ભારતીય સંસ્કૃતિમાં સાડીનું વિશેષ યોગદાન છે. તે વિશ્વમાં સૌથી વધુ પહેરવામાં આવતા વસ્ત્રોમાં પાંચમું સ્થાન છે, આપણા દેશમાં વિવિધ રાજ્યોમાં વિવિધ પ્રકારની સાડીઓ ઉપલબ્ધ છે. આમાં કાંજીવરમ, કલમકારી, બનારસી, ચંદેરી, મહેશ્વરી અને કોસા જેવી સાડીઓ ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. પરંતુ આજે અમે તમને કોસા સાડી વિશે જણાવીશું જેણે છત્તીસગઢના જાંજગીર-ચંપા જિલ્લાથી લઈને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં પોતાની ઓળખ બનાવી છે.
કોસા સાડી
તમને જણાવી દઈએ કે કોસા સાડી, જેણે છત્તીસગઢના જાંજગીર-ચંપા જિલ્લાથી લઈને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં પોતાની ઓળખ બનાવી છે, તે તેના સોફ્ટ ફેબ્રિક માટે જાણીતી છે. છત્તીસગઢનું કોસા તેની ખાસ રચના માટે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે. જાંજગીર ચાંપાના લગભગ દરેક ગામમાં કોસા કપડાં બનાવવામાં આવે છે.
રેશમના કીડા દ્વારા બનાવેલ કોકૂન
મળતી માહિતી મુજબ રેશમના કીડા કોકૂન બનાવવાનું કામ કરે છે. તે અર્જુન વૃક્ષમાં કોકૂન બનાવીને ફળ તૈયાર કરે છે. આ ફળને ઉકાળીને તેમાંથી દોરો તૈયાર કરવામાં આવે છે. કોસાનું કાપડ દોરાને સૂકવીને તેને વણીને બનાવવામાં આવે છે. તે બ્લોક પ્રિન્ટ અને કલમકારી જેવા અલગ-અલગ રંગો ડિઝાઇન કરીને આપવામાં આવે છે.
આટલા દિવસોમાં સાડી તૈયાર છે
તમને જણાવી દઈએ કે દોરો તૈયાર કર્યા પછી સાડી બનાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવામાં આવે છે. જેમાં 7 થી 8 દિવસનો સમય લાગે છે. તે જ સમયે, આમાં 2 થી 3 કારીગરોની જરૂર છે. ઘણી જગ્યાએ લોકો લગભગ 80 વર્ષથી પેઢી દર પેઢી આ કામ કરતા આવ્યા છે. આમાં મહિલાઓ પણ મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે બજારમાં એક કોકનની કિંમત 7 થી 8 રૂપિયા છે. તેઓ નર્સરીઓમાં ઉગાડવામાં આવે છે અને જંગલોમાં પણ સરળતાથી મળી આવે છે.
કોસા સાડી આટલા હજાર રૂપિયામાં મળે છે
માહિતી અનુસાર, કોસા સાડીની કિંમત 4 હજાર રૂપિયાથી શરૂ થાય છે અને લગભગ 25 હજાર રૂપિયા સુધી પહોંચે છે. તમને જણાવી દઈએ કે લોકો તેને ખૂબ પસંદ કરે છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં તેની સારી કિંમત પણ મળે છે.
સાડી ભારતીય સંસ્કૃતિનો એક ભાગ છે
તમને જણાવી દઈએ કે કપડા તરીકે સાડીનો ઈતિહાસ ઘણો જૂનો છે. તેનો પ્રથમ ઉલ્લેખ વેદોમાં જોવા મળે છે. યજ્ઞ અને હવન સમયે સાડી પહેરવાનો ઉલ્લેખ છે. તેનો ઉલ્લેખ માત્ર વેદોમાં જ નહીં પરંતુ મહાભારતમાં પણ છે. મહાભારતમાં જ્યારે દુશાસનએ દ્રૌપદીનું અપહરણ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો ત્યારે શ્રી કૃષ્ણએ દ્રૌપદીની સાડીની લંબાઈ વધારીને તેનું રક્ષણ કર્યું હતું. સાડી હજારો વર્ષોથી ભારતીય સંસ્કૃતિનો એક ભાગ રહી છે.