કેન્સરનું નામ સાંભળતા જ લોકોના હાથ-પગ ફૂલી જાય છે અને આ એક એવી બીમારી છે જેના કેસ માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં ઝડપથી વધી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં કેન્સરની સમયસર રોકથામ અને સારવાર જરૂરી છે અને આમાં ડોક્ટરોની ભૂમિકા સૌથી મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. કેન્સર વિશે બીજી એક બાબત જે સૌથી મહત્વની છે તે એ છે કે જો તે પ્રારંભિક તબક્કામાં જ શોધી કાઢવામાં આવે તો તે રોગમાંથી જીત મેળવી શકાય છે, પરંતુ જ્યારે તે છેલ્લા સ્ટેજ પર પહોંચે છે ત્યારે તે વધુ ખતરનાક રોગ બની જાય છે.
કેન્સર વિશ્વ માટે એક પડકાર બની જાય છે
એક અંદાજ મુજબ, 2022 માં, વિશ્વભરમાં કેન્સરના 20 મિલિયન નવા કેસ નોંધાશે અને લગભગ 10 મિલિયન લોકો મૃત્યુ પામશે. ભારતમાં દર 1 લાખ લોકો માટે કેન્સરના કેસ આશરે 100 દર્દીઓ છે. ઈન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા એક અભ્યાસ અનુસાર, 2020ની સરખામણીમાં 2025માં ભારતમાં કેન્સરના કેસોમાં લગભગ 13 ટકાનો વધારો થવાની સંભાવના છે. આંકડાઓ પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે કેન્સર માત્ર ભારત માટે જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વ માટે એક મોટો પડકાર છે.
જર્મનીમાંથી આવી જીવલેણ બીમારીને લઈને એક ચોંકાવનારો કિસ્સો સામે આવ્યો છે જેમાં એક ડોક્ટરને તેના જ દર્દીથી કેન્સર થયું છે. આ કિસ્સાએ વિશ્વભરમાં ચિંતા વધારી છે કારણ કે અત્યાર સુધી કેન્સરને સંક્રમિત રોગ તરીકે જોવામાં આવતું ન હતું. ‘ડેઈલી મેલ’ના સમાચાર મુજબ, સર્જનને કેન્સરની બીમારી ત્યારે થઈ જ્યારે તે પોતાના દર્દીની ગાંઠ કાઢવાનું ઓપરેશન કરી રહ્યા હતા.
ડોકટરોને કેન્સરનો ચેપ કેવી રીતે લાગ્યો?
વાસ્તવમાં, જર્મનીમાં 32 વર્ષના એક વ્યક્તિને દુર્લભ પ્રકારનું કેન્સર હતું અને તેના પેટમાંથી કંદ કાઢવો પડ્યો હતો. આ સર્જરી દરમિયાન 53 વર્ષના ડૉક્ટરના હાથ પર એક નાનો કટ પડ્યો અને આ નાની ભૂલ તેમને મોંઘી પડી. જોકે, તેણે ઘાને જંતુમુક્ત કરીને તરત જ પાટો લગાવ્યો અને તેને રાહત થઈ. આ સર્જરીના લગભગ પાંચ મહિના પછી ડૉક્ટરને ખબર પડી કે તેની આંગળી પર એક ઈંચનો ગઠ્ઠો નીકળ્યો છે.
ડૉક્ટર આ ગઠ્ઠાની સારવાર માટે નિષ્ણાત પાસે ગયા અને તપાસ કરતાં જાણવા મળ્યું કે તે એક ગાંઠ હતી, જેમ કે તેના દર્દીના પેટની અંદર હતી. ત્યારબાદ તેની સારવાર દરમિયાન સર્જનને જાણવા મળ્યું કે સર્જરી દરમિયાન તેની આંગળીમાં બનાવેલા કટ દ્વારા કેન્સરના દર્દીના શરીરમાં કેન્સરના કોષો ટ્રાન્સફર થઈ ગયા હતા. સામાન્ય રીતે આવું બિલકુલ થતું નથી કારણ કે શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ બહારથી આવતા કોઈપણ કોષોનો નાશ કરે છે.
દર્દી અને સર્જનનું શું થયું?
આ કેસની તપાસ દરમિયાન, નિષ્ણાતોએ શોધી કાઢ્યું કે કેન્સરના દર્દી પર સર્જરી કરનાર ડૉક્ટરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી હતી, જેના કારણે કેન્સરના કોષો તેના શરીરમાં પ્રવેશવામાં સફળ રહ્યા હતા. સંશોધનમાં એ પણ સામે આવ્યું છે કે ડોકટરોને દર્દીમાંથી એક દુર્લભ પ્રકારનું કેન્સર મળ્યું હતું, જેમાંથી દર વર્ષે માત્ર 1400 કેસ નોંધાય છે.
જોકે, બાદમાં ડોક્ટરે સર્જરી દ્વારા કંદ કાઢી નાખ્યો અને તેને ફરીથી કેન્સર થયું નહીં. બીજી તરફ, પ્રથમ સફળ સર્જરીના થોડા દિવસો બાદ કેન્સરના દર્દીએ જીવ ગુમાવ્યો હતો. પરંતુ આ કેસ કેન્સર વિશે પ્રચલિત ખ્યાલને રદિયો આપે છે.
