સીરિયામાં બશર-અલ-અસદને પછાડ્યા બાદ સૌથી મોટો સવાલ એ છે કે હવે સીરિયા પર કોણ રાજ કરશે. શું બળવાખોર સંગઠન હયાત તહરિર અલ-શામના વડા અબુ મોહમ્મદ અલ જુલાની, એટલે કે HTS, જેના નેતૃત્વમાં આ સમગ્ર બળવો થયો હતો, હવે સીરિયાનો નવો શાસક બનશે? અથવા સીરિયા હવે ઇઝરાયેલ દ્વારા શાસન કરશે, જેની તે લાંબા સમયથી રાહ જોઈ રહ્યું હતું. અથવા સીરિયા ઘણા ભાગોમાં તૂટી જશે અને તેના દરેક ભાગ પર વિશ્વના વિવિધ દેશોનો કબજો હશે. છેવટે, હવે સીરિયાનું ભવિષ્ય શું છે, ચાલો વિગતવાર વાત કરીએ.
સીરિયામાં બશર અલ-અસદના 24 વર્ષના શાસનને સમાપ્ત કરવું હયાત તહરિર અલ-શામ માટે ક્યારેય સરળ નહોતું. આ ઉગ્રવાદી સંગઠને આ બળવા માટે લાંબા સમય સુધી રાહ જોઈ હતી. અસદ અને તેની સેના નબળી પડે તેની રાહ જોવાઈ રહી છે. રશિયા યુક્રેન સાથેના યુદ્ધમાં ફસાઈ જાય અને અસદને મદદ ન કરી શકે તેની રાહ જોવી. અપેક્ષા એ છે કે ઈરાન, હમાસ અને હિઝબોલ્લાહ ઈઝરાયેલ સાથે યુદ્ધમાં ફસાયેલા રહે છે અને તેઓ સીરિયાને મદદ કરવામાં અસમર્થ છે. અને જ્યારે નક્કી થયું કે રશિયા કે ઈરાન સીરિયાની મદદ માટે આગળ નહીં આવે, ત્યારે હયાત તહરિર અલ-શામના નેતા અબુ મોહમ્મદ અલ-જુલાનીએ પોતાની તાકાત બતાવી અને 15 દિવસમાં જ તેણે અસદને રશિયાથી ભાગી જવા માટે મજબૂર કરી દીધો.
હવે આ હિસાબે સીરિયામાં સત્તાના સ્વાભાવિક દાવેદાર અબુ મોહમ્મદ અલ જુલાની છે, જેમણે અસદના શાસનને ઉથલાવી દીધું હતું, પરંતુ અબુ મોહમ્મદ અલ જુલાની માટે તે એટલું સરળ નથી, કારણ કે તુર્કી સિવાય હવે સત્તા મેળવવાની રેસમાં અન્ય લોકો પણ છે. સીરિયા અને અમેરિકા પણ આવી ગયા છે. અસદ શાસનના અંત પછી અમેરિકાએ સીરિયામાં 140 બોમ્બ ફેંક્યા છે. જો કે અમેરિકા દાવો કરે છે કે તેણે સીરિયાના સૌથી ખતરનાક આતંકવાદી સંગઠન ISISના ટાર્ગેટ પર આ હુમલા કર્યા છે, પરંતુ આ હુમલાથી અમેરિકાના ઈરાદા સ્પષ્ટ થઈ જાય છે.
બાકીના ઇઝરાયેલે તેની સેના સીરિયામાં મોકલી છે, જેણે લગભગ 10 કિલોમીટર ગોલાન હાઇટ્સ પર કબજો કરી લીધો છે. આ સિવાય અમેરિકાની જેમ ઈઝરાયેલે પણ સીરિયાના અલગ-અલગ ભાગોમાં 100થી વધુ હવાઈ હુમલા કર્યા છે, પરંતુ ઈઝરાયેલે આ હુમલા માટે બીજી દલીલ આપી છે. ઈઝરાયેલનો દાવો છે કે બશર-અલ-અસદે તેમના સમયમાં રાસાયણિક શસ્ત્રો બનાવ્યા હતા અને હવે જ્યારે સીરિયા પર બળવાખોરોનો કબજો છે, ત્યારે આ રાસાયણિક શસ્ત્રો ખોટા હાથમાં આવી શકે છે, તેથી ઈઝરાયેલ તેમને ખતમ કરવા માટે હવાઈ હુમલાઓ કરી રહ્યું છે. મતલબ કે ઈઝરાયલે પણ પોતાના ઈરાદા જાહેર કરી દીધા છે.
બાકીના હયાત તહરિર અલ-શામને તુર્કીનો સીધો ટેકો છે. તેથી સીધો હસ્તક્ષેપ કરવાને બદલે તુર્કી HTS અને અબુ મોહમ્મદ અલ જુલાની દ્વારા સીરિયા પર કબજો જમાવવાનું સપનું જોઈ રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, ઓછામાં ઓછું સીરિયા ત્રણ ભાગોમાં વહેંચાયેલું લાગે છે, જેમાંથી સૌથી મોટો હિસ્સો તુર્કીના સમર્થનથી HTSના નિયંત્રણ હેઠળ છે. બીજો મોટો હિસ્સો સીરિયન ડેમોક્રેટિક ફોર્સીસ પાસે છે, જે અમેરિકા દ્વારા સમર્થિત છે અને ત્રીજો ભાગ ગોલાન હાઇટ્સ છે, જે ઇઝરાયેલના કબજા હેઠળ છે. બાકીના વિસ્તારો જે સીરિયન નેશનલ આર્મીના કબજામાં છે, તેને તુર્કીનો કબજો ગણવો જોઈએ કારણ કે આ ફોર્સ તુર્કીના સમર્થનથી બનાવવામાં આવી છે. જો કે, આ સિવાય ISIS પણ છે, જેણે મધ્ય સીરિયાના કેટલાક વિસ્તારો પર પોતાનો કબજો જાળવી રાખ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં, સીરિયા પર આખરે કોણ નિયંત્રણ કરશે અને કોણ શાસન કરશે તે હજી નક્કી નથી. કારણ કે હવે સીરિયાનું ભવિષ્ય સીરિયાની જનતાએ નહીં પણ અમેરિકા, ઈઝરાયેલ અને તુર્કીએ નક્કી કરવાનું છે. પરંતુ જો રશિયા હસ્તક્ષેપ કરશે તો સમગ્ર વાર્તા બદલાઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં સીરિયાના ભવિષ્ય વિશે કંઈપણ કહેવું વહેલું ગણાશે.
