ભારતીય ચલણને લગતી દરેક મહત્વપૂર્ણ માહિતી સેન્ટ્રલ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા સમયાંતરે ગ્રાહકોને મોકલવામાં આવે છે. ખાસ કરીને નોટો સંબંધિત કોઈપણ અપડેટ આરબીઆઈ દ્વારા લોકોને વહેલી તકે મોકલવામાં આવે છે. હાલમાં જ સેન્ટ્રલ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા એટલે કે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા 500 રૂપિયાની નોટને લઈને એક મહત્વપૂર્ણ સૂચના જારી કરવામાં આવી છે. કહેવામાં આવ્યું છે કે ₹500ની નોટ (500 રૂપિયાની નોટ અપડેટ)ને લઈને નવો નિયમ જારી કરવામાં આવ્યો છે, જેના વિશે સામાન્ય લોકોમાં ઘણી ચર્ચા થઈ રહી છે. આ નિયમ માત્ર નોટોની માન્યતા અને ઉપયોગિતા સાથે સંબંધિત નથી, પરંતુ જો તેનું સમયસર પાલન ન કરવામાં આવે તો તેનાથી નુકસાન પણ થઈ શકે છે. જો તમે આ નવા નિયમથી અજાણ છો, તો આ સમાચાર તમારા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે (તાજા સમાચાર).
આજે અમે તમને જણાવીશું કે RBI દ્વારા આપવામાં આવેલ આ નવો નિયમ શું છે, તેની પાછળનો હેતુ શું છે અને તમારે 10 જાન્યુઆરી સુધીમાં કયા 3 મહત્વપૂર્ણ કામ કરવા પડશે. ઉપરાંત, અમે એ પણ સ્પષ્ટ કરીશું કે જો આ નિયમનું પાલન ન કરવામાં આવે તો શું પરિણામ આવશે (RBI નવી સૂચના).
500 રૂપિયાની નોટ પર શું છે નવો નિયમ?
તેના તાજેતરના અપડેટમાં, આરબીઆઈએ જાહેરાત કરી છે કે મહાત્મા ગાંધી (નવી) શ્રેણીની ₹500ની નોટોમાં કેટલાક ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે. આ ફેરફારોનો ઉદ્દેશ્ય નકલી નોટોને રોકવા અને નાણાકીય વ્યવસ્થાને વધુ સુરક્ષિત બનાવવાનો છે.
500 રૂપિયાની નવી નોટની વિશેષતાઓ તપાસો
સુરક્ષા સુવિધાઓ: સુરક્ષા થ્રેડ લીલાથી વાદળીમાં બદલાય છે.
રંગ અને ડિઝાઇન: સ્ટોન-ગ્રે કલર અને ભારતીય હેરિટેજ સાઇટ “લાલ કિલ્લા” ની છબી.
દૃષ્ટિહીન લોકો માટે સહાય: છાપકામ અને ઓળખ ચિહ્નો.
અન્ય ફેરફારો: મહાત્મા ગાંધીની છબી અને અન્ય ડિઝાઇન તત્વોમાં થોડો ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે (RBI દ્વારા અપડેટ સૂચના નોંધો).
તમામ નાગરિકોને સાચી માહિતી મળે અને નકલી નોટોથી બચવા માટે આરબીઆઈએ 10 જાન્યુઆરી (ભારતીય રિઝર્વ બેંક) સુધીમાં અમુક કાર્યો પૂર્ણ કરવાની સલાહ આપી.
આ 3 મહત્વપૂર્ણ કામ 10 જાન્યુઆરી સુધીમાં પૂર્ણ કરો
1. 500 રૂપિયાની નોટ તપાસો
તમારી પાસે રહેલી ₹500ની તમામ નોટો કાળજીપૂર્વક તપાસો. ખાતરી કરો કે તેઓ મહાત્મા ગાંધી (નવી) શ્રેણીના છે અને તેમની પાસે તમામ સુરક્ષા સુવિધાઓ છે:
સુરક્ષા થ્રેડના રંગમાં ફેરફાર.
એમ્બોસ્ડ પ્રિન્ટીંગ.
લાલ કિલ્લાનું ચિત્ર.
જો તમને કોઈ નોટ શંકાસ્પદ લાગે તો તેને તરત જ બેંકમાં જમા કરાવો.
2. આ રીતે નકલી નોટોને ઓળખવી અને તેની જાણ કરવી2
જો તમને ₹500ની કોઈ નકલી નોટ મળે, તો તેની તાત્કાલિક નજીકની બેંક અથવા પોલીસ સ્ટેશનમાં જાણ કરો. નકલી નોટો રાખવા કે તેનો ઉપયોગ કરનાર સામે કાયદેસરની કાર્યવાહી થઈ શકે છે.
3. જૂની અને ચીંથરેહાલ નોટો બદલો
જો તમારી પાસે 500 રૂપિયાની જૂની અથવા ફાટેલી નોટો હોય, તો તેને 10 જાન્યુઆરી પહેલા બેંકમાં જમા કરો અથવા બદલી કરો. આ પછી બેંકો આ નોટો સ્વીકારશે નહીં.
RBIના આ નિયમોનું પાલન ન કરવાને કારણે નુકસાન
જો તમે 10 જાન્યુઆરી સુધીમાં આ જરૂરી કાર્યો પૂર્ણ નહીં કરો, તો તમને નીચેની સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
જૂની/ફાટેલી નોટો અમાન્ય બની શકે છે કારણ કે બેંકો તેને સ્વીકારશે નહીં.
નકલી નોટો રાખવા બદલ કાનૂની કાર્યવાહી થઈ શકે છે, એટલે કે નકલી નોટ રાખવા કે વાપરવા બદલ તમને સજા થઈ શકે છે.
તમને જણાવી દઈએ કે તમારી પાસે જે અમાન્ય અથવા નકલી નોટો છે તેની કોઈ કિંમત નથી.
આ નવા નિયમો પર આરબીઆઈનો ઉદ્દેશ્ય
આરબીઆઈએ આ પગલું એટલા માટે લીધું છે કે:
નકલી ચલણ રોકી શકાય છે.
નાણાકીય લેવડદેવડ સુરક્ષિત બનાવી શકાય છે.
લોકોને નવી સુરક્ષા તકનીકો (RBI સમાચાર) વિશે જાગૃત કરી શકાય છે.
વધુમાં, ₹2000ની નોટો પાછી ખેંચી લીધા પછી, ₹500ની નોટનો વપરાશ વધ્યો છે (500 રૂપિયાની નોટ પરના તાજા સમાચાર). માર્ચ 2024 સુધીમાં કુલ ચલણમાં ₹500ની નોટોનો હિસ્સો વધીને 86.5% થઈ ગયો હતો. તેથી, તેમની સલામતીની ખાતરી કરવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની ગયું છે.
