આજે માઘ મહિનાની મૌની અમાસ છે, જેનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે મૌન ઉપવાસ રાખવાથી અને પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવાથી અને દાન કરવાથી ઘણું પુણ્ય મળે છે. જોકે, દર મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની છેલ્લી તિથિને અમાસ તિથિ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પરંતુ માઘ મહિનાની અમાસ તિથિએ જ્યારે સૂર્ય અને ચંદ્ર મકર રાશિમાં હોય છે, ત્યારે સકારાત્મક ઉર્જા વધુ વધે છે. તેથી, આ દિવસે મૌનથી સ્નાન અને દાન કરવાના ફાયદા અનેક ગણા વધી જાય છે. આ ઉપરાંત, અમાવાસ્યાના દિવસે પૂર્વજોને તર્પણ, પિંડદાન અને શ્રાદ્ધ કરવાની વિધિ પણ છે.
મૌની અમાવસ્યા પર મૌન ઉપવાસ ક્યારે રાખવો: મૌની અમાવસ્યાના દિવસે, મૌન ઉપવાસ રાખવો અને સૂર્યોદય પહેલાં સ્નાન કરવું અત્યંત શુભ માનવામાં આવે છે. મૌન રહેવાની પ્રતિજ્ઞા લો. કોઈ ખાસ ઈચ્છા પૂરી કરવા માટે, દિવસભર મૌન પાળો. ઉપવાસ તોડીને મૌન ઉપવાસનો અંત કરો. શ્રદ્ધા અનુસાર, મૌન ઉપવાસ ટૂંકા ગાળાથી આખા દિવસ સુધી રાખી શકાય છે.
સ્નાન અને દાનનો સમય: પંડિત સૂર્યમણિ પાંડેના મતે, સ્નાન અને દાનનો શુભ સમય 29 જાન્યુઆરીના રોજ બ્રહ્મ મુહૂર્તથી શરૂ થશે અને દિવસભર ચાલુ રહેશે.
પૂજા સમય
- અમાસ તિથિ શરૂઆત – ૨૮ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૫ સાંજે ૦૭:૩૫ વાગ્યે
- અમાસ તિથિ સમાપ્ત થાય છે – 29 જાન્યુઆરી, 2025 સાંજે 06:05 વાગ્યે
- બ્રહ્મ મુહૂર્ત – સવારે ૦૫:૨૫ થી સવારે ૦૬:૧૮
- સવાર અને સાંજ – ૦૫:૫૧ સવારે થી ૦૭:૧૧ સવારે
- અભિજીત મુહૂર્ત – કોઈ નહીં
- વિજય મુહૂર્ત – બપોરે ૦૨:૨૨ થી ૦૩:૦૫
- સંધ્યાકાળનો સમય – સાંજે ૦૫:૫૫ થી ૦૬:૨૨
- સાંજે સંધ્યા – સાંજે ૦૫:૫૮ થી ૦૭:૧૭
- અમૃત કાલ – રાત્રે ૦૯:૧૯ થી ૧૦:૫૧
- નિશિતા મુહૂર્ત – ૩૦ જાન્યુઆરી સવારે ૦૦:૦૮ થી ૩૦ જાન્યુઆરી સવારે ૦૧:૦૧ વાગ્યા સુધી
શુભ ચોઘડિયા મુહૂર્ત
- લાભ – એડવાન્સમેન્ટ 07:11 થી 08:32
- અમૃત – શ્રેષ્ઠ ૦૮:૩૨ થી ૦૯:૫૩
- શુભ – ઉત્તમ ૧૧:૧૪ થી ૧૨:૩૪
- ચલ – સામાન્ય ૧૫:૧૬ થી ૧૬:૩૭
- લાભ – એડવાન્સમેન્ટ ૧૬:૩૭ થી ૧૭:૫૮
- શુભ – ઉત્તમ ૧૯:૩૭ થી ૨૧:૧૬
- અમૃત – શ્રેષ્ઠ 21:16 થી 22:55
- ચલ – સામાન્ય 22:55 થી 00:34, 30 જાન્યુઆરી
શું દાન કરવું: મૌની અમાવાસ્યાના દિવસે, જરૂરિયાતમંદ લોકોને ખોરાક, કપડાં, તલ અને ચોખાનું દાન કરો. એવું માનવામાં આવે છે કે આમ કરવાથી પૂર્વજો પ્રસન્ન થાય છે. આ દિવસે ગંગા નદી અથવા કોઈપણ પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરો. જો આ શક્ય ન હોય તો, પાણીમાં ગંગાજળ ઉમેરીને ઘરે સ્નાન કરો. આ દિવસે ગાય, કૂતરા અને કાગડાને ખવડાવવું શુભ માનવામાં આવે છે. આ પૂર્વજોને પ્રસન્ન કરે છે.
ઉપાય– ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, મૌની અમાવાસ્યાના દિવસે ઘરની બહાર દક્ષિણ દિશામાં તેલનો દીવો પ્રગટાવો. આ દિશા પૂર્વજોની દિશા માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પીપળાના ઝાડ નીચે દીવો પ્રગટાવવાથી પૂર્વજોના આશીર્વાદ મળે છે.
પૂજા પદ્ધતિ: આ દિવસે સવારે બ્રહ્મ મુહૂર્તમાં ઉઠીને દેવી-દેવતાઓનું ધ્યાન કરો. આ પછી, ગંગા, સરયુ અને અન્ય પવિત્ર નદીઓમાં સ્નાન કરો અને સૂર્યદેવને અર્ઘ્ય અર્પણ કરો. આ પછી, લાકડાના આસન પર એક નવું કપડું મૂકો. ભગવાન વિષ્ણુ અને માતા લક્ષ્મીની મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરવી જોઈએ. આ પછી, ફૂલો, ફળો વગેરે અર્પણ કરો અને ષોડોપચાર પદ્ધતિથી પૂજા કરો. સ્ત્રીઓએ દેવી લક્ષ્મીને સૌંદર્ય પ્રસાધનો અર્પણ કરવા જોઈએ. પૂજા પછી, શુદ્ધ ઘીનો દીવો પ્રગટાવો અને આરતી કરો. મીઠાઈઓ અથવા સૂકા ફળો આપો. આ ઉપરાંત, શાસ્ત્રોમાં જરૂરિયાતમંદોને ખોરાક, કપડાં વગેરેનું દાન કરવા અને મૌન રહેવાનું મહત્વ પણ વર્ણવવામાં આવ્યું છે. છેલ્લે, ક્ષમા માટે પૂછો.
