RBI એટીએમ બૂથ પર રોકડ ઉપાડવાના નિયમોમાં મોટા ફેરફાર કરવા જઈ રહી છે. આ અંતર્ગત હવે દેશભરમાં પસંદગીના ATMમાં રોકડ ઉપાડની સુવિધા ફરી શરૂ કરવામાં આવશે. આમાં, એટીએમ મશીન નિર્ધારિત સમયમાં ગ્રાહક દ્વારા સ્વીકારવામાં ન આવેલ રોકડ ઉપાડી લેશે. આ પગલું ગ્રાહકોની સુરક્ષા અને છેતરપિંડી રોકવા માટે લેવામાં આવ્યું છે.
શું સુવિધા છે?
એટીએમમાં રોકડ ઉપાડ એક એવી સુવિધા છે જેમાં જો ગ્રાહક નિર્ધારિત સમયની અંદર કેશ ટ્રેમાંથી રોકડ ઉપાડતો નથી, તો મશીન તે રોકડ ઉપાડી લે છે. અગાઉ આ સુવિધાનો દુરુપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો, જ્યાં છેતરપિંડી કરનારાઓ આંશિક રકમ ઉપાડી લેતા હતા પરંતુ મશીન લોગમાં સમગ્ર રકમ ઉપાડવાની નોંધ કરવામાં આવતી હતી. જેના કારણે બેંકોને ભારે નુકસાન સહન કરવું પડી રહ્યું છે. આ કારણોસર RBIએ વર્ષ 2012માં આ સુવિધા બંધ કરી દીધી હતી.
છેતરપિંડી કરવાની નવી પદ્ધતિ
જો કે, આ પછી છેતરપિંડી કરનારાઓએ એટીએમ બૂથ પર છેતરપિંડી કરવાનો નવો રસ્તો શોધી કાઢ્યો. તેઓ એટીએમની કેશ ટ્રેની સામે નકલી કવર મૂકીને તેને બંધ કરી દે છે, જેના કારણે મશીનમાંથી નીકળેલી રોકડ ફસાઈ જાય છે અને ગ્રાહકને દેખાતી નથી. તેને લાગે છે કે વ્યવહાર નિષ્ફળ ગયો છે અને ચાલ્યો જાય છે. આ પછી છેતરપિંડી કરનારાઓ ત્યાં પહોંચી જાય છે અને નકલી કવર હટાવીને રોકડ ઉપાડી લે છે.
આનો સામનો કરવા માટે આરબીઆઈએ બેંકોને વધુ ટેકનિકલ સુરક્ષા સાથે રોકડ ઉપાડની સિસ્ટમ લાગુ કરવા સૂચના આપી છે.
પહેલા અહીં સુવિધા લાગુ કરવામાં આવશે
જ્યાં આ પ્રકારની છેતરપિંડીની શક્યતા વધુ હોય તેવા એટીએમમાં આ સુવિધા ફરીથી સક્રિય કરવા બેંકોને સૂચના આપવામાં આવી છે. આ માટે બેંકોને આ ટેક્નોલોજી લાગુ કરવા માટે તેમના ATM મશીનોને અપગ્રેડ કરવા પણ કહેવામાં આવ્યું છે.
ગ્રાહકોના પૈસા સુરક્ષિત રહેશે
આ ટેક્નોલોજી ખાસ કરીને એવા કિસ્સામાં અસરકારક રહેશે કે જ્યાં ગ્રાહકો આકસ્મિક રીતે પૈસા ઉપાડવાનું ભૂલી જાય અથવા કોઈ કારણસર પૈસા ઉપાડવામાં અસમર્થ હોય. ઉપરાંત, જો કોઈ છેતરપિંડી કરનાર અન્ય ગ્રાહકના પૈસા લેવાનો પ્રયાસ કરે છે, તો આ ટેક્નોલોજી તેને રોકવામાં પણ મદદરૂપ થશે.
