Undersea Bullet Train Tunnel
Undersea Bullet Train Tunnel : મુંબઈ અને અમદાવાદ વચ્ચે બુલેટ ટ્રેન કોરિડોરનું કામ પૂરજોશમાં ચાલી રહ્યું છે. નેશનલ હાઈ સ્પીડ રેલ કોર્પોરેશન આ 508 કિલોમીટર લાંબા કોરિડોરનું નિર્માણ કરી રહ્યું છે. આ કોરિડોરનો 21 કિલોમીટરનો ભાગ અંડરગ્રાઉન્ડ હશે. ખાસ વાત એ છે કે આ ટનલ અંડરગ્રાઉન્ડ ભાગમાં જ સમુદ્રની નીચે બનાવવામાં આવી રહી છે. અરબી સમુદ્રની નીચે આ સાત કિલોમીટર લાંબી ટનલ ભારતની પ્રથમ અન્ડરસી રેલ્વે ટનલ હશે. આ ટનલની ઊંડાઈ 25 થી 65 મીટર સુધીની હશે. ટનલના નિર્માણ માટે ત્રણ ‘જાયન્ટ’ મશીનોનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. આ મશીનોને કામે લગાડવા માટે ઘણસોલી, શિલફાટા અને વિક્રોલીમાં ખોદકામ ચાલી રહ્યું છે. પ્રથમ ટનલ બોરિંગ મશીન (TBM) આ વર્ષના અંત સુધીમાં કાર્યરત થવાની ધારણા છે.
21 કિલોમીટર લાંબા આ ભૂગર્ભ માર્ગના નિર્માણમાં અનેક પડકારોનો સામનો કરવો પડશે. ખાસ કરીને દરિયાની નીચે 7 કિલોમીટરના ભાગમાં. અહીં, સમુદ્ર માત્ર એક કઠિન પડકાર ઉભો કરશે નહીં, પરંતુ તમારે ઘણી તકનીકી મુશ્કેલીઓનો પણ સામનો કરવો પડશે. દરિયાની નીચે બનાવવામાં આવી રહેલી આ ટનલ સિંગલ ટ્યુબ ટનલ હશે. જેમાં બુલેટ ટ્રેનના આગમન અને ઝોન માટે બે ટ્રેક નાખવામાં આવશે. ખાસ વાત એ છે કે સમુદ્રની નીચે પણ બુલેટ ટ્રેન તેની ફુલ સ્પીડ એટલે કે 320 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે દોડશે.
ખાસ ટનલ બનાવવામાં ખાસ ટેકનોલોજી અને મશીનોનો ઉપયોગ
આ 21 કિલોમીટર લાંબો ભૂગર્ભ માર્ગ મહારાષ્ટ્રના બાંદ્રા-કુર્લા કોમ્પ્લેક્સથી શિલપાટા સુધી બનાવવામાં આવી રહ્યો છે. થાણે ક્રીક (ઇન્ટરટાઇડલ ઝોન)માં સમુદ્રની નીચે 7 કિલોમીટર લાંબી ટનલ બનાવવામાં આવશે. કુલ 21 કિલોમીટરમાંથી, 13.1 મીટર વ્યાસના કટર હેડ સાથે ફીટ કરાયેલ ટનલ બોરિંગ મશીનનો ઉપયોગ 16 કિલોમીટરના પટને ખોદવા માટે કરવામાં આવશે. સામાન્ય રીતે, મેટ્રો માટે ટનલ બનાવવા માટે 5-6 મીટર વ્યાસના કટર હેડનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. Undersea Bullet Train Tunnel 16 કિલોમીટરના ખોદકામ માટે ત્રણ ટનલ બોરિંગ મશીનનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. બાકીનો 5 કિમીનો પટ ન્યૂ ઓસ્ટ્રિયન ટનલીંગ મેથડ (NATM) દ્વારા ખોદવામાં આવશે.
દેશમાં સૌપ્રથમ વખત દરિયાની નીચે ટનલ બનાવવામાં આવી રહી છે. તેથી, હજી સુધી આવી કોઈ ટનલ બોરિંગ મશીન નથી, હવે TBM ભાગો વિવિધ દેશોમાંથી મંગાવવામાં આવી રહ્યા છે અને અહીં એસેમ્બલ કરવામાં આવશે. આ પછી ખોદકામનું કામ શરૂ થશે.
ત્રણ જગ્યાએ ખોદકામ ચાલી રહ્યું છે
ટનલ બનાવવા માટે ઘણસોલી, શિલફાટા અને વિક્રોલી એમ ત્રણ સ્થળોએ ખોદકામ કરવામાં આવી રહ્યું છે. ઘણસોલી ખાતે આ વર્ષના અંત સુધીમાં પ્રથમ ટીબીએમ સ્થાપિત કરવાનું આયોજન છે. આ મશીન થાણે ક્રીક તરફ 39 મીટર ઊંડા શાફ્ટનું ખોદકામ કરશે. ઇજનેરો પહેલાથી જ બાંદ્રા કુર્લા કોમ્પ્લેક્સમાં 120 મીટર અને શિલફાટામાં 110 મીટરનું બ્લાસ્ટિંગ અને ખોદકામ પૂર્ણ કરી ચૂક્યા છે.