Monsoon Updates: પશ્ચિમ દિશામાંથી આવતા પવનોએ હવામાનને બે રીતે અસર કરી છે. એક તો ઉત્તર ભારતના ઘણા રાજ્યોમાં આકરી ગરમી પડી રહી છે અને બીજું, ચોમાસાનો રસ્તો પણ બંધ થઈ ગયો છે. બે અઠવાડિયા પહેલા બંગાળની ખાડીમાં સર્જાયેલા ચક્રવાત ‘રેમાલ’ને કારણે ચોમાસાને જે વેગ મળ્યો હતો તે લગભગ બંધ થઈ ગયો છે.
મોનસુન ટૂંક સમયમાં વેગ પકડી શકે છે
હવામાન વિભાગ (IMD) એ કહ્યું છે કે 10 જૂન પછી ચોમાસું આગળ વધ્યું નથી. તે જ્યાં હતું ત્યાં સ્થિર છે. પરંતુ સારી વાત એ છે કે હવે સાનુકૂળ સ્થિતિ ઉભી થવા લાગી છે. ચાર-પાંચ દિવસમાં ચોમાસુ ફરી તેની ગતિ પકડી શકે છે. ભારતમાં ચોમાસાની બે શાખાઓ જૂન અને સપ્ટેમ્બર વચ્ચે સક્રિય રહે છે. એક શાખા બંગાળની ખાડીમાંથી ભેજ લાવે છે અને બીજી અરબી સમુદ્રમાંથી પ્રવેશ કરે છે. બંગાળની ખાડીની શાખા અત્યારે ઘણી નબળી પડી છે, પરંતુ પશ્ચિમી શાખા સક્રિય છે.
ઘણા રાજ્યોમાં ચોમાસાનો વરસાદ થઈ રહ્યો છે
જેના કારણે ગુજરાત અને રાજસ્થાનના કેટલાક વિસ્તારો સહિત દક્ષિણના રાજ્યોમાં ચોમાસાનો સારો વરસાદ પડી રહ્યો છે. પૂર્વીય શાખા પ્રદેશને સૌથી વધુ અસર કરે છે. તેની ધીમી ગતિએ દેશના સરેરાશ વરસાદ પર મોટી અસર કરી છે.
દેશમાં અત્યાર સુધીમાં નવ ટકા ઓછો વરસાદ થયો છે
IMD અનુસાર, સમગ્ર દેશમાં અત્યાર સુધીમાં નવ ટકા ઓછો વરસાદ થયો છે, જ્યારે શરૂઆતમાં એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે આખા વર્ષની સરેરાશ કરતાં છ ટકા વધુ વરસાદ પડશે. જો કે દક્ષિણના રાજ્યોમાં અતિવૃષ્ટિ થઈ રહી છે. તે સરેરાશ કરતા 50 ટકા વધુ છે. ઉત્તર-પશ્ચિમ ભાગમાં 57 ટકા ઓછો અને ઉત્તર-પૂર્વમાં 30 ટકા ઓછો વરસાદ થયો છે.
આ રાજ્યોમાં ભારે વરસાદની શક્યતા
IMD અનુસાર, મહારાષ્ટ્ર, છત્તીસગઢ, ઓડિશા, ઝારખંડ, આંધ્રપ્રદેશ, પશ્ચિમ બંગાળ અને પૂર્વ બિહારના ભાગોમાં દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસાની આગળ વધવા માટે સ્થિતિ અનુકૂળ બનવા લાગી છે. બંગાળ, સિક્કિમ અને ઉત્તર-પૂર્વ ભારતમાં ચાર-પાંચ દિવસમાં ભારેથી અતિ ભારે વરસાદ પડી શકે છે. આ સમય દરમિયાન, પૂર્વ ચોમાસું વેગ પકડી શકે છે અને બિહાર-ઝારખંડથી ઉત્તર પ્રદેશ તરફ આગળ વધી શકે છે.
ઉત્તર ભારતમાં હીટ વેવ એલર્ટ
દરમિયાન, IMD એ દિલ્હી સહિત ઉત્તર ભારતના ઘણા રાજ્યોમાં આગામી ચારથી પાંચ દિવસ માટે હીટ વેવ (લૂ) સ્થિતિની ચેતવણી જારી કરી છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે જ્યાં સુધી પશ્ચિમી પવન ચાલુ રહેશે ત્યાં સુધી દિલ્હી, પંજાબ, હરિયાણા અને પશ્ચિમી ઉત્તર પ્રદેશને આકરી ગરમીથી રાહત મળવાની આશા નથી. આ રાજ્યોના કેટલાક ભાગોમાં 18 જૂન સુધી અને ઝારખંડ અને બિહારમાં 15 જૂન સુધી હીટ વેવની સ્થિતિ યથાવત રહી શકે છે.
દિલ્હી હજુ ચોમાસાથી દૂર છે
ખાનગી એજન્સી સ્કાયમેટનું અનુમાન છે કે ચોમાસું દિલ્હી પહોંચવામાં બે અઠવાડિયાથી વધુ સમય લાગી શકે છે. પ્રારંભિક અનુમાનમાં ચોમાસું દિલ્હી પહોંચવાની તારીખ 25 જૂન પહેલાની હોવાનું કહેવાય છે, પરંતુ હવે માનવામાં આવી રહ્યું છે કે તેમાં એક સપ્તાહનો વિલંબ થઈ શકે છે.
દિલ્હીમાં ક્યારે પડશે વરસાદ?
સ્કાયમેટ માને છે કે પશ્ચિમી પવનોની ગતિ ઝડપી છે, જે બંગાળની ખાડીમાંથી ભેજ લાવતા પૂર્વીય પવનોને ઉત્તર-પશ્ચિમ તરફ આગળ વધવા દેતા નથી. પવનની દિશા બદલાશે ત્યારે જ ચોમાસું આગળ વધશે. એકવાર ચોમાસું વેગ મેળવે પછી તે ઝડપથી આગળ વધશે. આ મહિનાના અંત સુધીમાં તે દિલ્હી, હરિયાણા અને પશ્ચિમ યુપી સુધી પહોંચી શકે છે.
