ભંડારા જિલ્લાના જવાહર નગર ખાતે આવેલી ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરી સાતપુરા પર્વતમાળાની ખીણો વચ્ચે આવેલી છે જ્યાં પાંચ નદીઓનો સંગમ છે. આ વિસ્તારમાં માનવસર્જિત જંગલો છે જ્યાં મોટી સંખ્યામાં વન્યજીવ રહે છે. વિસ્ફોટ બાદ આ જંગલના વન્યજીવોને પણ ખતરો છે. તે જ સમયે, જંગલમાં રહેતા દીપડા અને અન્ય જંગલી પ્રાણીઓની સલામતી અંગે પણ પ્રશ્નો ઉભા થયા છે. વન્યજીવન અને પર્યાવરણ નિષ્ણાતોને ડર છે કે વિસ્ફોટથી અહીંના વન્યજીવનને પણ અસર થઈ શકે છે.
કોકા અભયારણ્ય પાસે ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરી છે
ભંડારામાં આવેલી ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરી રોકેટ અને મિસાઇલમાં વપરાતા પ્રોપેલન્ટ અને વિસ્ફોટક સામગ્રીનું ઉત્પાદન કરે છે. અહીંથી લગભગ 40 કિમી દૂર વૈનગંગા, આમ, જામ, સુર અને કન્હન નદીઓનો સંગમ છે, જે એક પર્યટન સ્થળ પણ છે. આ શસ્ત્ર ફેક્ટરીથી કોકા અભયારણ્ય લગભગ 20 થી 25 કિમી દૂર છે, જ્યારે ઉમરેડ-કરહંડલા અભયારણ્ય અને ગોથનગાંવ ગેટ પણ 15 કિમીના અંતરે છે. પરંતુ ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરીની આસપાસના જંગલમાં મોટી સંખ્યામાં વન્યજીવોનો સમાવેશ થાય છે.
મોટી સંખ્યામાં વન્યજીવ, જંગલી પ્રાણીઓની સંખ્યામાં પણ વધારો થયો
ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરી મેનેજમેન્ટે આ વિસ્તારમાં મોટી સંખ્યામાં વૃક્ષો વાવ્યા છે અને અહીં એક મોટું જંગલ સ્થાપ્યું છે. તેથી તેને એક નાનું અભયારણ્ય કહી શકાય. આ કારણે, આ વિસ્તાર દીપડો, કાળા હરણ, નીલગાય, જંગલી ડુક્કર, વિવિધ પ્રજાતિના પક્ષીઓ સહિત અનેક જંગલી પ્રાણીઓનું નિવાસસ્થાન બની ગયું છે. ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરીના કર્મચારીઓ ઘણીવાર અહીં દીપડા જુએ છે. આ કારણે અહીં જંગલી પ્રાણીઓની સંખ્યામાં પણ વધારો થયો છે.
વિસ્ફોટ પછી વન્યજીવન પર પ્રતિકૂળ અસર થઈ શકે છે
શુક્રવારે ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરીમાં થયેલા પ્રચંડ વિસ્ફોટમાં જંગલી પ્રાણીઓને નુકસાન થયું છે કે કેમ તે હાલમાં જાણી શકાયું નથી. પરંતુ, વિસ્તારમાં ભયનો માહોલ સર્જાયો છે. વન્યજીવન અને પર્યાવરણ નિષ્ણાતો માને છે કે વિસ્ફોટના અવાજ અને ધુમાડાથી કાપવામાં આવેલા અંતરને ધ્યાનમાં લેતા, તેની અસર અહીંના વન્યજીવન પર પડી શકે છે.
