કેન્દ્ર સરકારે ચૂંટણી સંબંધિત નિયમોમાં મોટા ફેરફારો કર્યા છે, જેના કારણે રાજકારણમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે. સરકારે સીસીટીવી કેમેરા અને વેબકાસ્ટિંગ ફૂટેજ જેવા ઈલેક્ટ્રોનિક દસ્તાવેજો તેમજ ઉમેદવારોના વીડિયો રેકોર્ડિંગને સાર્વજનિક થવાથી રોકવા માટે નિયમોમાં ફેરફાર કર્યો છે જેથી તેનો દુરુપયોગ ન થઈ શકે.
ચૂંટણી પંચની ભલામણના આધારે, કેન્દ્રીય કાયદા મંત્રાલયે ચૂંટણીના આચાર નિયમો, 1961ના નિયમ 93(2)(a)માં સુધારો કર્યો છે જેથી કરીને જાહેર નિરીક્ષણ માટે ખુલ્લા હોય તેવા કાગળો અથવા દસ્તાવેજોના પ્રકારોને પ્રતિબંધિત કરવામાં આવે.
કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગેએ ચૂંટણી નિયમોમાં સુધારા માટે કેન્દ્ર સરકારની આકરી ટીકા કરી હતી. તેમણે આને ચૂંટણી પંચની નિષ્પક્ષતા અને વિશ્વસનીયતાને નબળી પાડવાનું ઇરાદાપૂર્વકનું કાવતરું ગણાવ્યું હતું.
ખડગેએ કહ્યું કે અગાઉ મોદી સરકારે સીજેઆઈને ચૂંટણી કમિશનરની નિમણૂક કરતી પેનલમાંથી હટાવી દીધા હતા અને હવે તેઓ ચૂંટણીની માહિતી જનતાથી છુપાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. આ સરકારનું સુનિયોજિત કાવતરું છે. જ્યારે પણ કોંગ્રેસે ચૂંટણી પંચને મતદાર યાદીમાંથી નામ હટાવવા અને ઈવીએમમાં પારદર્શિતા અંગે પત્ર લખ્યો ત્યારે ચૂંટણી પંચે અપમાનજનક સ્વરમાં જવાબ આપ્યો અને અમારી ફરિયાદો પણ સ્વીકારી નહીં.
CPI(M) એ ઈલેક્ટ્રોનિક નિયમોમાં આ ફેરફારોને શક્ય તેટલી વહેલી તકે પાછા ખેંચવાની માંગ કરી છે. પાર્ટીના પોલિટબ્યુરો દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા એક નિવેદનમાં, તેણે નિયમોમાં સુધારાઓ સામે સખત વાંધો વ્યક્ત કર્યો છે અને કહ્યું છે કે આ સુધારાઓ દ્વારા, સરકાર રાજકીય પક્ષો અને ઉમેદવારોને ઇલેક્ટ્રોનિક રેકોર્ડ્સ સુધી પહોંચવાથી રોકવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે.
પાર્ટીએ કહ્યું કે મીડિયા રિપોર્ટમાં જાણવા મળ્યું છે કે નવા નિયમોનો મુસદ્દો બનાવતી વખતે સરકારે ચૂંટણી પંચ સાથે ચર્ચા કરી હતી. પરંતુ ચૂંટણી પંચે આ અંગે કોઈ રાજકીય પક્ષ સાથે ચર્ચા કરી ન હતી.
ચૂંટણીના નિયમોમાં શું સુધારા કરાયા?
કેન્દ્ર સરકારે મતદાન મથકોના CCTV, વેબકાસ્ટિંગ ફૂટેજ અને ઉમેદવારોના વીડિયો રેકોર્ડિંગ જેવા કેટલાક ઈલેક્ટ્રોનિક દસ્તાવેજોને સાર્વજનિક કરવાથી રોકવા માટે ચૂંટણી નિયમોમાં ફેરફાર કર્યા છે.
તમને જણાવી દઈએ કે, તાજેતરમાં જ ચૂંટણી પંચની ભલામણના આધારે, કેન્દ્રીય કાયદા મંત્રાલયે ચૂંટણી નિયમો, 1961માં સુધારો કર્યો હતો જેથી અમુક ઈલેક્ટ્રોનિક દસ્તાવેજો જેવા કે સીસીટીવી કેમેરા અને વેબકાસ્ટિંગ ફૂટેજ તેમજ ઉમેદવારોના વીડિયો રેકોર્ડિંગનું જાહેર નિરીક્ષણ અટકાવી શકાય.
કેન્દ્રએ દલીલ કરી હતી કે આ પગલાનો હેતુ તેમના દુરુપયોગને રોકવાનો હતો. આ પગલાની ટીકા કરતા ખડગેએ કહ્યું કે અગાઉ તેઓએ (કેન્દ્રએ) ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશને ચૂંટણી કમિશનરોની નિમણૂક કરતી પસંદગી પેનલમાંથી હટાવી દીધા હતા, અને હવે તેઓ હાઈકોર્ટના આદેશ પછી પણ ચૂંટણીની માહિતી રોકવાનો આશરો લઈ રહ્યા છે.
