દિવાળી, પાંચ દિવસીય તહેવારોની શ્રેણી, ધનતેરસથી શરૂ થાય છે, જે કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે ધનતેરસ ( Dhanteras Shubh Muhurat ) નો તહેવાર 29 ઓક્ટોબરે આવી રહ્યો છે. હિન્દુ ધર્મમાં, ધનતેરસ સમૃદ્ધિ, સંપત્તિ અને આરોગ્ય સાથે સંકળાયેલ છે, કારણ કે તે સંપત્તિની દેવી લક્ષ્મી અને આયુર્વેદના દેવ ધન્વંતરી સાથે સંકળાયેલ છે.
દિવાળીના એક દિવસ પહેલા ઉજવાતા ધનરસ તહેવારને ધન ત્રયોદશી પણ કહેવાય છે. હિંદુ ધર્મમાં આ દિવસે સોનું, ચાંદી અને તેમાંથી બનેલા આભૂષણો, નવા વાસણો અને નવી વસ્તુઓ ખરીદવાની પરંપરા છે. આવો જાણીએ શું છે ધનતેરસનું મહત્વ, આ દિવસે સોનું, ચાંદી અને નવા વાસણો શા માટે ખરીદવામાં આવે છે અને આ દિવસે શું કરવું જોઈએ અને શું ન કરવું જોઈએ?
ધનતેરસનું મહત્વ
ધનતેરસ ( Dhanteras 2024 ) ના દિવસે લોકો ધનની દેવી લક્ષ્મી અને ભગવાન કુબેરની પૂજા કરે છે અને સમૃદ્ધિ માટે પ્રાર્થના કરે છે. આ દિવસને ધન્વંતરી જયંતિ તરીકે પણ ઉજવવામાં આવે છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, જ્યારે સમુદ્ર મંથન દરમિયાન અમૃત બહાર આવ્યું ત્યારે ભગવાન ધન્વંતરિ અમૃતના વાસણ સાથે પ્રગટ થયા. તેથી ધનતેરસ પૂજાને ધન, સૌભાગ્ય, સમૃદ્ધિ અને સ્વાસ્થ્યની કામનાનો દિવસ માનવામાં આવે છે. દિવાળી પૂજાની શરૂઆત તરીકે, ધનતેરસ અંધકાર પર પ્રકાશની જીતનું પ્રતીક છે. તે અનિષ્ટ પર સારાની જીતનું પણ પ્રતીક છે.
શા માટે સોનું, ચાંદી અને નવા વાસણો ખરીદો?
હિન્દુ ધર્મમાં ધનતેરસના દિવસે નવી વસ્તુઓ ખરીદવાની પરંપરા ખૂબ પ્રાચીન છે. નવી વસ્તુઓ ખાસ કરીને સોનું, ચાંદી કે વાસણો ખરીદવા માટે શુભ માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ વસ્તુઓ ખરીદવાથી ઘરમાં ધન અને સમૃદ્ધિ આવે છે.
એક પૌરાણિક કથા અનુસાર ધનતેરસ ( Dhanteras 2024 gifting ) ના દિવસે એક રાજાના પુત્રને સાપ કરડ્યો હતો. જ્યોતિષીઓએ કહ્યું કે સોનાના વાસણમાં ગંગા જળ રાખીને તેનું સેવન કરવાથી તે રોગમુક્ત થઈ જશે. રાજાએ પણ એવું જ કર્યું અને તેનો પુત્ર સાજો થઈ ગયો. ત્યારથી ધનતેરસના દિવસે સોનાના વાસણો ખરીદવાની પરંપરા શરૂ થઈ.
ધનતેરસ પર શું કરવું?
ધનતેરસના શુભ અવસર પર સોના-ચાંદી, નવા વાસણો અને વસ્તુઓની ખરીદી કરવી, દેવી લક્ષ્મી, ભગવાન કુબેર અને ભગવાન ધન્વંતરીની પૂજા કરવી અને કેટલાક વિશેષ કાર્યો કરવાથી તમારી ધન, સમૃદ્ધિ અને સ્વાસ્થ્યમાં વધારો થશે.
