Solar Energy : ભારત ઝડપથી પાંચમા સૌથી મોટા અર્થતંત્રમાંથી વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનવા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. હાલમાં, ભારત અમેરિકા, ચીન, જાપાન, જર્મની, બ્રિટન, ફ્રાંસ, ઇટાલી, કેનેડા, બ્રાઝિલ સાથે વિશ્વના 10 સૌથી મોટા અર્થતંત્ર દેશોમાંનો એક છે. તાજેતરમાં ભારતે સૌર ઉર્જા ઉત્પાદક દેશોમાં મોટો રેકોર્ડ બનાવ્યો છે. ભારત જાપાનને પાછળ છોડીને ત્રીજા સ્થાને પહોંચી ગયું છે. હવે માત્ર અમેરિકા અને ચીન ભારતથી આગળ છે. તમને જણાવી દઈએ કે વર્ષ 2015માં ભારત સૌર ઉર્જા ક્ષેત્રે નવમા સ્થાને હતું. પરંતુ, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ભારત ઝડપથી પ્રગતિ કરી રહ્યું છે.
ગ્લોબલ એનર્જી સેક્ટરમાં કામ કરતી રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટ એમ્બરના રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 2015માં ભારત સૌર ઉર્જા ક્ષેત્રે નવમા ક્રમે હતું. પરંતુ, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી ભારતમાં સૌર ઊર્જાના ઉપયોગ પર ઘણો ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે. તાજેતરમાં જ મોદીએ પીએમ સૂર્ય ઘર યોજના શરૂ કરી હતી. આ યોજના હેઠળ 2 કરોડ ઘરોમાં ફ્રી રૂફ ટોપ સોલર પ્લાન્ટ લગાવવામાં આવી રહ્યા છે.
ભારત ઝડપથી વિકાસ કરી રહ્યું છે
સૌર ઉર્જા ક્ષેત્રે ચીન અને અમેરિકા ભારત કરતા આગળ છે. પરંતુ, રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જો ભારતની ગતિ આ જ રીતે ચાલુ રહેશે તો આવનારા કેટલાક વર્ષોમાં ભારત સૌર ઉર્જા ક્ષેત્રે સૌથી મોટો ઉત્પાદક દેશ બની જશે. ગ્લોબલ ઇલેક્ટ્રિસિટી રિવ્યુ નામના એમ્બરના રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2023માં વૈશ્વિક વીજળી ઉત્પાદનના 5.5 ટકા. તે જ સમયે, વૈશ્વિક વલણ અનુસાર, ભારતે ગયા વર્ષે સૌર ઉર્જાથી કુલ વીજળી ઉત્પાદનના 5.8 ટકા હાંસલ કર્યું હતું, જે 2015 માં 0.5 ટકા હતું.
સૌર ઉર્જા નિષ્ણાત રાહુલ કુમાર કહે છે, ‘ભારત પવન અને સૌર ઊર્જામાં ઝડપથી પ્રગતિ કરી રહ્યું છે. ભારત વિશ્વમાં સૌથી સસ્તી સૌર ઉર્જા ઉત્પાદક દેશ છે, જ્યારે કેનેડા સૌથી મોંઘા સૌર ઉર્જા ઉત્પાદક દેશ છે. 2023 સુધીમાં ભારતમાં સૌર ઉર્જા ઉત્પાદનમાં થયેલો વિક્રમી વધારો વિશ્વમાં ચોથો સૌથી મોટો વધારો હતો. આ મામલે ભારત ચોક્કસપણે ચીન, અમેરિકા અને બ્રાઝિલથી પાછળ છે, પરંતુ 2023માં સૌર ઉર્જા વૃદ્ધિમાં આ ચાર દેશોનો હિસ્સો 75 ટકા હતો. વિશ્વના અન્ય દેશોમાં પણ સૌર ઉત્પાદન વધ્યું છે. જે વર્ષ 2015 કરતાં છ ગણું વધારે છે. જ્યારે ભારતમાં તે 11 ટકાથી વધુ હતું.
ભારત સૌર ઉર્જા ક્ષેત્રે મહાસત્તા બનશે
કેન્દ્ર સરકારે તાજેતરમાં 13 ફેબ્રુઆરીએ રૂફટોપ સોલાર સ્કીમ મિશન શરૂ કર્યું હતું. આ યોજના હેઠળ, ભારતના લોકો સૌર ઉર્જા હેઠળ વીજળીનું ઉત્પાદન કરીને અને સરકારને વેચીને પૈસા કમાઈ શકે છે. 13 ફેબ્રુઆરીએ કેન્દ્ર સરકારે ‘PM-સૂર્ય ઘર મફત વીજળી યોજના’ નામની બીજી યોજના શરૂ કરી છે. આ યોજના હેઠળ એક કરોડ પરિવારોને તેમના ઘરની છત પર સોલાર પાવર પ્લાન્ટ લગાવવામાં મદદ કરવામાં આવશે, જેનાથી ન માત્ર વીજળીના બિલની બચત થશે પરંતુ રોજગારીની તકો પણ મળશે.
સરકારી આંકડાઓ અનુસાર, સોલાર પેનલ સિસ્ટમ લગાવ્યા બાદ વીજળી બિલમાં 30 થી 50 ટકાનો ઘટાડો થાય છે. જો તમે 500 કિલો વોટની સોલર પેનલ સિસ્ટમ લગાવો છો, તો તેના પર સરકાર તરફથી 20 ટકા સુધીની સબસિડી મળે છે. જો તમે 3 કિલો વોટ ક્ષમતાની સોલાર પેનલ સિસ્ટમ લગાવો છો તો સરકાર દ્વારા 50 ટકા સબસિડી આપવામાં આવે છે.
