આજનું પંચાંગ 30 નવેમ્બર 2024 : જાણો આજની તિથિ, નક્ષત્ર, યોગ સહિત પંચાંગનો શુભ સમય

30 નવેમ્બર 2024 એ માર્ગશીર્ષ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશી તિથિ છે. આ તારીખે વિશાખા નક્ષત્ર અને અતિગંદ યોગનો સંયોગ થશે. દિવસના શુભ મુહૂર્ત વિશે વાત કરીએ તો, અભિજીત મુહૂર્ત શનિવારે 11:48 થી 12:30 મિનિટ સુધી રહેશે. રાહુકાલ સવારે 09:33 થી 10:51 સુધી ચાલશે. ચંદ્ર વૃશ્ચિક રાશિમાં રહેશે.

હિન્દુ કેલેન્ડર વૈદિક કેલેન્ડર તરીકે ઓળખાય છે. પંચાંગ દ્વારા સમય અને સમયગાળાની સચોટ ગણતરી કરવામાં આવે છે. પંચાંગ મુખ્યત્વે પાંચ ભાગોનો બનેલો છે. આ પાંચ ભાગ છે તિથિ, નક્ષત્ર, વાર, યોગ અને કરણ. અહીં અમે તમને દૈનિક પંચાંગમાં શુભ સમય, રાહુકાળ, સૂર્યોદય અને સૂર્યાસ્તનો સમય, તિથિ, કરણ, નક્ષત્ર, સૂર્ય અને ચંદ્ર ગ્રહોની સ્થિતિ, હિન્દુ માસ અને પક્ષ વગેરે વિશે માહિતી આપીએ છીએ.

પંચાંગના પાંચ ભાગો

તિથિ: હિંદુ સમયની ગણતરી મુજબ, ‘ચંદ્ર રેખા’ દ્વારા ‘સૂર્ય રેખા’થી 12 ડિગ્રી ઉપર જવામાં જે સમય લાગે છે તેને તિથિ કહેવામાં આવે છે. એક મહિનામાં ત્રીસ તિથિઓ હોય છે અને આ તિથિઓને બે પક્ષોમાં વહેંચવામાં આવે છે. શુક્લ પક્ષની છેલ્લી તિથિને પૂર્ણિમા અને કૃષ્ણ પક્ષની છેલ્લી તિથિને અમાવસ્યા કહેવામાં આવે છે.

તિથિઓના નામ- પ્રતિપદા, દ્વિતિયા, તૃતીયા, ચતુર્થી, પંચમી, ષષ્ઠી, સપ્તમી, અષ્ટમી, નવમી, દશમી, એકાદશી, દ્વાદશી, ત્રયોદશી, ચતુર્દશી, અમાવાસ્યા/પૂર્ણિમા.

નક્ષત્રઃ આકાશમાં તારા સમૂહને નક્ષત્ર કહેવામાં આવે છે. તેમાં 27 નક્ષત્રોનો સમાવેશ થાય છે અને આ નક્ષત્રોની માલિકી નવ ગ્રહો ધરાવે છે. 27 નક્ષત્રોના નામ- અશ્વિન નક્ષત્ર, ભરણી નક્ષત્ર, કૃતિકા નક્ષત્ર, રોહિણી નક્ષત્ર, મૃગશિરા નક્ષત્ર, આર્દ્રા નક્ષત્ર, પુનર્વસુ નક્ષત્ર, પુષ્ય નક્ષત્ર, અશ્લેષા નક્ષત્ર, મઘ નક્ષત્ર, પૂર્વા નક્ષત્રગુણ, ક્ષત્રગુણ tra નક્ષત્ર, સ્વાતિ નક્ષત્ર, વિશાખા નક્ષત્ર, અનુરાધા નક્ષત્ર, જ્યેષ્ઠા નક્ષત્ર, મૂળ નક્ષત્ર, પૂર્વાષદા નક્ષત્ર, ઉત્તરાષાદ નક્ષત્ર, શ્રવણ નક્ષત્ર, ઘનિષ્ઠા નક્ષત્ર, શતભિષા નક્ષત્ર, પૂર્વાભાદ્રપદ નક્ષત્ર, ઉત્તરાભાદ્રપદ નક્ષત્ર, નક્ષત્ર નક્ષત્ર.

વાર: વાર એટલે દિવસ. અઠવાડિયામાં સાત દિવસ છે. સોમવાર, મંગળવાર, બુધવાર, ગુરુવાર, શુક્રવાર, શનિવાર, રવિવાર – આ સાત દિવસોના નામ ગ્રહોના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યા છે.

યોગઃ નક્ષત્રની જેમ 27 પ્રકારના યોગ છે. સૂર્ય અને ચંદ્રના વિશેષ અંતરની સ્થિતિને યોગ કહેવાય છે. અંતરના આધારે રચાયેલા 27 યોગોના નામ – વિષ્કુંભ, પ્રીતિ, આયુષ્માન, સૌભાગ્ય, શોભન, અતિગંડ, સુકર્મા, ધૃતિ, શૂલ, ગંડ, વૃદ્ધિ, ધ્રુવ, વ્યાઘાત, હર્ષન, વજ્ર, સિદ્ધિ, વ્યતિપાત, વરિયાણ, પરીઘ, શિવ , સિદ્ધ, સાધ્ય, શુભ, શુક્લ, બ્રહ્મા, ઇન્દ્ર અને વૈધૃતિ.

કરણઃ એક તિથિમાં બે કરણ હોય છે. એક તારીખના પહેલા ભાગમાં અને એક તારીખના ઉત્તરાર્ધમાં. આવા કુલ 11 કરણ છે જેમના નામ આ પ્રમાણે છે – બાવ, બાલવ, કૌલવ, તૈતિલ, ગર, વણિજ, વિષ્ટિ, શકુની, ચતુષ્પદ, નાગ અને કિસ્તુઘ્ના. વિષ્ટિ કરણને ભદ્રા કહેવામાં આવે છે અને ભદ્રામાં શુભ કાર્યો વર્જિત માનવામાં આવે છે.