ઘણા લોકો ખચ્ચર વિશે એટલું જ જાણતા નથી કે તે ઘોડા અને ગધેડાનું મિશ્રણ છે. આ પ્રાણીમાં ઘણા ગુણો છે અને તે વજન વહન કરવા માટે ઉછેરવામાં આવે છે તે કારણ વગર નથી. આ ખરેખર બંને કરતાં વધુ સારા છે.
તમે તમારા જીવનમાં ખચ્ચર નહીં જોયું હોય, પણ તમે આ શબ્દ તો સાંભળ્યો જ હશે. હિન્દી ભાષી વિસ્તારોમાં ઘણી જગ્યાએ, તેનો ઉપયોગ અપમાન તરીકે ન પણ થાય, પરંતુ તેનો ઉપયોગ ચોક્કસપણે તિરસ્કારના શબ્દ તરીકે થાય છે. પણ તમે આ પ્રાણી વિશે કેટલું જાણો છો? ઘણા લોકો ફક્ત એટલું જ જાણે છે કે ખચ્ચર એ ગધેડા અને ઘોડાની સંકર જાતિ છે. પરંતુ આ સિવાય પણ આ પ્રાણી વિશે ઘણી અનોખી વાતો છે.
ઘણા લોકો જાણતા નથી કે ખચ્ચર ઘણી રીતે ગધેડા કરતાં સારું પ્રાણી છે. મુશ્કેલ પ્રદેશમાં વજન ઉપાડવામાં તે ગધેડા કરતાં વધુ સારી સાબિત થઈ છે. તે ઉત્તર આફ્રિકાથી દક્ષિણપૂર્વ એશિયા સુધી વિપુલ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. તેઓ સામાન્ય રીતે વાહનો અને લોકોને મુશ્કેલ ભૂપ્રદેશ પર લઈ જવા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. પરંતુ ઘણા લોકો તેમની પાસેથી ખેતર ખેડવાનું કામ પણ લે છે.
ખચ્ચર કઈ પ્રજાતિની વર્ણસંકર પ્રજાતિ છે? મોટાભાગના લોકો જાણે છે કે ખચ્ચર એ ગધેડા અને ઘોડાનો સંકર છે. પરંતુ વાસ્તવમાં તેઓ ઘોડી અને નર ગધેડાના સંતાન છે. આને અંગ્રેજીમાં મ્યુલ્સ કહેવામાં આવે છે. ઘોડા અને ગધેડામાંથી જન્મેલા પ્રાણીને અંગ્રેજીમાં બેસર અથવા હિન્ની કહેવામાં આવે છે. પણ ખચ્ચર કરતાં બેસર મેળવવું વધુ મુશ્કેલ છે.
ખચ્ચર સંતાન પેદા કરતા નથી. ઓછામાં ઓછું નર ખચ્ચર નહીં, પણ હા, કેટલીક માદા ખચ્ચર સંતાન પેદા કરી શકે છે. આ પાછળનું કારણ બહુ ઓછા લોકો જાણે છે. ખરેખર ગધેડા અને ઘોડા ખૂબ જ અલગ પ્રજાતિઓ છે. તેમના રંગસૂત્રોમાં પણ ઘણો તફાવત છે. આ જ કારણ છે કે ઘોડી અને ગધેડાના સંતાનોમાં રંગસૂત્રોનું સંતુલન એટલું બધું ખોરવાઈ જાય છે કે તેઓ બાળકો પેદા કરવામાં અસમર્થ રહે છે.
તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે ખચ્ચર ઘણી બાબતોમાં ઘોડા કરતાં સારા છે. તેઓ ઘોડાઓ કરતાં ઓછું ખાય છે અને વધુ મજબૂત અને શક્તિશાળી હોય છે. તેઓ માત્ર વધુ હઠીલા અને વધુ સતર્ક નથી, તેઓ જોખમોને વધુ સારી રીતે ઓળખવામાં પણ સક્ષમ છે. તેઓ ઘોડાઓ કરતાં પણ ઘણા લાંબા સમય સુધી જીવે છે. તેઓ મુશ્કેલ અને જોખમી વિસ્તારોમાં વધુ સલામત અને વિશ્વસનીય હોવાનું જણાયું છે.
ઘોડાની ચામડી કરતાં ખચ્ચરની ચામડી વધુ સારી હોય છે. તે ઓછું સંવેદનશીલ છે અને વરસાદ અને તડકાને વધુ સારી રીતે સહન કરવા સક્ષમ છે. આ ગુણોને કારણે, ઇતિહાસમાં જોવા મળ્યું છે કે ખચ્ચરનો ઉપયોગ માલસામાન વહન માટે વ્યાપકપણે થતો રહ્યો છે અને તેનો ઉપયોગ સેનામાં પણ વ્યાપકપણે થતો રહ્યો છે.
ખચ્ચર કઠણ જમીન પર વધુ સુરક્ષિત રીતે ચાલી શકે છે અને માલ વહન કરી શકે છે. આનું કારણ તેમના ખુર છે. ઘોડાઓના ખુરની સરખામણીમાં તેમના ખુર તૂટવાની શક્યતા ઘણી ઓછી હોય છે. આ ઉપરાંત, ખચ્ચર આગળ અને પાછળ ઉપરાંત ડાબે અને જમણે લાત મારી શકે છે.