैनं दहति पावकः ।
न चैनं क्लेदयन्त्यापो न शोषयति मारुतः ॥
અર્થ: ન તો શસ્ત્રો આત્માને કાપી શકે છે અને ન તો અગ્નિ તેને બાળી શકે છે. ન તો પાણી તેને ભીનું કરી શકે છે અને ન તો પવન તેને સૂકવી શકે છે. એટલે કે ભગવાન કૃષ્ણ આ શ્લોકમાં આત્માને અમર અને શાશ્વત કહી રહ્યા છે.
”यदा यदा ही धर्मस्य ग्लानिर्भवति भारत I
अभ्युत्थानमधर्मस्य तदात्मानम सृज्याहम।।
અર્થઃ હે ભરત (અર્જુન), જ્યારે પણ અધર્મ વધે છે, ત્યારે હું (શ્રી કૃષ્ણ) સદાચારના ઉત્થાન માટે અવતરું છું.
परित्राणाय साधूनां विनाशाय च दुष्कृताम्।
धर्मसंस्थापनार्थाय संभवामि युगे युगे ॥
અર્થ: હું (શ્રી કૃષ્ણ) દરેક યુગમાં ઉમદા લોકોના કલ્યાણ માટે, અધર્મીઓના નાશ માટે અને ધર્મની સ્થાપના માટે જન્મ લેતો આવ્યો છું.
