આ તે સમય હતો જ્યારે બ્રિટિશ શાસને ભારતના વિવિધ ભાગો પર કબજો કરવાનું શરૂ કર્યું. ઉત્તર પ્રદેશના પ્રદેશને ‘સહાયિત અને વિજેતા પ્રાંતો’ નામ આપવામાં આવ્યું હતું, જે બ્રિટિશ કબજાનો સંકેત આપે છે.
બ્રિટિશ વહીવટીતંત્રે તેનું મુખ્ય મથક આગ્રામાં હોવાથી તેને ‘આગ્રા પ્રેસિડેન્સી’ નામ આપ્યું. આ નામ વહીવટી હેતુઓ માટે અને વિસ્તારનું મહત્વ દર્શાવવા માટે આપવામાં આવ્યું હતું.
આ સમયે, વહીવટીતંત્રે તેને ભૌગોલિક રીતે ‘ઉત્તર-પશ્ચિમ પ્રાંત’ તરીકે ઓળખાવ્યું. તેનો ઉદ્દેશ્ય તેને દેશના અન્ય ભાગોથી અલગ ઓળખ આપવાનો હતો.
અવધ અને આગ્રાને જોડીને, તેનું નામ ‘આગ્રા અને અવધનો સંયુક્ત પ્રાંત’ રાખવામાં આવ્યું. આ નામ દ્વારા પ્રદેશની એકતા અને સાંસ્કૃતિક વિવિધતા પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો હતો.
આ નામ બ્રિટિશ શાસન દરમિયાન અપનાવવામાં આવ્યું હતું, જે સરળ અને ટૂંકા સ્વરૂપમાં હતું. સ્વતંત્ર શાસનના શરૂઆતના સમયગાળા દરમિયાન પણ આ નામ ચાલુ રહ્યું.
બંધારણ અમલમાં આવ્યા અને ભારત પ્રજાસત્તાક બન્યા પછી, આ પ્રદેશનું નામ ‘ઉત્તર પ્રદેશ’ રાખવામાં આવ્યું. આ નામ હિન્દીમાં હતું અને તે વિસ્તારની સ્થાનિક ઓળખને ઉજાગર કરતું હતું.
સ્થાનિક લોકોની માંગ પર, 2007 માં ઉત્તરાંચલનું નામ બદલીને ‘ઉત્તરાખંડ’ રાખવામાં આવ્યું, જે આ પ્રદેશના સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક વારસાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
