ભારત અને ચીન વચ્ચેના સંબંધો પરનો બરફ તાજેતરના દિવસોમાં પીગળતો જોવા મળી રહ્યો છે. સીમા વિવાદને કારણે છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં થોડી નરમાઈ આવી છે. ડેપસાંગ અને ડેમચોકના ઘર્ષણ બિંદુઓ પર છૂટાછવાયા પછી, બંને દેશો વચ્ચે ફરી એકવાર વાતચીતનો રાઉન્ડ શરૂ થયો છે. આ દરમિયાન ભારતના સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) અજીત ડોભાલ ટૂંક સમયમાં ચીનની મુલાકાતે જવાના છે. આ દરમિયાન તેઓ તેમના સમકક્ષ અને વિદેશ મંત્રી વાંગ યીને મળી શકે છે.
PM મોદી અને રાષ્ટ્રપતિ શીએ આ નિર્ણય લીધો હતો
ચીનની તેમની મુલાકાત દરમિયાન, અજીત ડોભાલ સરહદ મુદ્દે વિશેષ પ્રતિનિધિ મંત્રણાની નવી આવૃત્તિમાં ભારતીય પ્રતિનિધિમંડળનું નેતૃત્વ કરશે. લગભગ પાંચ વર્ષના ગાળા પછી આ વાર્તાલાપ થશે. અગાઉ, ડિસેમ્બર 2019 માં નવી દિલ્હીમાં વિશેષ પ્રતિનિધિઓ (SR) મંત્રણા યોજાઈ હતી. સંવાદની આ પદ્ધતિને પુનઃસ્થાપિત કરવાનો નિર્ણય વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ વચ્ચે 23 ઓક્ટોબરે કઝાનમાં થયેલી બેઠકમાં લેવામાં આવ્યો હતો.
પાંચ વર્ષમાં ખાસ પ્રતિનિધિ મંત્રણા થઈ નથી
એક સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે SR મંત્રણા આ મહિનાના અંતમાં અથવા જાન્યુઆરીની શરૂઆતમાં થઈ શકે છે. એસઆર વાટાઘાટો ક્યાં થશે તે અંગે હજુ સુધી કોઈ સત્તાવાર માહિતી આપવામાં આવી નથી. ભારત અને ચીને 5 ડિસેમ્બરે તેમની રાજદ્વારી વાટાઘાટોમાં વિશેષ પ્રતિનિધિ વાટાઘાટો માટે તૈયારી કરી હતી. વાટાઘાટો માટે ભારતના વિશેષ પ્રતિનિધિ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર ડોભાલ છે, જ્યારે ચીન પક્ષનું નેતૃત્વ વિદેશ પ્રધાન વાંગ યી કરી રહ્યા છે. પૂર્વી લદ્દાખ સરહદ વિવાદને કારણે છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં કોઈ ખાસ પ્રતિનિધિની વાતચીત થઈ નથી.
ભારત અને ચીનના સંબંધો તંગ બની ગયા હતા
ભારત અને ચીન વચ્ચે પૂર્વી લદ્દાખમાં સૈન્ય અવરોધ મે 2020 માં શરૂ થયો હતો અને તે વર્ષે જૂનમાં ગલવાન ખીણની અથડામણના પરિણામે બંને પાડોશી દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં ગંભીર તણાવ સર્જાયો હતો. એક સમજૂતી હેઠળ ડેપસાંગ અને ડેમચોકમાંથી સૈનિકો પાછા ખેંચવાની પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ મડાગાંઠનો અંત આવ્યો હતો. 21 ઓક્ટોબરે સૈનિકો પાછા ખેંચવા માટેના કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું. કરાર પર હસ્તાક્ષર થયાના બે દિવસ પછી, મોદી અને શી જિનપિંગે રશિયાના કાઝાન શહેરમાં બ્રિક્સ સમિટની બાજુમાં વાતચીત કરી. બેઠકમાં, બંને પક્ષો સરહદ મુદ્દા પર વિશેષ પ્રતિનિધિ વાટાઘાટો સહિત અનેક સંવાદ પદ્ધતિઓ પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે સંમત થયા હતા.
