યોગ્ય ખાનપાન અને શારીરિક પ્રવૃત્તિ ઉપરાંત સારી ઊંઘ પણ સારા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ જરૂરી છે. સારી અને પર્યાપ્ત ઊંઘ (સારી ઊંઘની ટીપ્સ) વ્યક્તિને સ્વસ્થ બનાવવામાં મદદ કરે છે. જો કે, બદલાતી જીવનશૈલી અને અન્ય કારણોને લીધે ઘણીવાર ઊંઘ પર અસર થવા લાગે છે. ખાસ કરીને થાક્યા પછી સૂવું મુશ્કેલ બને છે. આવી સ્થિતિમાં ડોક્ટરે તેનું કારણ અને તેનું સમાધાન જણાવ્યું.
સારું, લાંબુ અને સ્વસ્થ જીવન જીવવા માટે સારી ખાનપાન અને જીવનશૈલી ઉપરાંત સારી અને પૂરતી ઊંઘ પણ ખૂબ જ જરૂરી છે. આ જ કારણ છે કે સ્વાસ્થ્ય નિષ્ણાતો પણ લોકોને સ્વસ્થ રહેવા માટે સારી ઊંઘ લેવાની સલાહ આપે છે. જો કે, આ દિવસોમાં ઝડપથી બદલાતી જીવનશૈલી અને ખોટી ખાવાની આદતો સ્વાસ્થ્યને ઘણી રીતે અસર કરી રહી છે. આ ઉપરાંત ઊંઘમાં પણ ખલેલ પડવા લાગી છે. ઘણી વાર કામના બોજ અને વધુ પડતા થાકને કારણે આપણે ગાઢ ઊંઘમાં આવી જઈએ છીએ અને એવું લાગે છે કે જાણે પલંગ પર સૂતા જ આપણે સપનાની દુનિયામાં ખોવાઈ જઈશું.
જો કે, આવું થતું નથી. અત્યંત થાકેલા હોવા છતાં, લોકો ઘણીવાર ઘુવડની જેમ જાગતા રહે છે અને ટૂંક સમયમાં જ રાત પસાર થાય છે, પરંતુ તેઓ ઊંઘી શકતા નથી. આવી સ્થિતિમાં વારંવાર આ સવાલ મનમાં આવે છે કે વ્યક્તિ ખૂબ થાક્યા પછી પણ કેમ સૂઈ નથી શકતો. જો આ સવાલ તમારા મનમાં સતત ફરતો રહે છે તો આજે અમે તમને તેનો જવાબ આપવાના છીએ. આ પ્રશ્નનો જવાબ જાણવા માટે, અમે મારિંગો એશિયા હોસ્પિટલ, ગુડગાંવમાં પલ્મોનોલોજીના સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ ડૉ. પ્રતિભા ડોગરા સાથે વાત કરી. ચાલો જાણીએ શું કહે છે ડોક્ટર્સ-
આ કારણે હું થાક્યા પછી પણ ઊંઘી શકતો નથી
આ કારણે હું થાક્યા પછી પણ ઊંઘી શકતો નથીડોક્ટર્સનું કહેવું છે કે એવા ઘણા કારણો છે જેના કારણે લોકો મોડી રાત સુધી જાગતા રહે છે, પછી ભલે તેઓ ખરેખર થાકેલા હોય. વધુ પડતું વિચારવું, તણાવ અને ચિંતા એ કેટલાક મુખ્ય કારણો છે, જે મનને આરામ કરતા અટકાવે છે, જેના કારણે ઊંઘ લેવામાં મુશ્કેલી પડે છે. આ સિવાય કેફીનનું સેવન, ઊંઘતા પહેલા સ્ક્રીન પર વધુ સમય વિતાવવો અને અનિયમિત ઊંઘની આદતો પણ શરીરના કુદરતી ઊંઘના ચક્રને ખોરવી શકે છે.
ઉપરાંત, થાકેલા હોવા છતાં, સ્લીપ એપનિયા, રેસ્ટલેસ લેગ્સ સિન્ડ્રોમ અથવા કોઈપણ લાંબી અસ્વસ્થતા જેવી કેટલીક તબીબી વિકૃતિઓ પણ તમને ઊંઘમાં રોકી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, તમારી ઊંઘની ગુણવત્તા સુધારવા માટે કેટલાક ઉપાયો અપનાવી શકાય છે.
આ રીતે લો સારી ઊંઘ
- નિયમિતપણે અનુસરો: તમારી શારીરિક ઘડિયાળને નિયંત્રિત કરવા માટે, દરરોજ એક જ સમયે સૂવા જાઓ અને તે જ સમયે જાગો.
- સ્ક્રીન સમય મર્યાદિત કરો: વાદળી પ્રકાશના સંપર્કમાં શક્ય તેટલું ઘટાડો કરો. આ માટે સૂવાના ઓછામાં ઓછા એક કલાક પહેલાં ડિસ્પ્લે (જેમ કે ફોન, લેપટોપ અને ટીવી)નો ઉપયોગ કરવાનું ટાળો.
- શાંત વાતાવરણ સ્થાપિત કરો: ખાતરી કરો કે તમારું બેડરૂમ ઠંડુ અને શાંતિપૂર્ણ છે. તમારા શરીરને આરામ કરવાનો સમય છે તે જણાવવા માટે મંદ લાઇટિંગનો ઉપયોગ કરો.
- આરામ કરવાની તકનીકો અજમાવો: તણાવ ઘટાડવા માટે, ઊંડા શ્વાસ લેવાની કસરતો, ધ્યાન અથવા પુસ્તક વાંચવાનો પ્રયાસ કરો.
- તમારા આહારનું ધ્યાન રાખો: સૂતા પહેલા ભારે ભોજન, કોફી અને આલ્કોહોલથી દૂર રહો.
- સક્રિય રહો: વારંવાર કસરત ઊંઘની ગુણવત્તામાં સુધારો કરી શકે છે. જો કે, સૂતા પહેલા વર્કઆઉટ કરવાનું ટાળો.
