અમેરિકા અને ભારતની ચિંતા વધી,: ચીનના વધતા પ્રભાવને લઈને ચિંતા વચ્ચે અમેરિકાએ હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ભારત સાથે વધુ નજીકથી સહયોગ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. અમેરિકાના ડેપ્યુટી સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ કર્ટ એમ કેમ્પબેલે આ સંદર્ભમાં પોતાના નિવેદનમાં કહ્યું કે, હું તમને પહેલીવાર કહી શકું છું કે અમેરિકા અને ભારત હિંદ મહાસાગર પર એક સત્રનું આયોજન કરવા જઈ રહ્યા છે. અમે અમારી પરસ્પર ચિંતાઓ શું છે, અમે કેવી રીતે સાથે મળીને કામ કરી શકીએ તે વિશે વાત કરવા જઈ રહ્યા છીએ. હાઉસ ફોરેન અફેર્સ કમિટિ રિપબ્લિકનમાં બોલતા તેમણે આ જાહેરાત કરી હતી. (,china,india)
અહેવાલ મુજબ, બિડેન વહીવટીતંત્રના ટોચના અધિકારી કેમ્પબેલે કહ્યું કે તેઓ હિંદ મહાસાગરમાં ભારત જેવા ભાગીદાર સાથે વધુ નજીકથી કામ કરવા આતુર છે. હિંદ મહાસાગર વૈશ્વિક વેપાર માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ જળમાર્ગો પૈકીનો એક છે, જ્યાંથી દરરોજ મોટા પ્રમાણમાં શિપિંગ ટ્રાફિક પસાર થાય છે. વિશ્વના દરિયાઈ વેપારનો અંદાજિત 60 ટકા હિંદ મહાસાગરમાંથી પસાર થાય છે, જેમાં વિશ્વના એક તૃતીયાંશ કન્ટેનર કાર્ગો અને વિશ્વના તેલના બે તૃતીયાંશ શિપમેન્ટનો સમાવેશ થાય છે. લગભગ 36 મિલિયન બેરલ દરરોજ તેના ચોકપોઇન્ટ્સમાંથી પસાર થાય છે, જે વિશ્વના તેલ પુરવઠાના લગભગ 40 ટકા અને તેલના વેપારના 64 ટકા જેટલું છે.
ચીન પોતાની હાજરી વધારી રહ્યું છે
ચીન છેલ્લા કેટલાક સમયથી આ ક્ષેત્રમાં પોતાની હાજરી વધારી રહ્યું છે. જીબુટીમાં તેનું લશ્કરી મથક છે જે 2017 માં કાર્યરત થયું હતું. ગ્વાદરથી ચટગાંવ જવાનું ચીન માટે સરળ બન્યું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આગામી 4 વર્ષમાં ચીન પાસે આ ક્ષેત્રમાં કાયમી એરક્રાફ્ટ કેરિયર હોઈ શકે છે. આનાથી અમેરિકા ચિંતિત છે અને ભારત પણ અસ્વસ્થ છે. આવી સ્થિતિમાં ભારત અને અમેરિકા એકસાથે આવીને આ ક્ષેત્રમાં કામ કરવાના સંકેત આપી રહ્યા છે. (partnering india,)
અમેરિકાની ચિંતાનું બીજું કારણ લાલ સમુદ્રનો વિસ્તાર છે. ગયા વર્ષના અંતથી લાલ સમુદ્રમાં હુથી હુમલાઓને કારણે વાણિજ્યિક શિપમેન્ટને અસર થઈ છે. હુથીઓ અમેરિકા, બ્રિટન, ઈઝરાયેલ અને તેમના સાથી દેશોના જહાજો પર હુમલો કરી રહ્યા છે. જો કે, હુથીઓએ ચીનના ધ્વજવાળા જહાજને નિશાન બનાવ્યું નથી. આવી સ્થિતિમાં લાલ સમુદ્રમાં અસ્થિરતાનો સામનો કરી રહેલું અમેરિકા હિંદ મહાસાગરમાં કોઈ પણ કિંમતે નબળું પડવા માંગતું નથી.
