પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી બેઠકમાં, આગામી મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર (CEC) તરીકે જ્ઞાનેશ કુમારના નામને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. કાયદા મંત્રાલયે આગામી સીઈસી તરીકે નિમણૂક માટે જાહેરનામું પણ બહાર પાડ્યું છે. ૧૯૮૮ બેચના કેરળ કેડરના IAS અધિકારી ગયા વર્ષે માર્ચથી ચૂંટણી કમિશનર તરીકે કાર્યરત છે. તેઓ વર્તમાન સીઈસી રાજીવ કુમારની નિવૃત્તિ પછી ચાર્જ સંભાળશે, જેઓ આવતીકાલે 18 ફેબ્રુઆરીએ નિવૃત્ત થઈ રહ્યા છે.
મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનરની નિમણૂક માટેનું નામ પસંદગી સમિતિ દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે. સોમવારે સાંજે પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં એક બેઠક યોજાઈ હતી. આ બેઠકમાં વિપક્ષી નેતા રાહુલ ગાંધી અને ગૃહમંત્રી અમિત શાહ પણ હાજર રહ્યા હતા. ઉલ્લેખનીય છે કે લાંબી કાનૂની લડાઈ પછી, સુપ્રીમ કોર્ટે તેના એક નિર્ણયમાં સીઈસીની નિમણૂક માટે પસંદગી સમિતિ માટે અધિકારીઓ નક્કી કર્યા હતા, જેમાં મુખ્ય ન્યાયાધીશનો પણ સમાવેશ થતો હતો.
નવી નિમણૂક પ્રક્રિયા હેઠળ જ્ઞાનેશ કુમાર પ્રથમ સીઈસી બન્યા
મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર અને ચૂંટણી કમિશનરોની નિમણૂક માટેની નવી વૈધાનિક જોગવાઈઓ અમલમાં આવે તે પહેલાં, બાકીના બે ચૂંટણી કમિશનરોમાંથી સૌથી વરિષ્ઠ વ્યક્તિને સામાન્ય રીતે આઉટગોઇંગ મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવતા હતા. જોકે, જ્ઞાનેશ કુમાર નવી નિમણૂક પ્રક્રિયા હેઠળ નિયુક્ત થનારા પ્રથમ મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર છે. પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી, ગૃહમંત્રી અમિત શાહ અને વિપક્ષી નેતા રાહુલ ગાંધીની બનેલી પસંદગી સમિતિએ તેમનું નામ અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું અને રાષ્ટ્રપતિને તેની ભલામણ કરી.
રાજીવ કુમારનો કાર્યકાળ અને નિવૃત્તિ
૧૫ મે, ૨૦૨૨ ના રોજ ૨૫મા મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળનારા રાજીવ કુમાર તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન અનેક ઐતિહાસિક ચૂંટણીઓનું નિરીક્ષણ કર્યા બાદ ૧૮ ફેબ્રુઆરીએ પદ છોડશે. તેઓ 2022 માં 16મી રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીઓ તેમજ 11 રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજવા માટે જવાબદાર હતા.
