સ્થિતિ એવી છે કે પ્રદૂષિત હવાના કારણે દરેક બીજો વ્યક્તિ સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત અનેક સમસ્યાઓથી ઘેરાયેલો છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે વાયુ પ્રદૂષણને કારણે તમે ન્યુમોનિયાનો શિકાર પણ બની શકો છો. તમે જે હવા શ્વાસ લઈ રહ્યા છો તે તમારા ફેફસામાં ચેપનું કારણ બને છે.
હવાના પ્રદૂષણથી ન્યુમોનિયા કેવી રીતે થાય છે?
વાયુ પ્રદૂષણ ઝડપથી ન્યુમોનિયા સહિત શ્વાસ સંબંધી રોગોમાં વધારો કરે છે. આ રોગ ફેફસામાં ચેપને કારણે થાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે, પાર્ટિક્યુલેટ મેટર (PM2.5 અને PM10), નાઇટ્રોજન ડાયોક્સાઇડ, સલ્ફર ડાયોક્સાઇડ અને ગ્રાઉન્ડ લેવલ ઓઝોન શ્વસન સંરક્ષણને નબળું પાડે છે, જે ફેફસાંને બેક્ટેરિયલ, વાયરલ ઇન્ફેક્શન માટે સંવેદનશીલ બનાવે છે જે ન્યુમોનિયાનું કારણ બને છે. નાના રજકણો ફેફસાંમાં ઊંડે સુધી પ્રવેશી શકે છે, બળતરા પેદા કરે છે અને રોગપ્રતિકારક પ્રતિભાવને નબળી પાડે છે, જે તેમને ચેપ માટે વધુ સંવેદનશીલ બનાવે છે.
કયા લોકોને વધુ જોખમ છે
વાયુ પ્રદૂષણના સંપર્કમાં આવવાથી ન્યુમોનિયા થવાનું જોખમ બાળકો અને વૃદ્ધોમાં વધારે છે. નાના બાળકો, જેમની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી છે. તે જ સમયે, વૃદ્ધ લોકો પણ આ જોખમનો સામનો કરે છે, કારણ કે તેમની રોગપ્રતિકારક સંરક્ષણ વય સાથે નબળી પડી જાય છે. ઉપરાંત, અસ્થમા, ક્રોનિક ઓબ્સ્ટ્રક્ટિવ પલ્મોનરી ડિસીઝ (સીઓપીડી) અથવા હૃદયરોગ જેવી આરોગ્યની સ્થિતિ ધરાવતા લોકો જ્યારે હવાના પ્રદૂષણના સંપર્કમાં આવે ત્યારે ન્યુમોનિયાથી પીડાય તેવી શક્યતા વધુ હોય છે. પ્રદૂષિત શહેરી વિસ્તારોમાં રહેતા લોકો અથવા પ્રદૂષકોના વ્યવસાયિક સંપર્કમાં રહેતા લોકો પણ આ રોગ માટે સંવેદનશીલ બની શકે છે.
તમારી જાતને કેવી રીતે સુરક્ષિત કરવી?
પ્રદૂષણને કારણે થતા ન્યુમોનિયાથી બચવા માટે, જ્યારે પ્રદૂષણ ચરમસીમા પર હોય ત્યારે સવાર-સાંજ બહાર જવાનું ટાળો. એરબોર્ન કણોના સંપર્કમાં ઘટાડો કરવા માટે ઘરની અંદર એર પ્યુરિફાયરનો ઉપયોગ કરો. માસ્ક પહેરવાથી પ્રદૂષકોને ફિલ્ટર કરવામાં પણ મદદ મળી શકે છે, ખાસ કરીને ઉચ્ચ પ્રદૂષણના સમયે. વધુમાં, સંતુલિત પોષણ, નિયમિત કસરત અને પૂરતી ઊંઘ દ્વારા તંદુરસ્ત રોગપ્રતિકારક શક્તિ જાળવી રાખો. આને અપનાવીને, વ્યક્તિઓ વાયુ પ્રદૂષણને કારણે થતા ન્યુમોનિયાના જોખમને ઘટાડી શકે છે.