બ્રેન્ટ ફ્યુચર્સ 2021 પછી પ્રથમ વખત બેરલ દીઠ $70 થી નીચે આવી ગયા છે. સરકારી તેલ કંપનીઓ પણ નફાકારક બની છે. હરિયાણા અને જમ્મુ કાશ્મીરની ચૂંટણી પણ હવે યોજાવાની છે. આ ત્રણ એવા કારણો છે જેનાથી હવે સામાન્ય માણસને મોંઘા ડીઝલ અને પેટ્રોલથી ( Petrol Diesel ) રાહત મળવાની આશા જાગી છે. બ્લૂમબર્ગ એનર્જી ઇન્ડેક્સ અનુસાર, બુધવારે બ્રેન્ટ ક્રૂડ નવેમ્બર વાયદો પ્રતિ બેરલ $ 69.58 પર ઘટી ગયો હતો. એ જ રીતે ડબલ્યુટીઆઈ ક્રૂડ ઓક્ટોબર ફ્યુચર્સ પણ બેરલ દીઠ $66.18ના ભાવે બન્યા છે. જ્યારે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ શરૂ થયું ત્યારે ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત લગભગ $130 પ્રતિ બેરલ થઈ ગઈ હતી. જો તે દ્રષ્ટિકોણથી જોવામાં આવે તો, હવે કાચા તેલની કિંમત લગભગ અડધી થઈ ગઈ છે.
નાણાકીય વર્ષ 2024 ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં સરકારી તેલ કંપનીઓએ પણ જંગી નફો મેળવ્યો છે. ઓઈલ કંપનીઓ નફાખોર બની રહી છે અને ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ ઘટ્યા બાદ હવે દેશના દરેક વ્યક્તિના મનમાં સવાલ એ ઉઠી રહ્યો છે કે સરકાર સામાન્ય માણસને મોંઘા પેટ્રોલ અને ડીઝલમાંથી ક્યારે રાહત આપશે? નોંધનીય છે કે છેલ્લી વખત આ વર્ષે માર્ચમાં સામાન્ય ચૂંટણી પહેલા પેટ્રોલ અને ડીઝલ ( Petrol Diesel Price ) ના ભાવમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યારબાદ પેટ્રોલ અને ડીઝલ બંનેના ભાવમાં 2-2 રૂપિયાનો ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યારબાદ 22 મહિના બાદ પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો. હવે છેલ્લા કટને 6 મહિના વીતી ગયા છે અને સરકારે દરમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી.
કટ ક્યારે થશે?
ઉર્જા વિશ્લેષકોને ટાંકવામાં આવ્યા છે કે સરકારી ઓઇલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ દ્વારા પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં ઘટાડો કરવાનો નિર્ણય બ્રેન્ટની કિંમતોની સમીક્ષા થોડા અઠવાડિયા સુધી લેવામાં આવી શકે છે. આ વર્ષે કાચા તેલના ભાવમાં ઘણી વધઘટ જોવા મળી છે. ભારતમાં રિટેલ ઇંધણના ભાવ આંતરરાષ્ટ્રીય તેલના ભાવો પર આધારિત છે કારણ કે ભારત તેની ક્રૂડ ઓઇલની લગભગ 87% જરૂરિયાતો માટે આયાત પર નિર્ભર છે.
કંપનીઓ નફાકારક છે
ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં ઘટાડાને કારણે ઈન્ડિયન ઓઈલ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (IOCL), ભારત પેટ્રોલિયમ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (BPCL) અને હિન્દુસ્તાન પેટ્રોલિયમ કોર્પોરેશન લિમિટેડ (HPCL) સહિતના સરકારી ઓઈલ માર્કેટર્સ નફાકારક બન્યા છે. આ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં ત્રણેય સરકારી માલિકીની OMCનો સંયુક્ત ચોખ્ખો નફો રૂ. 7,371 કરોડ હતો. જોકે, નીચા ગ્રોસ રિફાઇનિંગ માર્જિન (GRM) અને LPG અથવા LPG સિલિન્ડરના વેચાણ પર અંડર-રિકવરીને કારણે ક્વાર્ટરમાં કંપનીઓનું પ્રદર્શન ગયા વર્ષની સરખામણીમાં નબળું રહ્યું હતું. તાજેતરના ક્વાર્ટરમાં કંપનીઓએ સારો નફો કર્યો છે.
એક્યુટી રેટિંગ્સ એન્ડ રિસર્ચના ચીફ ઈકોનોમિસ્ટ અને રિસર્ચ હેડ સુમન ચૌધરીએ જણાવ્યું હતું કે જો ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ બેરલ દીઠ $80ની નીચે રહેશે તો OMCsની નાણાકીય સ્થિતિમાં નોંધપાત્ર સુધારો થશે અને ભાવમાં ઘટાડો થવાની શક્યતા છે. હરિયાણા અને જમ્મુ-કાશ્મીરમાં યોજાનારી આગામી ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને પણ આ નિર્ણય લેવામાં આવી શકે છે. ઓએમસીએ છેલ્લી વખત લોકસભા ચૂંટણી પહેલા માર્ચમાં દેશભરમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં પ્રતિ લિટર રૂ. 2નો ઘટાડો કર્યો હતો.
આ પણ વાંચો – RBIએ આ બેંકો સામે મોટી કાર્યવાહી કરી લગાવ્યો આટલા કરોડ નો દંડ.