17 જાન્યુઆરી (શુક્રવાર) ના રોજ, રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ ભારતીય રમત જગતના દિગ્ગજોનું સન્માન કર્યું. રાષ્ટ્રપતિ ભવનમાં આયોજિત રાષ્ટ્રીય રમતગમત પુરસ્કાર સમારોહમાં, રાષ્ટ્રપતિએ શૂટર મનુ ભાકર અને ચેસ ચેમ્પિયન ડી ગુકેશને ધ્યાનચંદ ખેલ રત્ન પુરસ્કાર 2024 એનાયત કર્યો. મનુ-ગુકેશ ઉપરાંત, ભારતીય પુરુષ હોકી ટીમના કેપ્ટન હરમનપ્રીત સિંહ અને પેરા-એથ્લીટ પ્રવીણ કુમારને પણ રમતગમતના ક્ષેત્રમાં તેમના યોગદાન બદલ સમાન પુરસ્કારથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.
૩૨ ખેલાડીઓને અર્જુન એવોર્ડ મળ્યો
રાષ્ટ્રપતિએ 32 ખેલાડીઓને અર્જુન એવોર્ડથી સન્માનિત કર્યા. આ ઉપરાંત, રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ અર્જુન એવોર્ડ (લાઇફટાઇમ), નેશનલ સ્પોર્ટ્સ પ્રમોશન એવોર્ડ, દ્રોણાચાર્ય એવોર્ડ (નિયમિત અને લાઇટટાઇમ કેટેગરી) અને મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદ (MAKA) ટ્રોફીના વિજેતાઓનું પણ સન્માન કર્યું. અર્જુન પુરસ્કાર (લાઇફટાઇમ) મેળવનારાઓમાં ભારતના પ્રથમ પેરાલિમ્પિક સુવર્ણ ચંદ્રક વિજેતા મુરલી કાંત પેટકરનો સમાવેશ થાય છે, જેમણે 1972ના પેરાલિમ્પિક્સમાં 50 મીટર ફ્રી સ્ટાઇલ સ્વિમિંગમાં પીળો ચંદ્રક જીત્યો હતો.
ગયા વર્ષે પેરિસ ઓલિમ્પિક દરમિયાન 22 વર્ષીય મનુ ભાકરે 10 મીટર એર પિસ્તોલ મહિલા અને 10 મીટર એર પિસ્તોલ મિશ્ર ટીમ ઇવેન્ટમાં બ્રોન્ઝ મેડલ જીત્યો હતો. તે સ્વતંત્ર ભારતની પ્રથમ ખેલાડી છે જેણે એક જ ઓલિમ્પિકમાં બે મેડલ જીત્યા છે. જ્યારે ૧૮ વર્ષીય ડી ગુકેશ ગયા મહિને ચીનના ડીંગ લિરેનને હરાવીને સૌથી નાની ઉંમરના ચેસ વર્લ્ડ ચેમ્પિયન બન્યા. વિશ્વનાથન આનંદ પછી આ સિદ્ધિ મેળવનાર તે બીજો ભારતીય છે.
બીજી તરફ, હરમનપ્રીત સિંહ ટોક્યો અને પેરિસ ઓલિમ્પિકમાં બ્રોન્ઝ મેડલ જીતનાર હોકી ટીમનો ભાગ હતો. બીજી તરફ, પ્રવીણ કુમારે પેરિસ પેરાલિમ્પિક્સ 2024માં પુરુષોની હાઈ જમ્પ-T64 ઇવેન્ટમાં એશિયન રેકોર્ડ તોડીને ગોલ્ડ મેડલ જીત્યો. અર્જુન એવોર્ડ મેળવનારા 32 ખેલાડીઓમાંથી 17 પેરા-એથ્લીટ છે.
આ ખેલાડીઓને ધ્યાનચંદ ખેલ રત્ન એવોર્ડ મળ્યો
૧. ડી ગુકેશ (ચેસ)
૨. હરમનપ્રીત સિંહ (હોકી)
૩. પ્રવીણ કુમાર (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૪. મનુ ભાકર (શૂટિંગ)
તેમને અર્જુન એવોર્ડ મળ્યો.
