સનાતન ધર્મમાં કરવા ચોથ વ્રતનું ( Karwa Chauth Vrat Katha ) વિશેષ મહત્વ છે. આ વ્રત કારતક માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તિથિએ રાખવામાં આવે છે. મહિલાઓ તેમના પતિના લાંબા આયુષ્ય અને સુખ અને સમૃદ્ધિની કામના માટે આ વ્રત કરે છે. આ વર્ષે આ વ્રત 20 ઓક્ટોબર 2024, રવિવારના રોજ છે. આ દિવસે માતા કર્વા અને ચંદ્રની પૂજા કરવાની પરંપરા છે. આ દિવસે કરવા ચોથ વ્રતની કથા અવશ્ય વાંચવી. એવું માનવામાં આવે છે કે આના વિના અર્ઘ્ય અધૂરું છે. હવે સવાલ એ છે કે કરવા ચોથ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે? કરવા ચોથના વ્રતની કથા શું છે?
કરવા ચોથ વ્રત તિથિ અને શુભ સમય
પંચાંગ અનુસાર, આ વર્ષે કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તિથિ 20 ઓક્ટોબર, રવિવારના રોજ સવારે 6.46 વાગ્યાથી શરૂ થશે અને આ તિથિ 21 ઓક્ટોબરના ( Karwa Chauth 2024 date ) રોજ સવારે 4.16 વાગ્યા સુધી રહેશે. આવી સ્થિતિમાં, ઉદયા તિથિ અનુસાર, 20 ઓક્ટોબર, 2024, રવિવારના રોજ કરવા ચોથનું વ્રત રાખવામાં આવશે. કરવા ચોથના દિવસે પૂજાનો શુભ સમય 20 ઓક્ટોબરે સાંજે 5.46 થી 7.02 સુધીનો રહેશે. આ સમયે પૂજા કરવી ખૂબ જ શુભ રહેશે.
કરવા ચોથ પર વીરવતીની વાર્તા
પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, કારતક વદી ચતુર્થીના દિવસે કરવા ચોથ ઉજવવામાં આવે છે. આમાં ભગવાન ગણેશની પૂજા કરવામાં આવે છે. પ્રાચીન સમયમાં દ્વિજ નામના બ્રાહ્મણને સાત પુત્રો અને વીરવતી નામની પુત્રી હતી. વીરવતી નામની એક સુંદર અને પવિત્ર રાજકુમારી હતી. તે તેના સાત ભાઈઓની એકમાત્ર બહેન હતી. લગ્ન પછી, વીરવતીએ તેમના પતિના લાંબા આયુષ્ય માટે પ્રથમ વખત કરવા ચોથનું વ્રત કર્યું. તેણે આખો દિવસ ખોરાક કે પાણી લીધું ન હતું અને પૂર્ણ ભક્તિ સાથે ઉપવાસ કqર્યો હતો. પરંતુ જેમ જેમ દિવસ આગળ વધતો ગયો તેમ તેમ તે ભૂખ અને તરસને કારણે અત્યંત નબળી પડી ગઈ. વીરવતીની આ હાલત જોઈને તેના ભાઈઓ ચિંતિત થઈ ગયા. તે તેની બહેનની હાલત જોઈને દુઃખી થઈ ગયો અને તેણીને ઉપવાસ તોડવા માટે સમજાવવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ વીરવતીએ કહ્યું કે જ્યાં સુધી ચંદ્ર ઉગશે નહીં ત્યાં સુધી તે ઉપવાસ નહીં તોડે.
તેમની બહેનની હાલત જોઈને વીરવતીના ભાઈઓએ એક ઉપાય વિચાર્યો. તેણે ઝાડના વેશમાં અરીસાનો ઉપયોગ કરીને નકલી ચંદ્ર બનાવ્યો. ભાઈઓએ વીરવતીને કહ્યું કે ચંદ્ર બહાર આવ્યો છે અને તેને જોઈને તેણે પોતાનું વ્રત તોડવું જોઈએ. તે નકલી ચંદ્રને જોઈને વીરવતીએ પોતાનું વ્રત તોડીને પાણી પીધું. તેણીએ ઉપવાસ તોડતાની સાથે જ તેણીને સમાચાર મળ્યા કે તેનો પતિ ગંભીર રીતે બીમાર છે.
વીરવતી તરત જ સમજી ગઈ કે તેણે ચંદ્રની પૂજા કર્યા વિના અને યોગ્ય સમય પહેલાં ઉપવાસ તોડી નાખ્યો, જેના કારણે આ અપ્રિય ઘટના બની. તે અત્યંત દુઃખી થઈ ગયો અને પસ્તાવા લાગ્યો. વીરવતી તેમના પતિના લાંબા આયુષ્યની ખાતરી કરવા માટે સંકલ્પબદ્ધ હતી અને ફરીથી પૂર્ણ ભક્તિ સાથે કરવા ચોથનું વ્રત પાળ્યું. તેમની ભક્તિ અને સમર્પણથી પ્રસન્ન થઈને માતા પાર્વતીએ તેમને આશીર્વાદ આપ્યા અને તેમના પતિ સ્વસ્થ થયા.
કરવા ચોથ વ્રતનું મહત્વ
સનાતન ધર્મમાં, કરવા ચોથ એક તહેવાર છે જે પરિણીત મહિલાઓ માટે ખૂબ જ વિશેષ છે. આ તહેવાર પતિના લાંબા આયુષ્ય અને સુખ અને સમૃદ્ધિ માટે પ્રાર્થના કરવા માટે ઉજવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ વ્રત રાખવાથી પતિનું આયુષ્ય વધે છે. કરવા ચોથના વ્રતથી પતિ-પત્ની વચ્ચે પ્રેમ અને વિશ્વાસ વધે છે. આ વ્રત બંને વચ્ચેના સંબંધને વધુ મજબૂત બનાવે છે. આ વ્રત મહિલાઓને સૌભાગ્ય પ્રદાન કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ વ્રત રાખવાથી મહિલાઓ સુખી અને સમૃદ્ધ જીવન જીવે છે.
આ પણ વાંચો – આજનું પંચાંગ 19 ઓક્ટોબર 2024 : જાણો આજની તિથિ, નક્ષત્ર, યોગ સહિત પંચાંગનો શુભ સમય
