Ambaji Bhadarvi Poonam 2024: ભારતના પશ્ચિમી રાજ્ય ગુજરાતના બનાસકાંઠામાં યોજાતો ભાદ્રપદ અંબાજી મેળો એ એક બહુસાંસ્કૃતિક મેળો છે જેમાં માત્ર હિન્દુઓ જ નહીં પરંતુ તમામ ધર્મના લોકો સક્રિયપણે ભાગ લે છે. આ મેળો મા અંબાને રજૂ કરે છે જે સ્ત્રી શક્તિનું પ્રતિક છે. આ મેળાનું આયોજન અંબાજી મંદિર ખાતે કરવામાં આવે છે, જે ભારતના સૌથી પ્રાચીન અને આદરણીય મંદિરોમાંના એક છે. ખાસ કરીને ખેડૂતોમાં મેળો ખૂબ મહત્વ ધરાવે છે કારણ કે તે ભાદ્રપદ મહિનામાં આવે છે, આ મેળો ખેડૂતો માટે ખાસ કરીને મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે તેમના માટે વ્યસ્ત ચોમાસાની ઋતુનો અંત દર્શાવે છે. આ સમયે, ચોમાસુ પાક વધે છે, તેથી ખેડૂતો તેમના સારા વિકાસ માટે માતા દેવીને પ્રાર્થના કરે છે. અંબાજી એ પ્રાચીન ભારતનું સૌથી જૂનું અને પવિત્ર યાત્રાધામ છે. આ શક્તિની દેવી સતીને સમર્પિત બાવન શક્તિપીઠમાંથી એક છે. અંબાજી માતાની સ્થાપના ગુજરાત અને રાજસ્થાનની સરહદે બનાસકાંઠા જિલ્લાના દાંતા તાલુકામાં સ્થિત ગબ્બર ટેકરીઓની ટોચ પર છે.
અંબાજી વિશ્વભરના પ્રવાસીઓને આકર્ષે છે, ખાસ કરીને ભાદ્રપદ પૂર્ણિમા અને દિવાળી પર. આ સ્થળ અરવલ્લીની પહાડીઓના ગાઢ જંગલોથી ઘેરાયેલું છે. આ સ્થળ પ્રવાસીઓ માટે કુદરતી સૌંદર્ય અને આધ્યાત્મિકતાનો સંગમ પણ છે. અંબાજી અને તેની આસપાસના પ્રવાસન સ્થળો ગબ્બર હિલ્સ પરના કૈલાશ હિલ સનસેટ પોઈન્ટ જેવા સ્થળો છે જ્યાંથી પ્રવાસીઓ માત્ર કુદરતી સૌંદર્યનો જ આનંદ લઈ શકતા નથી પરંતુ રોપ-વે પર સવારી પણ કરી શકે છે. ગબ્બર પહાડીઓ પર કેટલાક વધુ ધાર્મિક સ્થળો છે જે અવારનવાર યાત્રાળુઓ દ્વારા મુલાકાત લેવામાં આવે છે. મુખ્ય મંદિરની પાછળ માન સરોવર નામનું તળાવ છે. પવિત્ર તળાવની બંને બાજુએ બે મંદિરો આવેલા છે. તાજેતરના વર્ષોમાં, અંબાજી મેળો ભારત અને વિદેશમાંથી લાખો ભક્તોને આકર્ષવા માટે ખૂબ જ લોકપ્રિય બન્યો છે. મંદિરની અંદર પવિત્ર મંત્રોચ્ચાર, દુકાનો, ધાર્મિક વિધિઓ, વિશેષ પૂજાઓ અને અન્ય વિવિધ વિધિઓ યોજાય છે. ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર મહિનામાં યોજાતા આ મેળામાં વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. મેળામાં ગુજરાતનું પ્રખ્યાત ગરબા નૃત્ય રજૂ કરવામાં આવે છે અને અનેક સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. દર્શકો અને ભક્તો માટે મફત ભોજન અને સંગીતના કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. આ મેળામાં ભાગ લેવા માટે દૂર-દૂરથી ભક્તો આવે છે. આ સમયે મા અંબાના દર્શન કરવા માટે ભક્તોની ભીડ જામે છે.
અંબાજી મેળાનો ઈતિહાસ
ગુજરાતનું વિશ્વ પ્રસિદ્ધ અંબાજી મંદિર દેશની એકાવન શક્તિપીઠોમાં સૌથી આગળ છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર આ મંદિરમાં દેવી સતીનું હૃદય પડ્યું હતું. ‘તંત્ર-ચુડામણિ’ પુસ્તકમાં પણ તેનો ઉલ્લેખ છે. સામાન્ય મંદિરોથી વિપરીત, આ મંદિરના ગર્ભગૃહમાં દેવીની કોઈ મૂર્તિ સ્થાપિત નથી. આ મંદિરમાં દેવીની મૂર્તિને બદલે હિન્દુઓના પવિત્ર શ્રીયંત્રની પૂજા કરવામાં આવે છે. ભક્તો આ યંત્રને તેમની આંખોથી સીધા જોઈ શકતા નથી. તેનો ફોટો લેવાની પણ અહીં મનાઈ છે. અહીંના પૂજારીઓ આ શ્રીયંત્રને એવી અદ્ભુત રીતે શણગારે છે કે ભક્તોને એવું લાગે છે કે માતા અંબાજી અહીં ભૌતિક રીતે બિરાજમાન છે. તેની નજીક પવિત્ર અખંડ જ્યોત બળે છે,
જેના વિશે કહેવાય છે કે તે ક્યારેય બુઝાઈ શકતી નથી. આજે પણ અહીં એક પથ્થર પર માતાના પગના નિશાન અને રથના નિશાન જોવા મળે છે. આ મંદિર વિશે એવી માન્યતા છે કે અહીં ભગવાન કૃષ્ણના મુંડન સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા હતા. લોકો માને છે કે ભગવાન રામ પણ અહીં શક્તિની પૂજા કરવા આવ્યા હતા. દર વર્ષે ભાદ્રપદ માસની પૂર્ણિમાના દિવસે અહીં વિશાળ મેળો ભરાય છે. નવરાત્રિના અવસરે અહીં દૂર-દૂરથી ભક્તો માતાના દર્શન કરવા ઉમટી પડે છે. આ પ્રસંગે મંદિરના પ્રાંગણમાં ગરબા અને ભવાઈ નૃત્ય કરીને દેવી શક્તિની પૂજા કરવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો – Gujarat News : રાજ્યમાં ફરી જુનિયર તબીબોની હડતાળ
