નવા વર્ષની શરૂઆત એક ખાસ અવકાશી ઘટના સાથે થવા જઈ રહી છે. અમે ક્વાડ્રન્ટ મીટર શાવર વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ, જે વર્ષનું શાનદાર સ્વાગત કરશે. નાસાએ માહિતી આપી છે કે તે 3 અને 4 જાન્યુઆરીની રાત્રે તેની ટોચ પર હશે. આ મીટર શાવર 27 ડિસેમ્બરથી દેખાઈ રહ્યો છે, જે ક્વાડ્રેન્ટિડ્સ એસ્ટરોઇડ 2003 EH1 સાથે સંકળાયેલ છે. તમને જણાવી દઈએ કે નાસા અનુસાર તેને ‘ડેડ ધૂમકેતુ’ અથવા ‘રોક ધૂમકેતુ’ માનવામાં આવે છે. અમને તેના વિશે જણાવો.
ચતુર્થાંશ મીટર શાવર શા માટે ખાસ છે?
જ્યારે પૃથ્વી ધૂમકેતુ અથવા એસ્ટરોઇડ દ્વારા છોડવામાં આવેલા કાટમાળમાંથી પસાર થાય છે ત્યારે ઉલ્કાઓ ઉત્પન્ન થાય છે. જો કે, ક્વાડ્રેન્ટિડ્સ અનન્ય છે કારણ કે તેઓ દર વર્ષે માત્ર થોડા કલાકો માટે તેમની ટોચ પર હોય છે. નાસાએ અહેવાલ આપ્યો છે કે આ અલ્પજીવી ફુવારો તેની ટોચ પર કલાક દીઠ 60 થી 200 ઉલ્કા સાથે દેખાશે.
જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે Quadrantids નામ ક્વાડ્રાન્સ મુરાલિસ નક્ષત્ર પરથી આવ્યું છે, જેને 1795માં ફ્રેન્ચ ખગોળશાસ્ત્રી Jérôme Lalande દ્વારા રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ ત્યારથી તેને ઈન્ટરનેશનલ એસ્ટ્રોનોમિકલ યુનિયનની માન્યતા પ્રાપ્ત નક્ષત્રોની યાદીમાંથી હટાવી દેવામાં આવ્યું છે.
ચતુર્થાંશ ભારતમાં દેખાશે
ક્વાડ્રેન્ટિડ્સ 16 જાન્યુઆરી, 2025 સુધી સક્રિય રહેશે અને 2-3 જાન્યુઆરી (ભારતમાં 3-4 જાન્યુઆરી) ની રાત્રે તેની ટોચ પર હશે. લખનૌના ઈન્દિરા ગાંધી પ્લેનેટોરિયમના વરિષ્ઠ વૈજ્ઞાનિક અધિકારી સુમિત શ્રીવાસ્તવ કહે છે કે આ સમયગાળા દરમિયાન રહેવાસીઓ પ્રતિ કલાક 80 થી 120 ઉલ્કાઓ જોઈ શકે છે. તેનું શ્રેષ્ઠ દૃશ્ય સવાર પહેલાના કલાકોમાં હશે.
પ્લેનેટોરિયમ લોકો આ ખગોળીય ઘટનાને જોઈ શકે તે માટે ટેલિસ્કોપ સ્થાપિત કરવાનું આયોજન કરી રહ્યું છે. ચતુર્ભુજ ઉત્તરીય ગોળાર્ધમાં શ્રેષ્ઠ રીતે જોવા મળે છે અને સ્પષ્ટ આકાશમાં સરળતાથી જોઈ શકાશે.
