પેટમાં પહોંચતા પહેલા ખોરાક તમારી આંખોમાંથી પસાર થાય છે. રંગબેરંગી અને સ્વાદિષ્ટ ખોરાક ભૂખ વધારે છે, પરંતુ સ્વાદના નામે કંઈપણ ખાવું એ ડહાપણ નથી. આવી સ્થિતિમાં, આજે આ લેખમાં ચાલો જાણીએ શેફ રાજીવ ગોયલ પાસેથી હેલ્ધી અને ડેકોરેટિવ ફૂડ વચ્ચેનો તફાવત.
રેસ્ટોરન્ટમાં પહોંચેલા પરિવારને તેમની સામે પીરસવામાં આવતા શાકભાજી અને રંગબેરંગી વિદેશી મીઠાઈઓ જોઈને તેમના ચહેરા પર મોટું સ્મિત આવી શકે છે, પરંતુ કલ્પના કરો કે રંગો અને સજાવટ સાથેનો આ સ્વાદિષ્ટ દેખાતો ખોરાક જ્યારે તેમના શરીર સુધી પહોંચશે તો શું ખરેખર આટલું બધું હશે? શું તે તંદુરસ્ત સાબિત થશે? કોઈની પાસે જવાબ નથી. જો કે, આજના યુગમાં એક નવો ટ્રેન્ડ ઉભરી આવ્યો છે – ડેકોરેટિવ ફૂડ. એટલે કે ખોરાકનો સ્વાદ ગમે તેવો હોય, તેને એટલું આકર્ષક બનાવવામાં આવે છે કે તેની પાછળ છુપાયેલી અનિચ્છનીય અસરો પર કોઈ ધ્યાન આપતું નથી. કેમિકલની મદદથી બજારમાં રંગબેરંગી શાકભાજી તૈયાર કરવામાં આવે છે તે કારણ વગર નથી. ખાદ્યપદાર્થોમાં એટલી બધી ભેળસેળ છે કે તે તેના કુદરતી રંગથી દૂર જઈ રહ્યો છે. વ્યક્તિની સુંદરતા વધારવા માટે મેકઅપ સારો છે, પરંતુ હાલમાં ખાવામાં મેકઅપની જરૂર નથી.
આરોગ્ય પર ઝેરી આંખ
આરોગ્ય પર ઝેરી આંખઆજે, ઘણી રેસ્ટોરાં, કાફે અને ઘરોમાં પણ ખોરાકને એવી રીતે શણગારવામાં આવે છે કે તે આકર્ષક લાગે. તેને જોઈને એવું લાગે છે કે ખોરાક એ એક કલાકૃતિ છે જે માત્ર જોવા માટે બનાવવામાં આવી છે અને ખાવા માટે નહીં, પરંતુ આપણે સમજી લેવું જોઈએ કે શણગારના નામે બધું ખાવું સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક નથી. આ શણગારનું મુખ્ય કારણ સ્ક્રીનની દુનિયા છે. ઈન્ટરનેટ મીડિયા પર દરેક વ્યક્તિ સાથે ક્ષણ-ક્ષણની ઘટનાઓ શેર કરવાની દોડમાં, દેખીતી રીતે સામાન્ય ખોરાક લાઈક્સનો વરસાદ મેળવી શકશે નહીં.
ઈન્ટરનેટ મીડિયા, ખાસ કરીને ઈન્સ્ટાગ્રામ અને ફેસબુક જેવા પ્લેટફોર્મે આપણી ખાવાની ટેવને પ્રભાવિત કરી છે. ખાદ્યપદાર્થો સાથે સંબંધિત લાખો પૃષ્ઠો છે, જે દરરોજ પ્લેટોમાં ખોરાકને એવી રીતે શણગારે છે કે તે ખૂબ જ આકર્ષક લાગે છે. તેનો હેતુ એ છે કે લોકો તેને જોઈને પ્રભાવિત થાય અને તેને ઈન્ટરનેટ મીડિયા પર શેર કરે. સુશોભિત ખોરાકમાં ઘણીવાર એવા ઘટકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે જે ફક્ત તેની સુંદરતા વધારવા માટે હોય છે. જેમ કે ફૂડ કલર, કૃત્રિમ ચળકાટ અને અન્ય કૃત્રિમ પદાર્થો. આ તત્વો ખોરાકને આકર્ષક બનાવે છે, પરંતુ આમાંથી ઘણા તત્વો આપણા શરીર માટે હાનિકારક હોઈ શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ફૂડ કલર્સનો વધુ પડતો ઉપયોગ ખોરાકને રંગીન અને સુંદર બનાવે છે, પરંતુ આ રંગો આપણા શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે અને ઝેર બનાવે છે. વધુમાં, ઘણીવાર સુશોભન તત્વોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જેમ કે સિલ્વરવર્ક અથવા ગોલ્ડ લીફ, જે સુંદર દેખાય છે પરંતુ તેનું કોઈ વાસ્તવિક પોષણ મૂલ્ય નથી અને તે શરીર દ્વારા શોષાતા નથી. સુશોભિત ખોરાક, જેમાં ખાંડ, તેલ અને અન્ય હાનિકારક ઘટકો હોય છે, જે સ્વાસ્થ્ય પર નકારાત્મક અસર કરે છે, તે સ્વાસ્થ્ય માટે વરદાન છે.