ઘરે લાવો આયુર્વેદિક જડીબુટ્ટીઓઃ ધન્વંતરીને આયુર્વેદના ભગવાન માનવામાં આવે છે, તેથી આ દિવસે આયુર્વેદિક જડીબુટ્ટીઓ ઘરે લાવવી અને તેનું સેવન કરવું સ્વાસ્થ્ય માટે સારું માનવામાં આવે છે.
ઘરની સફાઈઃ- ધનતેરસના દિવસે ઘરની સફાઈ કરવી શુભ માનવામાં આવે છે. તેનાથી ઘરમાં સકારાત્મક ઉર્જા આવે છે.
દીવો: ઘરના દરવાજા અને બારીઓ પર દીવા પ્રગટાવવાથી ઘરમાં પ્રકાશ અને ખુશીઓ આવે છે.
ગરીબોને દાન કરોઃ કોઈ જરૂરિયાતમંદને ભોજન કે કપડાંનું દાન કરવાથી પુણ્ય મળે છે.
કુબેર યંત્ર સ્થાપિત કરોઃ કુબેર યંત્રને ધનના દેવતા માનવામાં આવે છે. તેને ઘરમાં સ્થાપિત કરવાથી ધનમાં વધારો થાય છે.
વાસ્તુ ટિપ્સઃ ધનતેરસના દિવસે વાસ્તુ અનુસાર કેટલાક ઉપાય કરવાથી ઘરમાં સકારાત્મક ઉર્જા આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, ઘરના મુખ્ય દ્વાર પર તેલનો દીવો પ્રગટાવો અથવા ઘરના ઉત્તર-પૂર્વ ખૂણામાં પૈસા રાખો.
ધનતેરસ પર શું ન કરવું?
ધનતેરસનો સંબંધ જીવનમાં નવીનતા સાથે છે. આ દિવસે કેટલીક એવી વસ્તુઓ છે જેને ટાળવી જોઈએ, જેથી પરિવારમાં સૌભાગ્ય, સમૃદ્ધિ અને સ્વાસ્થ્ય રહે.
જૂની વસ્તુઓ ન ખરીદવીઃ ધનતેરસના દિવસે નવી વસ્તુઓ ખરીદવી શુભ માનવામાં આવે છે. જૂની વસ્તુઓ ખરીદવાથી ઘરમાં નકારાત્મક ઉર્જા આવે છે. તેથી, આ દિવસે જૂની અને તૂટેલી વસ્તુઓ ખરીદશો નહીં:
કાળી વસ્તુઓ ન ખરીદવીઃ કાળો રંગ અશુભ માનવામાં આવે છે, તેથી આ દિવસે કોઈ પણ કાળા રંગની વસ્તુ ન ખરીદવી જોઈએ.
ધારદાર વસ્તુઓ ન ખરીદોઃ ચાકુ, કાતર, સોય જેવી ધારદાર વસ્તુઓ ખરીદવી અશુભ માનવામાં આવે છે. પ્લાસ્ટિકની વસ્તુઓ ખરીદવાનું પણ ટાળવું જોઈએ.
ઘરમાં ઝઘડો ન કરોઃ ધનતેરસના દિવસે ઘરમાં શાંતિ જાળવવી ખૂબ જ જરૂરી છે. લડાઈથી નકારાત્મક ઉર્જાનું સંક્રમણ થાય છે. તેમજ કોઈનું અપમાન ન કરો, તેનાથી નકારાત્મક ઉર્જા ફેલાય છે.
આ પણ વાંચો – અહોઈ અષ્ટમીના ઉપવાસના નિયમો શું છે? જાણો આ દિવસે શું કરવું અને શું ન કરવું
