બાંગ્લાદેશમાં શેખ હસીનાને સત્તા પરથી દૂર કરવામાં આવ્યા બાદ દેશની દિશા બદલાઈ ગઈ છે. બાંગ્લાદેશ હવે ભારતને બદલે પાકિસ્તાનની નજીક જઈ રહ્યું હોય તેવું લાગે છે. તાજેતરમાં, બાંગ્લાદેશે પાકિસ્તાની માલસામાન અંગે મંજૂરી આપી હતી કે ત્યાંથી આવતા કાર્ગોની કોઈ ભૌતિક તપાસ કરવામાં આવશે નહીં. એટલું જ નહીં, હવે બંને દેશો વચ્ચે સીધા વેપારને પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે. ૧૯૭૧ પછી આ પહેલી વાર છે જ્યારે સરકારી મંજૂરી સાથે પાકિસ્તાનથી બાંગ્લાદેશ માલ મોકલવામાં આવ્યો છે. આ માલવાહક જહાજ કરાચીના કાસિમ બંદરથી રવાના થયું હતું. બાંગ્લાદેશની રચના ૧૯૭૧માં થઈ હતી અને ત્યારથી તેનો ક્યારેય પાકિસ્તાન સાથે સીધો વેપાર થયો નથી. આવી સ્થિતિમાં, આ પરિવર્તન ખૂબ મોટું છે.
બાંગ્લાદેશે ફેબ્રુઆરીની શરૂઆતમાં જ પાકિસ્તાન સાથે વેપાર અંગે કરાર કર્યો હતો. આ અંતર્ગત 50 હજાર ટન પાકિસ્તાની ચોખાની આયાતને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. આ ચોખા ટ્રેડિંગ કોર્પોરેશન ઓફ પાકિસ્તાન પાસેથી ખરીદવામાં આવ્યા છે. એક્સપ્રેસ ટ્રિબ્યુનના અહેવાલ મુજબ, આ પહેલી વાર છે જ્યારે પાકિસ્તાન નેશનલ શિપિંગ કોર્પોરેશનનું કોઈ જહાજ સરકારી માલ લઈને બાંગ્લાદેશી બંદર માટે રવાના થયું છે. દરિયાઈ વેપારની દ્રષ્ટિએ આ એક મોટો સીમાચિહ્નરૂપ છે. ભારતના ભાગલાના પરિણામે બનેલા પાકિસ્તાનના એક ભાગને પૂર્વ પાકિસ્તાન કહેવામાં આવતું હતું, જે 1971માં અલગ થઈ ગયું અને તેનું નવું નામ બાંગ્લાદેશ બન્યું. મુસ્લિમ બહુમતીવાળા બાંગ્લાદેશની રચના બંગાળી ભાષાના નામે થઈ હતી, પરંતુ શેખ હસીનાને સત્તા પરથી હાંકી કાઢ્યા પછી, ત્યાં ઇસ્લામિક કટ્ટરપંથી શક્તિઓ ફરીથી મજબૂત બની રહી છે.
બાંગ્લાદેશમાં જમાત-એ-ઇસ્લામી ફરી મજબૂત બની છે, જે ઇસ્લામના નામે પાકિસ્તાન સાથે સારા સંબંધોના હિમાયતી રહ્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે મોહમ્મદ યુનુસ પણ આ ઇસ્લામિક કટ્ટરવાદી શક્તિઓના પ્રભાવ હેઠળ છે. આ કારણે, બાંગ્લાદેશ અને પાકિસ્તાન વચ્ચે પહેલીવાર સત્તાવાર વેપાર શરૂ થયો છે. બાંગ્લાદેશ અને પાકિસ્તાન વચ્ચે ચોખા અંગેના સોદામાં, પ્રથમ રાઉન્ડમાં 25 હજાર ટન ચોખાની આયાત કરવામાં આવશે. આ પછી, આયાતનો આગામી રાઉન્ડ માર્ચની શરૂઆતમાં થશે.
જો પાકિસ્તાન સાથેનો વેપાર વધે તો બાંગ્લાદેશનો ભારત સાથેનો વેપાર નબળો પડવાની શક્યતા છે. બાંગ્લાદેશ ભારતમાંથી મોટા પ્રમાણમાં ખાદ્ય પદાર્થોની આયાત કરતું રહ્યું છે, પરંતુ હવે તે પાકિસ્તાનની નજીક જઈ રહ્યું છે. શેખ હસીનાના સત્તા પરથી ગયા પછી, બાંગ્લાદેશની વચગાળાની સરકારના વડા મોહમ્મદ યુનુસે પાકિસ્તાન સાથેની નિકટતા વધારી છે. તેઓ પીએમ શાહબાઝ શરીફને પણ મળ્યા છે અને પાકિસ્તાનની મુલાકાત લેવાની પણ તૈયારી કરી રહ્યા છે.
