હિંદુ ધર્મમાં સોમવારનું વ્રત ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ વ્રતમાં ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું કહેવાય છે કે જે વ્યક્તિ સાચા મનથી 16 સોમવારનું વ્રત કરે છે તેની બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. આ વ્રત ચૈત્ર, વૈશાખ, કારતક અને માઘ મહિનાના શુક્લ પક્ષના પ્રથમ સોમવારથી પણ શ્રાવણના સોમવારથી શરૂ કરી શકાય છે. જે વ્યક્તિ આ વ્રત રાખે છે તેણે સોમવાર વ્રતની કથા વાંચવી જરૂરી માનવામાં આવે છે. અહીં જાણો સોળ સોમવારના ઉપવાસની વાર્તા હિન્દીમાં.
જ્યારે શિવ પાર્વતી યાત્રા કરીને મૃત્યુની ભૂમિ પર પહોંચ્યા
તે સમયની વાત છે જ્યારે મહાદેવજી તેમની પત્ની પાર્વતી સાથે યાત્રા કરતા મૃત્યુલોકની અમરાવતી નગરીમાં આવ્યા હતા. ત્યાંના રાજાએ ભવ્ય શિવ મંદિરનું નિર્માણ કરાવ્યું હતું. યાત્રા દરમિયાન શિવ–પાર્વતી પણ ત્યાં રોકાયા હતા.
માતા પાર્વતીએ બેકગેમન રમવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી
પાર્વતીજીએ ભગવાન શિવને કહ્યું– હે નાથ! આવો, બેકગેમન રમીએ. રમત શરૂ થઈ ગઈ છે. શિવજીએ કહ્યું કે હું જ પાર્વતીને જીતીશ. આ રીતે તેઓ એકબીજા સાથે વાત કરવા લાગ્યા. તે સમયે એક પૂજારી પૂજા કરવા આવ્યા. પાર્વતીજીએ પૂજારીને પૂછ્યું કે કોણ જીતશે? પૂજારીએ કહ્યું કે આ રમતમાં માત્ર મહાદેવ જ જીતશે કારણ કે આ રમતમાં તેમના જેટલું નિપુણ બીજું કોઈ નહીં હોય.
માતા પાર્વતીએ પૂજારીને શ્રાપ આપ્યો
આ રીતે રમત શરૂ થઈ, માતા પાર્વતી જીતી ગઈ. માતાએ ગુસ્સે થઈને પૂજારીને રક્તપિત્ત થવાનો શ્રાપ આપ્યો અને કહ્યું કે તમે ખોટું ભાષણ કર્યું છે, જેનું પરિણામ હવે તમારે ભોગવવું પડશે. માતાનો શ્રાપ મળતાં જ પૂજારી કોળીયો બની ગયો. શિવ–પાર્વતીજી ત્યાંથી નીકળી ગયા. થોડા સમય પછી અપ્સરાઓ પૂજા કરવા માટે આવી જ્યાં પૂજારી સૂતો હતો. અપ્સરાઓએ પૂજારીને તેના રક્તપિત્તનું કારણ પૂછ્યું. પાદરીબધું કહ્યું.
અપ્સરાઓએ પૂજારીને 16 સોમવારે ઉપવાસ કરવાનું કહ્યું
અપ્સરાઓના કહેવા પર, પૂજારીએ 16 સોમવારના ઉપવાસ કર્યા, જેથી તેમની બધી મુશ્કેલીઓ દૂર થઈ. થોડા દિવસો પછી ભગવાન શંકર અને માતા પાર્વતી ફરીથી તે મંદિરમાં આવ્યા, પૂજારીને રોગમુક્ત જોઈને માતા પાર્વતીએ તેમને પૂછ્યું– મારા શ્રાપમાંથી મુક્તિ માટે તમે કયો ઉપાય કર્યો. પછી પૂજારીએ કહ્યું કે તેણે 16 સોમવારના ઉપવાસ કર્યા, જેનાથી તેના બધા દુ:ખ દૂર થઈ ગયા.
માતા પાર્વતીએ પણ 16 સોમવારે વ્રત રાખ્યું હતું
પૂજારીની સલાહ પર માતા પાર્વતીએ પુત્ર કાર્તિકેયને મળવાની ઈચ્છાથી આ વ્રત રાખ્યું. ઉપવાસની અસરને કારણે કાર્તિકેય માતાને મળવા પહોંચી ગયો. ત્યારે કાર્તિકેયજીએ તે માતાને પૂછ્યું કે, મારું મન સદા તમારા ચરણોમાં સ્થિર રહેવાનું શું કારણ છે? ત્યારે માતા પાર્વતીએ પણ પોતાના પુત્રને આ વ્રતનું મહત્વ જણાવ્યું. ત્યારપછી કાર્તિકેયજીએ પણ આ વ્રત રાખ્યું, જેથી તેમને તેમના અલગ થયેલા મિત્રને પાછા મળી ગયા. પછી કાર્તિકેયના મિત્રે પણ સોળ સોમવારનું વ્રત કર્યું અને આ વ્રતના પરિણામે રાજાની પુત્રી સાથે તેના લગ્ન થયા.
