સુપ્રીમ કોર્ટે મધ્યપ્રદેશના પીથમપુરમાં યુનિયન કાર્બાઇડ કચરો બાળવા પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ કરતા કેસની સુનાવણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. જો કે, કોર્ટે એ પણ સૂચન કર્યું કે જો તમે ઈચ્છો તો આ મામલે મધ્યપ્રદેશ હાઈકોર્ટ દ્વારા આપવામાં આવેલા આદેશને પડકારતી અરજી સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરી શકો છો.
વાસ્તવમાં, મધ્ય પ્રદેશ હાઈકોર્ટે 3 ડિસેમ્બરે આદેશ આપ્યો હતો કે ભોપાલમાંથી કચરો ચાર અઠવાડિયાની અંદર નિકાલ સ્થળ (પીથમપુર) પર લઈ જવામાં આવે. તેના પર સુપ્રીમ કોર્ટે અરજદારને સ્વતંત્રતા આપી કે જો તે ઈચ્છે તો હાઈકોર્ટની સુનાવણીમાં પોતાનો વિચાર રજૂ કરી શકે છે.
ભોપાલથી ધાર જિલ્લાના પીથમપુરમાં કચરો લઈ જવા અને ત્યાં તેને બાળવા પર પ્રતિબંધની માગણી કરતી પીઆઈએલ સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવી છે.
અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભોપાલથી યુનિયન કાર્બાઈડનો કચરો લેવાનો નિર્ણય લેતી વખતે પીથમપુરના લોકો સાથે સલાહ લેવામાં આવી ન હતી. તેમજ પીથમપુરામાં રેડિયેશનનો ખતરો પણ હોઈ શકે છે. જો ત્યાં આવું થાય તો પીથમપુરામાં યોગ્ય તબીબી સુવિધા ઉપલબ્ધ નથી.
હાઇકોર્ટે ઝેરી કચરા અંગે છ સપ્તાહનો સમય આપ્યો છે
અહીં મધ્યપ્રદેશ હાઈકોર્ટે યુનિયન કાર્બાઈડ ફેક્ટરીના કચરાના નિકાલ પર સુરક્ષા માર્ગદર્શિકા મુજબ પગલાં લેવા રાજ્ય સરકારને 6 અઠવાડિયાનો સમય આપ્યો છે. 12 સીલબંધ કન્ટેનરમાં પેક કરાયેલો કચરો 2 જાન્યુઆરીએ રાજ્યની રાજધાની ભોપાલમાં હાલમાં બંધ થયેલી યુનિયન કાર્બાઇડ ફેક્ટરીથી 250 કિમી દૂર ધાર જિલ્લાના પીથમપુર ખાતે નિકાલની જગ્યા પર લઈ જવામાં આવ્યો હતો.
મુખ્ય ન્યાયાધીશ એસ કે કૈત અને ન્યાયાધીશ વિવેક જૈનની બનેલી એમપી હાઈકોર્ટની ડિવિઝન બેંચે રાજ્ય સરકારને વિનંતી કર્યા બાદ પીથમપુરના લોકોને વિશ્વાસમાં લેવા અને કચરાનો નાશ કરતા પહેલા તેમના મનમાંથી ડર દૂર કરવા માટે સમય આપ્યો હતો.
રાજ્ય સરકારના એડવોકેટ જનરલ પ્રશાંત સિંહે કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે યુનિયન કાર્બાઈડના કચરાના નિકાલ અંગેના કાલ્પનિક અને ખોટા સમાચારોએ પીથમપુર શહેરમાં અશાંતિ ફેલાવી હતી. રાજ્ય સરકારની દલીલ બાદ ખંડપીઠે પ્રિન્ટ, ઓડિયો અને વિઝ્યુઅલ મીડિયાને આ મુદ્દે કોઈપણ ખોટા સમાચાર ચલાવવા પર રોક લગાવી હતી. આ સિવાય રાજ્યએ ભોપાલથી પીથમપુર મોકલવામાં આવેલ કચરાને 12 સીલબંધ કન્ટેનરમાં ઉતારવા માટે ત્રણ દિવસનો સમય માંગ્યો હતો. આના પર હાઈકોર્ટની બેન્ચે કહ્યું કે આના પર સલામત રીતે અને માર્ગદર્શિકા મુજબ કાર્યવાહી કરવી તે રાજ્યનો વિશેષાધિકાર છે.
વાસ્તવમાં, ત્રણ દિવસ પહેલા, ઇન્દોરથી લગભગ 30 કિલોમીટર દૂર પીથમપુરમાં યુનિયન કાર્બાઇડ કચરાના આયોજનના નિકાલના વિરોધ દરમિયાન બે લોકોએ આત્મહત્યા કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. વિરોધીઓ દાવો કરે છે કે નિકાલ મનુષ્યો અને પર્યાવરણ માટે હાનિકારક હશે.
અરજદાર સ્વર્ગસ્થ આલોક પ્રતાપ સિંહનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા વરિષ્ઠ વકીલ નમન નાગરથે જણાવ્યું હતું કે લોકોના મનમાંથી ડર દૂર કરવા પરીક્ષણ પછી કચરાનો સુરક્ષિત રીતે નિકાલ થવો જોઈએ. સિંઘે 2004માં અહીં યુનિયન કાર્બાઈડ ફેક્ટરીમાંથી કચરાના નિકાલ અને નિકાલ અંગે રિટ પિટિશન દાખલ કરી હતી.
“વ્યાપક આંદોલન અને પ્રતિકારને ધ્યાનમાં રાખીને, સામાન્ય લોકોને વિશ્વાસમાં લેવા જોઈએ અને આ માટે કચરાના ઝેરી સ્તરનું વર્તમાન સ્તર નક્કી કરવા માટે પરીક્ષણ કરવામાં આવે છે,” વકીલ નાગરથે સુનાવણી પછી એક સમાચાર એજન્સીને જણાવ્યું હતું જાહેર.”