સ્વાદ અને પોષણ એ ખોરાકની વાસ્તવિક ઓળખ છે. ડેકોરેટિવ ફૂડનો પ્રાથમિક હેતુ માત્ર સુંદર દેખાવાનો છે, જ્યારે દેખીતી રીતે હેલ્ધી ફૂડનો હેતુ શરીરને પોષણ આપવાનો છે. પ્રોટીન, કાર્બોહાઈડ્રેટ્સ, ચરબી, વિટામિન્સ અને ખનિજોની યોગ્ય માત્રામાં સમૃદ્ધ ખોરાક આપણા સ્વાસ્થ્યને જાળવવા માટે જરૂરી છે. ઉદાહરણ તરીકે, પરંપરાગત ભારતીય ખોરાક, જેમાં દાળ, ભાત, રોટલી, શાકભાજી અને દહીં વગેરેનો સમાવેશ થાય છે તે માત્ર સ્વાદિષ્ટ જ નથી પણ પોષણમાં પણ સમૃદ્ધ છે. હેલ્ધી ફૂડમાં સ્વાદ અને સંતુલનનું ધ્યાન રાખવામાં આવે છે. તે તાજગી, કુદરતી સ્વાદ અને યોગ્ય માત્રામાં મસાલાનો ઉપયોગ કરે છે. હેલ્ધી ફૂડ આપણી રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત કરવા માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે અને આપણા શરીરને ઉર્જા પ્રદાન કરે છે. હેલ્ધી ફૂડ કુદરતી ઘટકોનો ઉપયોગ કરે છે, જે આપણા શરીરને કોઈપણ હાનિકારક અસરો વિના પોષણ પૂરું પાડે છે.
સ્વાદ અને પોષણ એ આપણા જીવનનો અભિન્ન અંગ છે. આપણે એ સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે આપણે જે પણ ખોરાક ખાઈએ છીએ તે માત્ર સ્વાદિષ્ટ જ નથી પરંતુ સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક છે. ખાદ્યપદાર્થોને સજાવટની જાળમાં પડવાને બદલે, આપણે આવશ્યક પોષણ પૂરું પાડે અને સ્વાસ્થ્યને પ્રોત્સાહન આપે એવો ખોરાક પસંદ કરવો જોઈએ. આપણી પ્રાથમિકતા હંમેશા સ્વસ્થ, સંતુલિત અને પોષક તત્વોથી ભરપૂર ખોરાક હોવી જોઈએ. આ રીતે આપણે આપણા શરીરને માત્ર સ્વસ્થ રાખી શકતા નથી પરંતુ આપણા જીવનને સુખી અને સંતુલિત બનાવી શકીએ છીએ. ફેન્સી ફૂડની લાલચમાં ન પડો, પરંતુ હેલ્ધી ખાવાની આદત બનાવો. આ ફક્ત તમારા વર્તમાન માટે જ નહીં પણ તમારા ભવિષ્ય માટે પણ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. ચાંદનીના ચાર દિવસ
ડેકોરેટિવ ફૂડના નામે બિનજરૂરી અને હાનિકારક ઘટકોનું સેવન સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણી રીતે હાનિકારક હોઈ શકે છે. આમાંના કેટલાક જોખમોને સમજવું જરૂરી છે.
કૃત્રિમ રંગો અને રસાયણોનો ઉપયોગ: કૃત્રિમ રંગો અને રસાયણો જે ખોરાકને સજાવવા માટે વપરાય છે તે આપણા શરીરમાં પ્રવેશી શકે છે અને ઝેર બનાવે છે. આ તત્વોનું લાંબા સમય સુધી સેવન કરવામાં આવે તો કેન્સર જેવી ગંભીર બીમારી થઈ શકે છે.
વિટામિન્સ અને પોષક તત્વોનો અભાવ: પ્રોસેસ્ડ ફૂડમાં ઘણીવાર આવશ્યક વિટામિન્સ અને મિનરલ્સનો અભાવ હોય છે, જે આપણા શરીરમાં આ તત્વોની ઉણપ તરફ દોરી જાય છે અને આપણે કુપોષણનો શિકાર બની શકીએ છીએ.
સ્થૂળતા અને અન્ય સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ: સુશોભિત ખોરાકમાં ખાંડ, ચરબી અને અન્ય હાનિકારક ઘટકો વધુ માત્રામાં હોઈ શકે છે, જે સ્થૂળતા, ડાયાબિટીસ અને હૃદય રોગ જેવી સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે.
