16 Sanskar : આ દુનિયામાં જન્મ લેનાર વ્યક્તિએ એક દિવસ આ દુનિયામાંથી જવાનું છે, દરેક વ્યક્તિના જીવનમાં અનેક પ્રકારના સંસ્કારો હોય છે, દરેક વ્યક્તિના જીવનમાં કુલ 16 પ્રકારના સંસ્કારો હોય છે, મૃત્યુ પછી, અંતિમ સંસ્કાર અથવા અંતિમ સંસ્કાર જે વ્યક્તિના આત્માને શાંતિ આપવા માટે કરવામાં આવે છે તેને અંતિમ સંસ્કાર કહેવામાં આવે છે.
16 ધાર્મિક વિધિઓ પ્રાચીન સમયથી પ્રચલિત છે
તે એક પ્રાચીન સંસ્કૃતિ અને ધર્મનું સ્થાન છે જેમાં વિશિષ્ટ રીતિરિવાજો અને ધાર્મિક વિધિઓ છે જો કે, સનાતન ધર્મમાં 40 સંસ્કારોનો ઉલ્લેખ છે, જેમાંથી 16 મુખ્ય સંસ્કારોને ષોડશ સંસ્કાર કહેવામાં આવે છે. જેનો ઉદ્દેશ્ય વ્યક્તિગત પ્રગતિ, આધ્યાત્મિક વિકાસ અને સામાજિક આદર્શોમાં તાલીમ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. તમામ 16 સંસ્કારો પ્રાચીન કાળથી પ્રચલિત છે અને તે માણસનું મુખ્ય કર્તવ્ય માનવામાં આવે છે. 16 સંસ્કારોમાં મનુષ્યના જન્મથી મૃત્યુ સુધીના તમામ કાર્યોનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.
મુખ્ય વિધિના 16 પ્રકાર છે
વિવિધ ધાર્મિક ગ્રંથોમાં સંસ્કારના ક્રમમાં થોડો તફાવત છે, પરંતુ પ્રચલિત સંસ્કારોના ક્રમમાં કુલ 16 પ્રકારના સંસ્કારો નીચે મુજબ છેઃ ગર્ભધાન, પુંસવન, સીમંતોનાયન, જાતકર્મ, નામકરણ, નિષ્ક્રમણ, અન્નપ્રાશન, ચૂડાકર્મ, વિદ્યારંભ. , કર્ણવેધ, યજ્ઞોપવીત, વેદરંભ, માત્ર કેશાંત, સમવર્તન, લગ્ન અને અંતિમ સંસ્કારનું વર્ણન વ્યાસ સ્મૃતિમાં કરવામાં આવ્યું છે, સોળ સંસ્કારોનું પણ મુખ્યત્વે આપણા ધાર્મિક ગ્રંથોમાં વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. આ પૈકી, પ્રથમ ગર્ભાધાન વિધિ છે અને મૃત્યુ પછી અંતિમ સંસ્કાર અંતિમ સંસ્કાર છે.
માનવ જીવન 16 મૂલ્યો વિના અધૂરું છે
સનાતન ધર્મ અનુસાર, દરેક વ્યક્તિએ પોતાના જીવનમાં તમામ સંસ્કારોને આત્મસાત કરવા જોઈએ જેથી કરીને તેને સંપૂર્ણ મોક્ષ મળે અને તેના પર કોઈપણ પ્રકારનું ઋણ ન રહે.
16 સંસ્કારો વિના મોક્ષ નથી
વેદ ઉપરાંત ગૃહસૂત્રોમાં સંસ્કારોનો ઉલ્લેખ છે. આ અંગેની વિસ્તૃત માહિતી વેદોમાં મળે છે, ગર્ભધારણના સમયથી લઈને મૃત્યુ સુધી શરીરના મળમૂત્રની શુદ્ધિકરણ, સફાઈ વગેરેના કાર્યોને સંસ્કાર કહેવામાં આવે છે કારણ કે વ્યક્તિ પોતાનું શરીર છોડી દે છે, પછી મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે.
આ પણ વાંચો – Astro: ગુરુના વૃષભ રાશિમાં પ્રવેશ કરવાથી આ રાશિઓ વચ્ચે સંઘર્ષ થશે,રાશિઓ ને મળશે નોકરી અને પ્રગતિની તકો
