વડાપ્રધાન મ્યુઝિયમ એન્ડ લાઇબ્રેરી (PMML)ના સભ્યોએ સોનિયા ગાંધીને પત્ર લખ્યો છે. જેમાં સોનિયા ગાંધીને ક્યાં તો નેહરુના અંગત દસ્તાવેજો પીએમએમએલને સોંપવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. જો આ શક્ય ન હોય તો માત્ર નકલ અથવા ડિજિટાઇઝ્ડ એક્સેસ પ્રદાન કરો. અમદાવાદ સ્થિત ઈતિહાસકાર અને લેખક રિઝવાન કાદરી પીએમ મોદીના નેતૃત્વ હેઠળના પીએમએમએલ (અગાઉ નેહરુ મેમોરિયલ મ્યુઝિયમ અને લાઈબ્રેરી)ના સભ્ય છે. 9 સપ્ટેમ્બરે સોનિયા ગાંધીને લખેલા પત્રમાં તેમણે લખ્યું હતું કે નેહરુ સાથે સંબંધિત રેકોર્ડ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેમના અભ્યાસથી દેશના ઈતિહાસને વધુ સારી રીતે સમજવામાં મદદ મળશે.
પીએમએલ સોસાયટીએ ફેબ્રુઆરીમાં તેની છેલ્લી વાર્ષિક સામાન્ય સભામાં સોનિયા ગાંધી પાસે રહેલા દસ્તાવેજોની સ્થિતિ અંગે ચર્ચા કરી હતી. ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસ અનુસાર, આ પછી કાયદાકીય અભિપ્રાય લેવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો. પીએમએમએલના રેકોર્ડ મુજબ, સોનિયાના કબજામાં રહેલા દસ્તાવેજોમાં નેહરુ અને જયપ્રકાશ નારાયણ વચ્ચેના પત્રવ્યવહારનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય નેહરુ, એડવિના માઉન્ટબેટન, આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈન, અરુણા અસફ અલી, વિજયા લક્ષ્મી પંડિત અને બાબુ જગજીવન રામ વચ્ચેના પત્રો પણ છે.
કાદરીએ પત્રમાં લખ્યું છે કે હું તમને આ પત્ર વડાપ્રધાન મ્યુઝિયમ એન્ડ લાયબ્રેરી સોસાયટીના સમર્પિત સભ્ય તરીકે લખી રહ્યો છું. મારી શૈક્ષણિક યાત્રા ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ (1885-1947)ના ઈતિહાસ સાથે ઊંડી રીતે જોડાયેલી છે અને મને તેના ઈતિહાસ, ખાસ કરીને ગુજરાત સાથે સંબંધિત વિવિધ તથ્યો અને રેકોર્ડ્સમાં ઊંડો રસ છે. તેમણે વધુમાં લખ્યું કે ગાંધીજીના લખાણોનું પણ ખૂબ જ બારીકાઈથી દસ્તાવેજીકરણ કરવામાં આવ્યું છે. કમનસીબે, પટેલે સ્વતંત્રતા પહેલા આવા દસ્તાવેજો સબમિટ કર્યા ન હતા. 1997માં કાદરીની પીએચડી થીસીસ મહાત્મા ગાંધી, વલ્લભભાઈ પટેલ અને ગુજરાતના રાજકીય ઈતિહાસ પર કેન્દ્રિત હતી. તેમણે પત્રમાં લખ્યું છે કે એક ઈતિહાસકાર તરીકે મને પટેલના યોગદાનને જાણવામાં ઊંડો રસ છે.
પત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જવાહરલાલ નેહરુ અને તેમના પિતા મોતીલાલ નહેરુએ તેમના યોગદાનના મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજો પાછળ છોડી દીધા હતા, જે NMMLમાં સાચવવામાં આવ્યા હતા. આગળ લખવામાં આવ્યું છે કે રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં તેમના પુષ્કળ યોગદાન માટે ઊંડાણપૂર્વકના વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસની જરૂર છે, જેના માટે સમગ્ર રેકોર્ડની પહોંચ જરૂરી છે. કાદરીના જણાવ્યા અનુસાર, તાજેતરની પૂછપરછ પર, એવું બહાર આવ્યું છે કે આમાંના મોટાભાગના રેકોર્ડ્સ વડા પ્રધાનના સંગ્રહાલય અને પુસ્તકાલયમાં રાખવામાં આવ્યા હતા. એવું પણ જાણવા મળ્યું હતું કે સોનિયા ગાંધીની ઓફિસે કેટલાક રેકોર્ડ પણ લીધા હતા કારણ કે તેઓ પરિવારના પ્રતિનિધિ અને દાતા હતા.
કાદરીએ આગળ લખ્યું કે મને ખાતરી છે કે આ અમૂલ્ય દસ્તાવેજોને સાચવવા માટે આવું કરવામાં આવ્યું હશે. આપણા રાષ્ટ્રના ઈતિહાસની વ્યાપક સમજ સુનિશ્ચિત કરવા માટે આ રેકોર્ડ સુલભ રહે તે મહત્વનું છે. આ દસ્તાવેજો મેળવવાની પરવાનગી માગતા પત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તમે સંમત થશો કે પંડિત નેહરુ તેમના યોગદાન પર નિષ્પક્ષ સંશોધન અને રાજકીય પ્રભાવથી મુક્ત હોવાના હકદાર છે. તેણે લખ્યું કે હું મારા બે લાયકાત ધરાવતા સાથીઓની મદદથી આ દસ્તાવેજોને સ્કેન કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂકું છું. આ સાથે દસ્તાવેજો સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત અને સુરક્ષિત રહેશે.
