મુઘલ કાળ દરમિયાન બનેલો દિલ્હીનો લાલ કિલ્લો ભારતનું ગૌરવ બની ગયો છે. દર વર્ષે ૧૫ ઓગસ્ટના રોજ, ભારતીય વડા પ્રધાન દિલ્હીના લાલ કિલ્લા પરથી ધ્વજ ફરકાવે છે, જેનો સંદેશ સમગ્ર દેશ અને દુનિયા સુધી પહોંચે છે. આપણે હંમેશા આ લાલ કિલ્લાને લાલ રંગમાં જોયો છે. જોકે, મુઘલ યુગ દરમિયાન લાલ કિલ્લો બનાવવામાં આવ્યો ત્યારે તેનો રંગ આ રંગનો નહોતો.
આ વાત તમને વિચિત્ર લાગશે, પણ દિલ્હીનો લાલ કિલ્લો પહેલા સફેદ રંગનો હતો. તે સફેદ આરસપહાણ અને ચૂનાના પથ્થરથી બનેલું હતું. જોકે, હવે પ્રશ્ન એ છે કે દિલ્હીના લાલ કિલ્લાનો રંગ કોણે બદલ્યો અને તેનો સફેદ રંગ બદલવાની જરૂર કેમ પડી?
શાહજહાંએ લાલ કિલ્લો બનાવ્યો હતો
શાહજહાંએ લાલ કિલ્લો બનાવ્યો હતોતમને જણાવી દઈએ કે, દેશ-વિદેશના પ્રવાસીઓ દિલ્હીના લાલ કિલ્લાને જોવા માટે અહીં આવે છે. મુઘલ સમ્રાટ શાહજહાંએ ૧૬૩૮માં દિલ્હીના લાલ કિલ્લાનું બાંધકામ શરૂ કર્યું હતું, જે ૧૬૪૮માં પૂર્ણ થયું હતું. માહિતી અનુસાર, શરૂઆતમાં લાલ કિલ્લો સફેદ રંગનો હતો અને તે મુખ્યત્વે સફેદ ચૂના અને સફેદ આરસપહાણના પથ્થરથી બનાવવામાં આવ્યો હતો. કિલ્લા અને અન્ય ઇમારતોની દિવાલો પણ સફેદ રંગની હતી.
રંગ કેમ અને કોણે બદલ્યો?
લાલ કિલ્લો પહેલા સફેદ રંગનો હતો. જોકે, જ્યારે અંગ્રેજોએ દિલ્હી પર કબજો કર્યો, ત્યારે તેઓએ પોતે લાલ કિલ્લાની સંભાળ રાખવાનું શરૂ કર્યું. આ પછી અંગ્રેજોએ લાલ કિલ્લામાં ઘણા ફેરફારો કર્યા. ૧૯મી સદીના અંતમાં અને ૨૦મી સદીની શરૂઆતમાં, અંગ્રેજોએ લાલ કિલ્લાને બચાવવાના પ્રયાસો શરૂ કર્યા. આ સમય સુધીમાં તેની દિવાલો જર્જરિત થઈ ગઈ હતી અને બગડવા લાગી હતી. સમારકામ દરમિયાન, અંગ્રેજોએ આ દિવાલોને લાલ રંગથી રંગી હતી. તે સમયે લાલ રેતીનો પથ્થર ખૂબ જ લોકપ્રિય બાંધકામ સામગ્રી બની ગયો હોવાથી તેનો ઉપયોગ થતો હતો. બ્રિટિશ ઇજનેરોએ કહ્યું કે આનાથી તેની દિવાલો મજબૂત થશે અને હવામાનની તેમના પર કોઈ અસર થશે નહીં અને તે એક જ રંગની રહેશે.
