કેન્દ્ર સરકારે સોમવારે સપ્ટેમ્બરમાં સમાપ્ત થતી 2024-25 સિઝન માટે 10 લાખ ટન ખાંડની નિકાસ કરવાની મંજૂરી આપી હતી. તેનો ઉદ્દેશ્ય સ્થાનિક ભાવોને સ્થિર કરવાનો અને ખાંડ ઉદ્યોગને ટેકો આપવાનો છે.
સોશિયલ મીડિયા પર નિર્ણયની જાહેરાત કરતા ખાદ્ય મંત્રી પ્રહલાદ જોશીએ કહ્યું કે આ પગલાથી પાંચ કરોડ ખેડૂત પરિવારો અને 5,00,000 કામદારોને ફાયદો થશે અને ખાંડ ક્ષેત્રને પણ મજબૂતી મળશે.
જોશીએ જણાવ્યું હતું કે આનાથી સુગર મિલોની રોકડ સ્થિતિમાં સુધારો થશે, શેરડીના લેણાંની સમયસર ચુકવણી સુનિશ્ચિત થશે અને ગ્રાહકો માટે ઉપલબ્ધતા અને ભાવમાં સંતુલન જાળવશે.
ખાદ્ય મંત્રાલયના આદેશમાં ફાળવવામાં આવેલા જથ્થામાં તમામ ગ્રેડની ખાંડની નિકાસની મંજૂરી છે. વર્ષ 2024-25માં ઉત્પાદન શરૂ કરનારી નવી મિલોને અને બંધ થયા બાદ ફરીથી કામગીરી શરૂ કરનાર મિલોને પણ નિકાસ ક્વોટા મળ્યો છે.
સુગર મિલો 30 સપ્ટેમ્બર સુધી સીધી અથવા વેપારી નિકાસકારો દ્વારા નિકાસ કરી શકે છે. તેમની પાસે 31 માર્ચ સુધીમાં ક્વોટા સમર્પણ કરવાનો અથવા પરિવહન ખર્ચ ઘટાડવા માટે સ્થાનિક ક્વોટા સાથે વિનિમય કરવાનો વિકલ્પ છે.
આ નીતિ ખાદ્ય મંત્રાલયની મંજૂરીને આધીન પરસ્પર કરાર દ્વારા ખાંડ મિલોને સ્થાનિક માસિક પ્રકાશન જથ્થા સાથે નિકાસ ક્વોટાની અદલાબદલી કરવાની મંજૂરી આપે છે.
એડવાન્સ ઓથોરાઈઝેશન સ્કીમ હેઠળ ખાંડની નિકાસ હાલની જોગવાઈઓ હેઠળ ચાલુ રહેશે.
આ નિર્ણય એવા સમયે લેવામાં આવ્યો છે જ્યારે સ્થાનિક ખાંડના ભાવ ઘટીને 18 મહિનાની નીચી સપાટીએ પહોંચી ગયા છે, જેના કારણે મિલોના માર્જિન પર દબાણ છે. ભારતનું ખાંડનું ઉત્પાદન ગયા વર્ષના 32 મિલિયન ટનથી ઘટીને 2024-25માં 27 મિલિયન ટન થવાનો અંદાજ છે, જે 29 મિલિયન ટન કરતાં વધુની સ્થાનિક વપરાશની જરૂરિયાત કરતાં ઓછું છે.
નેશનલ એસોસિયેશન ઓફ કોઓપરેટિવ સુગર ફેક્ટરીઓના જણાવ્યા અનુસાર, 15 જાન્યુઆરી સુધીમાં દેશનું ખાંડનું ઉત્પાદન 13.06 મિલિયન ટન રહ્યું છે, જે મુખ્ય ઉત્પાદક રાજ્યો મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક અને ઉત્તર પ્રદેશમાં ઓછા ઉત્પાદનને કારણે વાર્ષિક ધોરણે 13.66 ટકા ઓછું છે.
સ્થાનિક પુરવઠાની ચિંતાને કારણે દેશે છેલ્લી 2023-24 સીઝનમાં નિકાસ પર સંપૂર્ણપણે પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. ઇન્ડિયન સુગર એન્ડ બાયો-એનર્જી મેન્યુફેક્ચરર્સ એસોસિએશન (ISBMA) એ આ નિર્ણયનું સ્વાગત કર્યું છે.
“આ નિર્ણય ખાંડ મિલોને નોંધપાત્ર રાહત આપે છે, જે તેમને નોંધપાત્ર આવક પેદા કરવામાં મદદ કરશે, જે ખેડૂતોને સમયસર શેરડીની ચૂકવણીમાં ફાળો આપશે,” ISBMA ના ડિરેક્ટર જનરલ દીપક બલ્લાનીએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું.
