તમારામાંથી ઘણાએ ક્યારેક પ્લેનમાં મુસાફરી કરી હશે. શું તમે ક્યારેય એ વાત પર ધ્યાન આપ્યું છે કે પ્લેન ઉડવા માટે કેટલું ઇંધણ ખર્ચાય છે અને પ્લેનના કયા ભાગમાં તે સંગ્રહિત કરવામાં આવે છે.ઘણા લોકો વિચારે છે કે ટેક્સી-બાઈકની જેમ તેને આગળ કે પાછળની ઈંધણ ટાંકીમાં રાખવામાં આવી હશે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે પ્લેનમાં આવું કંઈ થતું નથી. તો પછી વિમાનમાં હજારો લિટર પેટ્રોલ ક્યાં રાખવામાં આવે છે? આજે અમે તમારા કેટલાક આશ્ચર્યજનક પ્રશ્નોના જવાબ લઈને આવ્યા છીએ.
પ્લેન ઉડવા માટે કેટલા ઇંધણની જરૂર પડે છે
સૌથી પહેલા તો ચાલો જાણીએ કે પ્લેન ઉડાવવા માટે કેટલું ઈંધણ એટલે કે ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળું પેટ્રોલ જરૂરી છે. વાસ્તવમાં તે પ્લેન કેટલું મોટું છે અને તેમાં કેટલી ક્ષમતાનું એન્જિન લગાવવામાં આવ્યું છે તેના પર નિર્ભર છે. એક અનુમાન મુજબ, બોઇંગ 747 પ્લેન ઉડાડવા માટે દર સેકન્ડે લગભગ 4 લીટર પેટ્રોલનો વપરાશ થાય છે. એટલે કે, જ્યારે તે વિશાળ વિમાન હવામાં ઉડે છે, ત્યારે તે પ્રતિ મિનિટ લગભગ 240 લિટર પેટ્રોલ પી રહ્યું છે. હવે તમે સમજી જાવ કે બોઇંગ 747 વિમાને દિલ્હીથી કોલકાતાના અઢી કલાકની મુસાફરીમાં કેટલું ઇંધણ લીધું હશે.
વિમાનમાં ઉચ્ચ ગુણવત્તાનું પેટ્રોલ ક્યાં સંગ્રહિત થાય છે
હવે સવાલ એ થાય છે કે જ્યારે પ્લેનમાં આટલી મોટી માત્રામાં ઇંધણ એટલે કે ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળું પેટ્રોલ ભરાય છે તો તે પ્લેનમાં ક્યાં સંગ્રહિત થાય છે. શું પ્લેનની આગળ કે પાછળ અથવા મધ્યમાં કોઈ વિશાળ ટાંકી બનાવવામાં આવી છે, જેમાં તે બળતણ ભરવામાં આવે છે. તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે પ્લેનમાં આવું કંઈ થતું નથી. પ્લેનના આગળ-પાછળના અથવા મધ્ય ભાગમાં કોઈ ફ્યુઅલ ટાંકી નથી.
પ્લેનનું ઇંધણ બંને પાંખોમાં ભરાયેલું હોય છે
વાસ્તવમાં, વિમાનને ઉડવા માટે વપરાતું સેંકડો લિટર પેટ્રોલ (પ્લેન ફ્યુઅલ ટેન્ક) વિમાનની પાંખોમાં ભરેલું હોય છે. પ્લેનની બંને વિશાળ પાંખો અંદરથી હોલી છે અને તે પોતાની અંદર મોટી માત્રામાં ઇંધણને શોષી શકે છે. આના વધુ બે કારણો છે. પ્રથમ, મોટાભાગના વિમાનોની પાંખોમાં એન્જિન લગાવવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, એન્જિનમાં ઇંધણ સપ્લાય કરવા માટે કોઈ અલગ વ્યવસ્થા કરવાની જરૂર નથી. પાંખોમાં રહેલું સ્ટોક પેટ્રોલ પાતળી પાઈપો દ્વારા સરળતાથી એન્જિનોને સપ્લાય કરવામાં આવે છે.
વિમાનનું વજન હવામાં સમાન રહે છે
પાંખોમાં ઇંધણ ભરવાનું બીજું મોટું કારણ વિમાનનું સંતુલન જાળવવાનું છે. વાસ્તવમાં, કોઈપણ વિમાનને ઉડાવવા માટે હવામાં સંતુલન જાળવવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ માટે પ્લેનના વજન જેટલું લિફ્ટ ફોર્સ હોવું ખૂબ જ જરૂરી છે. સમાન લિફ્ટ ફોર્સ બનાવવા માટે, હોલો પાંખોમાં સેંકડો લિટર પેટ્રોલ (પ્લેન ફ્યુઅલ ટાંકી) ભરવામાં આવે છે, જે બંને પાંખોમાં વજન ઉમેરીને વિમાનના કોઈપણ ભાગને નમવાની સમસ્યાને દૂર કરે છે. તો હવે તમે સમજી ગયા હશો કે પ્લેનમાં પાંખો કેટલી ઉપયોગી છે અને જો તે ખરાબ થઈ જાય તો પ્લેન માટે ઉડવું મુશ્કેલ બની જાય છે.