નોકરીયાત લોકો માટે મોંઘવારી ભથ્થું કોઈ એવોર્ડથી ઓછું નથી. આ તમારા પગારમાં ઉમેરવામાં આવે છે જેથી તમે દેશમાં વધતી મોંઘવારીથી થોડી રાહત મેળવી શકો.
ઘણા લોકો એવું વિચારે છે કે મોંઘવારી ભથ્થું તમામ નોકરી કરતા લોકો માટે ઉપલબ્ધ છે, પરંતુ અમે તમને જણાવી દઈએ કે મોંઘવારી ભથ્થું ફક્ત કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને રાજ્ય સરકારના કર્મચારીઓને જ ઉપલબ્ધ છે. ખાનગી કર્મચારીઓને મોંઘવારી ભથ્થું આપવામાં આવતું નથી.
મોંઘવારી ભથ્થું શું છે?
મોંઘવારી ભથ્થું (DA) એ સરકારી કર્મચારીઓનું શસ્ત્ર છે જેના વડે તેઓ દર વર્ષે વધતી મોંઘવારીથી બચી જાય છે. હકીકતમાં, સરકાર (કેન્દ્ર અથવા રાજ્ય) સરકારી કર્મચારીઓને તેમના જીવનધોરણને જાળવી રાખવા માટે તેમના મૂળભૂત પગાર ઉપરાંત વધારાના ભથ્થાં આપે છે જેથી તેમને મોંઘવારીનો સામનો કરવો ન પડે.
તમને જણાવી દઈએ કે મોંઘવારી ભથ્થાના પૈસા સરકારી કર્મચારીઓ, જાહેર ક્ષેત્રના કર્મચારીઓ અને પેન્શનધારકોને આપવામાં આવે છે. સરકાર દર 6 મહિનામાં એકવાર ડીએની ગણતરી કરે છે. હાલમાં 42 ટકા ડીએ આપવામાં આવે છે.
ડીએ કેવી રીતે ગણવામાં આવે છે?
- મોંઘવારી ભથ્થાની ગણતરી માટેનું સૂત્ર નિશ્ચિત છે અને તે મુજબ ડીએની ગણતરી કરવામાં આવે છે.
- ફોર્મ્યુલા છે [(છેલ્લા 12 મહિનાના અખિલ ભારતીય ગ્રાહક ભાવ સૂચકાંકની સરેરાશ – 115.76)/115.76]×100
- જાહેર ક્ષેત્રમાં કામ કરતા લોકોના DAની ગણતરી આ રીતે કરવામાં આવે છે. મોંઘવારી ભથ્થાની ટકાવારી = (છેલ્લા 3 મહિનાના ગ્રાહક ભાવ સૂચકાંકની સરેરાશ (આધાર વર્ષ 2001=100)-126.33))x100
ફુગાવો છૂટક ફુગાવાના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે
ડીએ જથ્થાબંધ ફુગાવાના આધારે નહીં પરંતુ છૂટક ફુગાવાના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે. છૂટક ફુગાવો તે છે જે તમે અને હું ઉત્પાદન ખરીદ્યા પછી ચૂકવીએ છીએ.
ટેક્સ તો ભરવો જ પડે ને?
તમને જણાવી દઈએ કે તમને આપવામાં આવેલ ડીએ સંપૂર્ણપણે કરપાત્ર આવક છે. મોંઘવારી ભથ્થું સૌપ્રથમ વર્ષ 1972માં શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
