ભારતીય અવકાશ એજન્સી ઇસરો અવકાશની દુનિયામાં વધુ એક ઇતિહાસ રચવા માટે તૈયાર છે. ભારત અવકાશમાં સ્પેસ ડોકિંગ પ્રયોગ (સ્પેડેક્સ) કરવા જઈ રહ્યું છે. બંને અવકાશયાન આ માટે તૈયાર છે અને બંને એકબીજાથી 3 મીટરની નજીક પહોંચી ગયા છે. ઇસરો ટૂંક સમયમાં બંને અવકાશયાનોના અંતિમ ડોકીંગ અંગે નિર્ણય લેશે.
પહેલા બંને અવકાશયાન 15 મીટરની નજીક આવ્યા અને પછી બંને 3 મીટરની નજીક આવવામાં સફળ થયા. ઇસરોએ તેના X હેન્ડલ પર એક પોસ્ટ લખીને આ માહિતી આપી. એકવાર ડોકીંગ થઈ ગયા પછી, ભારત અમેરિકા, રશિયા અને ચીન પછી સ્પેસ ડોકીંગ કરનાર ચોથો દેશ બનશે. હવે બંને અવકાશયાનોને તેમની ડોક-અનડોક ક્ષમતા ચકાસવા માટે એકબીજાથી દૂર ખસેડવામાં આવી રહ્યા છે.
સ્પેસ ડોકીંગ પહેલા બે વાર મુલતવી રાખવામાં આવ્યું છે
ઇસરોએ X પરની એક પોસ્ટમાં લખ્યું છે કે SpadeX મિશન માટે લોન્ચ કરાયેલા બે ઉપગ્રહો, SDX01 (ચેઝર) અને SDX02, લક્ષ્ય પરીક્ષણ પ્રયાસ દરમિયાન એકબીજાથી માત્ર 3 મીટર દૂર હતા. આ સ્પેસ ડોકીંગ, જે ભૂતકાળમાં બે વાર મુલતવી રાખવામાં આવ્યું છે, હવે ટૂંક સમયમાં થવાની સંભાવના છે કારણ કે ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંગઠન (ઇસરો) એ રવિવારે બે અવકાશયાનોને 15 મીટરના અંતરથી 3 મીટરના અંતરે સફળતાપૂર્વક લાવ્યા છે. હવે અવકાશયાનને સુરક્ષિત અંતરે પાછું લઈ જવામાં આવી રહ્યું છે. જો મિશન સફળ થશે, તો આ ડોક-અનડોક ટેકનોલોજી ભારતના ભવિષ્યના મિશનમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે જેમ કે ચંદ્ર પરથી નમૂનાઓ પાછા લાવવા અને ભારતીય અવકાશ કેન્દ્રના નિર્માણ.
આ મિશન 30 ડિસેમ્બરે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું
તમને જણાવી દઈએ કે ઈસરોએ 30 ડિસેમ્બર 2024 ના રોજ ‘સ્પેડેક્સ’ મિશન શરૂ કર્યું હતું. પીએસએલવી-સી60 રોકેટ શ્રીહરિકોટામાં ઇસરોના સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી 220 કિલોગ્રામના બે ઉપગ્રહો લઈને ઉડાન ભરી અને અવકાશયાનને 475 કિમીની ગોળાકાર ભ્રમણકક્ષામાં સ્થાપિત કર્યું. આ બંને અવકાશયાનનું ડોકીંગ અગાઉ 7 જાન્યુઆરીએ થવાનું હતું, પરંતુ પવનની દિશામાં તીવ્ર ગતિએ ફેરફાર થવાને કારણે તેને મુલતવી રાખવું પડ્યું.
ત્યારબાદ ડોકીંગ 9 જાન્યુઆરીએ થવાનું હતું, પરંતુ બંને અવકાશયાન સુરક્ષિત રીતે 225 મીટરના અંતરે પહોંચ્યા પછી તેને મુલતવી રાખવામાં આવ્યું. હવે ત્રીજા પ્રયાસમાં બંને અવકાશયાન સફળતાપૂર્વક 3 મીટરના અંતરે આવ્યા અને બંને યોગ્ય રીતે કામ કરી રહ્યા છે. હવે તેમને 225 મીટરના અંતરે પાછા લઈ જવામાં આવશે અને ફરીથી ડોક કરવામાં આવશે અને આ અંતિમ ડોકિંગ હશે.