૧. જ્યોતિ યારાજી (એથ્લેટિક્સ)
૨. અન્નુ રાની (એથ્લેટિક્સ)
૩. નીતુ (બોક્સિંગ)
૪. સ્વીટી (બોક્સિંગ)
૫. વાંતિકા અગ્રવાલ (ચેસ)
૬. સલીમા ટેટે (હોકી)
૭. અભિષેક (હોકી)
૮. સંજય (હોકી)
૯. જર્મનપ્રીત સિંહ (હોકી)
૧૦. સુખજીત સિંહ (હોકી)
૧૧. રાકેશ કુમાર (પેરા તીરંદાજી)
૧૨. પ્રીતિ પાલ (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૧૩. જીવનજી દીપ્તિ (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૧૪. અજીત સિંહ (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૧૫. સચિન સરજેરાવ ખિલારી (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૧૬. ધરમબીર (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૧૭. પ્રણવ સુરમા (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૧૮. એચ હોકાટો સેમા (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૧૯. સિમરન જી (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૨૦. નવદીપ (પેરા એથ્લેટિક્સ)
૨૧. નિતેશ કુમાર (પેરા બેડમિન્ટન)
૨૨. તુલસીમથી મુરુગેસન (પેરા બેડમિન્ટન)
૨૩. નિત્ય શ્રી સુમતિ શિવાન (પેરા બેડમિન્ટન)
૨૪. મનીષા રામદાસ (પેરા બેડમિન્ટન)
૨૫. કપિલ પરમાર (પેરા જુડો)
૨૬. મોના અગ્રવાલ (પેરા શૂટિંગ)
૨૭. રૂબીના ફ્રાન્સિસ (પેરા શૂટિંગ)
૨૮. સ્વપ્નિલ સુરેશ કુસાલે (શૂટિંગ)
૨૯. સરબજોત સિંહ (શૂટિંગ)
૩૦. અભય સિંહ (સ્ક્વોશ)
૩૧. સાજન પ્રકાશ (તરવું)
૩૨. અમન (કુસ્તી)
રમતગમતમાં ઉત્કૃષ્ટ પ્રદર્શન માટે અર્જુન પુરસ્કાર (જીવનકાળ)
૧. સુચ્ચા સિંહ (એથ્લેટિક્સ)
૨. મુરલીકાંત રાજારામ પેટકર (પેરા-સ્વિમિંગ)
દ્રોણાચાર્ય પુરસ્કાર (નિયમિત શ્રેણી)
૧. સુભાષ રાણા (પેરા-શૂટિંગ)
૨. દીપાલી દેશપાંડે (શૂટિંગ)
૩. સંદીપ સાંગવાન (હોકી)
દ્રોણાચાર્ય પુરસ્કાર (જીવનકાળ શ્રેણી)
૧. એસ. મુરલીધરન (બેડમિન્ટન)
૨. આર્માન્ડો એગ્નેલો કોલાકો (ફૂટબોલ)
રાષ્ટ્રીય રમત પ્રમોશન પુરસ્કારો
૧. ફિઝિકલ એજ્યુકેશન ફાઉન્ડેશન ઓફ ઈન્ડિયા
મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદ (MAKA) ટ્રોફી 2024
૧ ચંદીગઢ યુનિવર્સિટી (એકંદરે વિજેતા યુનિવર્સિટી)
૨. લવલી પ્રોફેશનલ યુનિવર્સિટી, (પ્રથમ રનર-અપ યુનિવર્સિટી)
૩. ગુરુ નાનક દેવ યુનિવર્સિટી, અમૃતસર (બીજી રનર-અપ યુનિવર્સિટી)
ક્રિકેટને કોઈ એવોર્ડ મળ્યો નથી
આ વખતે ખેલ રત્ન અને ધ્યાનચંદ ખેલ રત્નમાં આપવામાં આવેલા પુરસ્કારોમાં કોઈ પણ ક્રિકેટ ખેલાડીનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો નથી. જે આશ્ચર્યજનક હતું. તે જ સમયે, ક્રિકેટ સાથે સંકળાયેલા કોઈપણ વ્યક્તિનું નામ કોચની શ્રેણીમાં સામેલ કરવામાં આવ્યું ન હતું.
ખેલ રત્ન પુરસ્કાર મેળવનારને મેડલ, પ્રશસ્તિપત્ર અને 25 લાખ રૂપિયા રોકડા મળે છે, જ્યારે અર્જુન પુરસ્કારમાં 15 લાખ રૂપિયા રોકડા પુરસ્કાર, અર્જુનની પ્રતિમા અને પ્રશસ્તિપત્ર આપવામાં આવે છે.