મહારાષ્ટ્રની એકનાથ શિંદે સરકારે મરાઠા આરક્ષણ વધારવાને લઈને મોટો નિર્ણય લીધો છે. અધિકારીઓ પાસેથી મળેલી માહિતી મુજબ સરકાર 18 ફેબ્રુઆરી પછી વિધાનસભાનું વિશેષ સત્ર બોલાવવા જઈ રહી છે. ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાના અહેવાલ મુજબ, આ વિશેષ સત્ર 18 થી 25 ફેબ્રુઆરી વચ્ચે બોલાવવામાં આવી શકે છે. આ પછી વિધાનસભાનું બજેટ સત્ર પણ ચાલવાનું છે. રાજ્યનું બજેટ મહિનાના અંતમાં રજૂ કરવામાં આવશે.
મહારાષ્ટ્ર સરકાર અંતિમ તારીખ જણાવવા માટે મરાઠા સર્વે રિપોર્ટની રાહ જોઈ રહી છે. પછાત વર્ગ આયોગનો રિપોર્ટ વિધાનસભાના વિશેષ સત્ર પહેલા મંગળવારે કેબિનેટ સમક્ષ સમીક્ષા માટે મૂકવામાં આવશે. આ પછી આ રિપોર્ટને વિશેષ સત્રમાં ગૃહમાં રજૂ કરવામાં આવશે. તમને જણાવી દઈએ કે મહારાષ્ટ્ર સરકારે મરાઠા ક્વોટાને લઈને આંદોલન કરી રહેલા મનોજ જરાંગેની માંગણીઓ સ્વીકારી લીધી હતી.
ગોખલે ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર પોલિટિક્સ એન્ડ ઇકોનોમિકસ દ્વારા રાજ્યના લગભગ 2.5 કરોડ પરિવારોનો સર્વે કરવામાં આવ્યો છે. હવે મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય પછાત વર્ગ આયોગ આ સર્વેના પરિણામોનું વિશ્લેષણ કરી રહ્યું છે અને ટૂંક સમયમાં સરકારને રિપોર્ટ સુપરત કરશે તેવી અપેક્ષા છે. વરિષ્ઠ અધિકારીએ કહ્યું કે રિપોર્ટ મળ્યા બાદ વિશેષ સત્રની તારીખ પણ નક્કી કરવામાં આવશે.
કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ સત્ર દરમિયાન સરકાર મરાઠા આરક્ષણને લઈને બિલ રજૂ કરશે. આ પહેલા પણ બે વખત સરકારે વિધાનસભામાં બિલ લાવીને મરાઠા ક્વોટા આપવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. જો કે બાદમાં કોર્ટે તેના પર સ્ટે મુકી દીધો હતો.
વર્ષ 2014માં તત્કાલીન અશોક ચવ્હાણ સરકારે એક વટહુકમ લાવ્યો હતો જેમાં શિક્ષણ અને સરકારી નોકરીઓમાં 16 ટકા મરાઠા અનામતની જોગવાઈ હતી. આ નારાયણ રાણે કમિટીના સર્વે રિપોર્ટ પર આધારિત હતું. માને કોંગ્રેસ-એનસીપી સરકારમાં મંત્રી હતા. બાદમાં બોમ્બે હાઈકોર્ટે આ અનામત પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આ પછી ભાજપ અને શિવસેનાની સરકાર સત્તામાં આવી. 2018માં દેવેન્દ્ર ફડણવીસ સરકારે 16 ટકા અનામત આપવા માટે કાયદો બનાવ્યો હતો. તે એમજી ગાયકવાડ કમિશનના અહેવાલ પર આધારિત હતું. જો કે, 2021 માં, સુપ્રીમ કોર્ટે તેના પર પ્રતિબંધ મૂક્યો અને કહ્યું કે મરાઠા આરક્ષણ 50 ટકાની મર્યાદાને પાર કરી રહ્યું છે.
હવે ગોખલે ઈન્સ્ટિટ્યૂટના સર્વે પર પણ પ્રશ્નાર્થ ચિન્હ ઉભા થઈ રહ્યા છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ સર્વેની ગુણવત્તા સારી નથી. આપને જણાવી દઈએ કે સરકારે અનામતની માંગને લઈને ડ્રાફ્ટ વટહુકમ બહાર પાડ્યા બાદ જ મનોજ જરાંગે પાટીલના નેતૃત્વમાં મુંબઈ તરફ આગળ વધી રહેલા આંદોલનકારીઓ પરત ફર્યા હતા. મરાઠા આરક્ષણને લઈને મનોજ જરાંગેની માંગ હતી કે તેમને ફૂલપ્રૂફ આરક્ષણ આપવામાં આવે. આ સિવાય મરાઠાઓને કુણબી જાતિનું પ્રમાણપત્ર આપવાનો સરકારી આદેશ પસાર કરવો જોઈએ. આંદોલનકારીઓ સામે નોંધાયેલ FIR રદ થવી જોઈએ.
