ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે સંરક્ષણ સહયોગમાં એક મોટા પગલા તરીકે, ભારતીય સેનાને ટૂંક સમયમાં અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના સૌજન્યથી સ્ટ્રાઇકર ઇન્ફન્ટ્રી કોમ્બેટ વ્હીકલ મળવાનું છે. ગુરુવારે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વચ્ચે થયેલી બેઠકમાં આ નિર્ણયને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું. જો અહેવાલો પર વિશ્વાસ કરવામાં આવે તો, સ્ટ્રાઈકર મળવાથી ભારતીય સેનાને લદ્દાખમાં ચીની સેના સામે લડવામાં ઘણી મદદ મળશે.
સ્ટ્રાઇકર ઇન્ફન્ટ્રી કોમ્બેટ વ્હીકલ એક હલકું અને શક્તિશાળી કોમ્બેટ વ્હીકલ છે જે મુશ્કેલ ભૂપ્રદેશમાં લડાઈ માટે અત્યંત અસરકારક સાબિત થઈ શકે છે. અગાઉ, આ વાહને યુક્રેન યુદ્ધમાં પણ તેની ક્ષમતાઓનું પ્રદર્શન કર્યું હતું, જ્યાં તેણે બરફીલા અને પર્વતીય પ્રદેશોમાં પ્રભાવશાળી પ્રદર્શન કર્યું હતું.
ભારતને હળવા લડાયક વાહનોની કેમ જરૂર છે?
લદ્દાખ ક્ષેત્રમાં ચીની સેના દ્વારા ઉભા કરાયેલા પડકારને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારતીય સેનાને પહેલાથી જ હળવા ટેન્કની જરૂરિયાત અનુભવાઈ ગઈ હતી. 2020 માં ગલવાન ખીણમાં થયેલી હિંસક અથડામણમાં 20 ભારતીય સૈનિકોની શહાદત પછી આ જરૂરિયાતને વધુ બળ મળ્યું. તે સમયે, ભારતીય સેનાને ચીની લાઇટ ટેન્ક ZTQ-15 નો સામનો કરવા માટે જૂના રશિયન BMP-2 પાયદળ લડાયક વાહન પર આધાર રાખવો પડતો હતો.
ભારતીય સેના પાસે અર્જુન, ટી-૯૦ (ભીષ્મ) અને ટી-૭૨ (અજય) જેવા ટેન્ક હોવા છતાં, તેમના વજનને કારણે લદ્દાખના પર્વતીય પ્રદેશમાં આ ટેન્ક અસરકારક માનવામાં આવતા નથી. આવી સ્થિતિમાં, અમેરિકન સ્ટ્રાઇકર વાહન ભારતીય સેના માટે એક મોટો વ્યૂહાત્મક ફાયદો સાબિત થઈ શકે છે.
સ્ટ્રાઇકર તાકાત
સ્ટ્રાઇકર વાહન 105mm M-68 તોપથી સજ્જ છે, જેણે યુક્રેન યુદ્ધમાં ઘણી વખત રશિયન T-72 ટેન્કોને હરાવી છે. આ ઉપરાંત, તે 50 mm M2 બ્રાઉનિંગ હેવી મશીનગન, MK-19 ગ્રેનેડ લોન્ચર અને M-240 મીડીયમ મશીનગન જેવા આધુનિક શસ્ત્રોથી સજ્જ છે, જે પર્વતીય વિસ્તારોમાં યુદ્ધ માટે ખૂબ અસરકારક માનવામાં આવે છે.
સ્ટ્રાઈકર ભારતમાં બનાવવામાં આવશે
અમેરિકાએ અત્યાર સુધી યુક્રેન સહિત કેટલાક દેશોને સ્ટ્રાઇકર સપ્લાય કર્યું છે, પરંતુ આ વાહનનું ઉત્પાદન ઉત્તર અમેરિકાની બહાર પહેલીવાર ભારતમાં કરવામાં આવશે. અમેરિકા અને કેનેડા વચ્ચેનું સંયુક્ત સાહસ જનરલ ડાયનેમિક્સ લેન્ડ સિસ્ટમ્સ હવે ભારતમાં આ વાહનનું ઉત્પાદન કરવા માટે તૈયાર છે.
નોંધનીય છે કે લગભગ 20 વર્ષ પહેલાં ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે સ્ટ્રાઈકર અંગે વાતચીત થઈ હતી, પરંતુ તે સમયે ટેકનોલોજી ટ્રાન્સફર પર કોઈ કરાર થઈ શક્યો ન હતો. આ વખતે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે આ મામલે ભારતને ખાસ છૂટ આપી છે.
ભારત હળવા ટેન્ક તૈયાર કરી રહ્યું છે
પ્રધાનમંત્રી મોદીના આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાન હેઠળ, ભારતીય સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સંગઠન (DRDO) અને L&T સંયુક્ત રીતે સ્વદેશી લાઇટ ટાંકી ઝોરાવરનું નિર્માણ કરી રહ્યા છે. આ ટાંકીનું ઘણી વખત પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે અને તેના શરૂઆતના પરિણામો સંતોષકારક રહ્યા છે. લદ્દાખ ઉપરાંત, L&T હેવી એન્જિનિયરિંગની મદદથી ગુજરાતના હજીરામાં પણ ઝોરાવરના ટ્રેક ટ્રાયલ કરવામાં આવ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, આગામી સમયમાં, સ્વદેશી હળવા ટેન્કોની સાથે, ભારતને અમેરિકા પાસેથી સ્ટ્રાઈકર જેવા અદ્યતન યુદ્ધ વાહનો પણ મળશે, જે ભારતીય સેનાની તાકાતમાં ઘણો વધારો કરશે.
