રતન ટાટાના અવસાન બાદ તેમના સાવકા ભાઈ નોએલ ટાટાને ગ્રુપના બંને ટ્રસ્ટના ચેરમેન બનાવવામાં આવ્યા છે. નોએલ ટાટા હાલમાં સર રતન ટાટા ટ્રસ્ટ અને સર દોરાબજી ટ્રસ્ટના ચેરમેન છે, પરંતુ હવે ચર્ચાઓ જાગી છે કે શું તેઓ તેમની નવી ભૂમિકા માટે કંપનીઓના ચેરમેન પદો સહિત તેમની કેટલીક વર્તમાન પોસ્ટ્સ છોડી દેશે. સર રતન ટાટા ટ્રસ્ટ અને સર દોરાબજી ટ્રસ્ટ ટાટા સન્સ પ્રાઈવેટ લિમિટેડના 66 ટકાથી વધુ શેર ધરાવે છે.
ટાટા સન્સ ટાટા ગ્રુપની હોલ્ડિંગ કંપની છે. જો કે ટ્રસ્ટ ગ્રૂપના બે તૃતીયાંશ શેરની માલિકી ધરાવે છે, સમગ્ર વ્યવસાય ટ્રસ્ટ અને સન્સ વચ્ચે અલગ-અલગ કાર્યો અને અલગ અધ્યક્ષો સાથે વહેંચાયેલો છે. બંનેની પોતાની મર્યાદાઓ છે, પરંતુ હવે સવાલ એ થાય છે કે શું કોઈ એક વ્યક્તિ ટ્રસ્ટ એન્ડ સન્સના ચેરમેન બની શકે? ટાટા ગ્રૂપના એસોસિએશનના લેખ શું કહે છે? શું ટાટા ટ્રસ્ટે તેના પર કાયદેસર રીતે પ્રતિબંધ મૂક્યો છે?
ટાટા ગ્રુપમાં બંને ટ્રસ્ટની સ્થિતિ
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, સર રતન ટ્રસ્ટ અને દોરાબાજી ટ્રસ્ટ ટાટા સન્સમાં હિસ્સેદાર છે, જે જૂથની હોલ્ડિંગ કંપની છે. બંને ટ્રસ્ટોનું કામ રોજિંદી બાબતોનું સંચાલન કરવા માટે નિયુક્ત કોર્પોરેટ સેક્ટરની દેખરેખ રાખવાનું છે, જ્યારે ટાટા સન્સને નવા ક્ષેત્રોમાં કંપનીઓ ખોલવાની અને ચલાવવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે. વર્ષ 2022 માં, રતન ટાટાએ ખાતરી કરી હતી કે ટ્રસ્ટ અને હોલ્ડિંગ કંપની અલગ-અલગ બોર્ડ ગવર્નન્સ ધરાવે છે. બોર્ડના સભ્યોનું ઓવરલેપ હોઈ શકે છે, પરંતુ બંને પાસે સમાન અધ્યક્ષ નહીં હોય.
જો કે, બંને ટ્રસ્ટ કાયદેસર રીતે નોએલ ટાટાને અન્ય હોદ્દા રાખવાથી રોકી શકતા નથી. ટાટા ગ્રૂપ એસોસિએશનની રચના એકમાત્ર હેતુ સાથે કરવામાં આવી હતી કે તેના નિયમો એવા સંજોગોમાં હિતોના સંઘર્ષને અટકાવશે જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ ટ્રસ્ટ અને ટાટા સન્સ બંનેના ચેરમેન બને, છતાં નોએલ ટાટા બંનેના ચેરમેન બની શકતા નથી. 2017 માં, ટાટા સન્સના બોર્ડમાંથી સાયરસ મિસ્ત્રીને દૂર કર્યા પછી, ટાટા સન્સને ખાનગી લિમિટેડ કંપનીમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવી હતી. સાયરસ મિસ્ત્રીને હટાવ્યા બાદ ટાટા સન્સ અને સર દોરાબજી ટાટા ટ્રસ્ટ અને સર રતન ટાટા ટ્રસ્ટ વચ્ચેના સંબંધો પર સવાલો ઉભા થયા હતા.
રતન ટાટાએ આ રીતે વિવાદ ઉકેલ્યો
વિવાદને ધ્યાનમાં રાખીને, રતન ટાટાએ વર્ષ 2022માં ટાટા ટ્રસ્ટના અધ્યક્ષ તરીકેની તેમની ભૂમિકા સ્વીકારીને, ટ્રસ્ટ અને સન્સ બંનેની સીમાઓ સુનિશ્ચિત કરી. બંને ટ્રસ્ટના અધ્યક્ષ તરીકે, તેમણે ખાતરી કરી કે ટાટા સન્સના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સના ચેરમેનની નિમણૂકમાં ટ્રસ્ટના ટ્રસ્ટીઓની મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા છે. નાણાકીય વર્ષ 2022 માટેની વાર્ષિક બેઠકમાં, રતન ટાટાએ કલમ 118માં સુધારો કરવાની માંગ કરી હતી, જે ટાટા સન્સના બોર્ડના ચેરમેનની નિમણૂકને નિયંત્રિત કરે છે. સુધારામાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે જો કોઈ વ્યક્તિ સર દોરાબજી ટાટા ટ્રસ્ટ અથવા સર રતન ટાટા ટ્રસ્ટ અથવા બંનેના અધ્યક્ષ હોય, તો તે ટાટા સન્સના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર બનવા માટે પાત્ર રહેશે નહીં.
