ભગવાન વિષ્ણુને સમર્પિત પાપંકુશા એકાદશી વ્રત આજે મનાવવામાં આવશે. આ દિવસે વિષ્ણુ ભક્તો પૂર્ણ ભક્તિભાવથી પૂજા કરશે. એકાદશી વ્રત ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ અને ફળદાયી માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પાપંકુશા એકાદશીનું વ્રત કરવાથી સુખ અને સૌભાગ્ય વધે છે. આ વખતે તારીખને લઈને ઘણી મૂંઝવણ છે. તે જ સમયે, પાપંકુષા એકાદશીનું વ્રત આજે અને આવતીકાલે બંને રાખી શકાય છે. ચાલો જાણીએ પાપંકુશા એકાદશીનો શુભ સમય, પૂજા પદ્ધતિ, કથા, મંત્ર અને અર્પણ-
પાપંકુષા એકાદશી પર ધનિષ્ઠા નક્ષત્રઃ દ્રિક પંચાંગ અનુસાર, અશ્વિન મહિનાના શુક્લ પક્ષની એકાદશી તિથિ 13 ઓક્ટોબર, 2024ના રોજ સવારે 09:08 કલાકે શરૂ થશે, જે 14 ઓક્ટોબર, 2024ના રોજ સવારે 06:41 કલાકે સમાપ્ત થશે. આવી સ્થિતિમાં બંને દિવસે પાપંકુશા એકાદશીનું વ્રત કરી શકાય છે. રવિ યોગ અને ધનિષ્ઠા નક્ષત્ર પણ આજે રાત્રે 02.51 વાગ્યા સુધી રહેશે.
ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કેવી રીતે કરવી
- સ્નાન વગેરે કરીને મંદિરને સાફ કરો.
- ભગવાન શ્રી હરિ વિષ્ણુનો જલાભિષેક કરો
- પંચામૃત સાથે ગંગા જળથી ભગવાનનો અભિષેક કરો.
- હવે ભગવાનને પીળા ચંદન અને પીળા ફૂલ અર્પણ કરો.
- મંદિરમાં ઘીનો દીવો પ્રગટાવો
- જો શક્ય હોય તો ઉપવાસ રાખો અને ઉપવાસ રાખવાનો સંકલ્પ કરો.
- પાપંકુશા એકાદશીના વ્રતની કથા વાંચો
- ઓમ નમો ભગવતે વાસુદેવાય મંત્રનો જાપ કરો
- ભગવાન શ્રી હરિ વિષ્ણુ અને લક્ષ્મીજીની પૂર્ણ ભક્તિ સાથે આરતી કરો.
- ભગવાનને તુલસીનો છોડ ચઢાવો
- અંતે માફી માગો
ભોગ – કેળા, કિસમિસ, ગોળ, ચણાની દાળ
મંત્ર– ॐ नमोः नारायणाय नमः, ॐ नमोः भगवते वासुदेवाय नमः
પૂજા સમય
- બ્રહ્મ મુહૂર્ત- 04:41 થી 05:31
- સવાર સાંજ- 05:06 થી 06:21
- અભિજિત મુહૂર્ત- 11:44 થી 12:30
- વિજય મુહૂર્ત- 14:02 થી 14:49
- સંધિકાળ સમય- 17:53 થી 18:18
- સાંજ સાંજ- 17:53 થી 19:08
- નિશિતા મુહૂર્ત- 23:42 થી 00:32, 14 ઓક્ટોબર
- રવિ યોગ- 06:21 થી 02:51, 14 ઓક્ટોબર
પાપંકુશા એકાદશીની કથા
પ્રાચીન કાળની વાત છે. ક્રોધન નામનો પક્ષી વિંધ્ય નામના પર્વત પર રહેતો હતો. તે અત્યાચારી સ્વભાવનો હતો. તેનો બધો સમય દુષ્ટ કાર્યો, લૂંટફાટ, મદ્યપાન અને ખોટી સંગતમાં વીતતો હતો. જ્યારે તેમના જીવનની અંતિમ ક્ષણે, યમરાજના દૂત પક્ષીને લેવા આવ્યા અને યમદૂતે પક્ષીને કહ્યું કે આવતીકાલે તેના જીવનનો અંતિમ દિવસ છે. અમે કાલે તમને લેવા આવીશું. આ સાંભળીને પક્ષી ખૂબ જ ડરી ગયો અને મહર્ષિ અંગિરાના આશ્રમમાં પહોંચી ગયો. પછી મહર્ષિ અંગિરાના પગે પડ્યા અને પ્રાર્થના કરવા લાગ્યા.
પક્ષીએ મહર્ષિ અંગિરાને કહ્યું, મેં મારું આખું જીવન પાપ કરવામાં વિતાવ્યું છે. કૃપા કરીને મને કોઈ ઉપાય જણાવો જેના દ્વારા મારા બધા પાપોનો નાશ થઈ શકે અને હું મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી શકું. પશુપાલકની વિનંતી પર, મહર્ષિ અંગિરાએ તેમને અશ્વિન શુક્લની પાપંકુશા એકાદશીનું વ્રત તમામ વિધિઓ સાથે કરવાનું કહ્યું. મહર્ષિ અંગિરાની સલાહ મુજબ, પાપકુષા એકાદશીનું વ્રત કર્યું અને આ વ્રત અને પૂજાના પરિણામે પક્ષી વિષ્ણુલોકમાં ગયો. જ્યારે યમરાજના યમદૂતે આ ચમત્કાર જોયો ત્યારે તે પક્ષીને સાથે લીધા વિના યમલોકમાં પાછો ગયો.